بازار: شاید باورش سخت باشد که روزی همین محصول کشمش بتواند با ارزآوری بالایش جای اقتصاد نفتی را بگیرد و ارزآوری خوبی برای کشور داشته باشد. محصولی که طبق گفته مسئولان هم اکنون بعد از صادرات فرش و پسته، رده سوم صادرات غیر نفتی را به خود اختصاص داده است.
کشمش ایران که عمده تولید آن مربوط به آذربایجان شرقی است، توانسته جای خودش را بین کشورهای مختلف جهان باز کند و طبق گفته فرماندار ملکان، حتی با برخی مدارس اتریش و دیگر کشورهای اروپایی قراردادهایی منعقد شده تا مقداری از محصولات تولید شده ملکان به عنوان تغذیه دانش آموزان به این کشورها فرستاده شود.
مقدار کشمش تولید شده در استان آذربایجان شرقی حدود ۶۰ هزار تن است که شهرستان ملکان آذربایجان شرقی به خوبی توانسته پرچمدار تولید این محصول صادراتی در استان و کشور باشد که با احتساب کشمش های تولید شده در دیگر استان های کشور و تجمیع آن ها در آذربایجان شرقی، در مجموع سالانه ۱۷۰ هزار تن کشمش از آذربایجان شرقی به کشورهای خارجی صادر می شود.
۸۵ درصد انگور استان فرآوری می شود
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در خصوص تولید انگور در استان و میزان فرآوری آن می گوید: حدود ۱۵ درصد تولیدات انگور استان به صورت تازه خوری و مصارف محلی همچون آبغوره و دوشاب مصرف می شود و ۸۵ درصد محصول به اشکال مختلف فرآوری می شود.
اکبر فتحی ادامه می دهد: مجموع کشمش فرآوری شده اعم از کالیفرنی و تیزآبی ۶۰ هزار تن است که به کشورهای حوزه خلیج فارس و آسیای میانه، روسیه و برخی کشورهای اروپایی و آفریقایی صادر می شود.
مدد کارخانه های استان به فرآوری انگور دیگر استان ها
وی از وجود ۴۵ کارخانه سبزه پاک کنی در استان خبر داده و می گوید: این کارخانه ها علاوه بر فرآوری انگور تولیدی استان ۷۰ درصد از انگور تولیدی کشور را فرآوری و به صورت کشمش صادر می کنند.
فتحی می افزاید: باید به فکر توسعه صنایع تبدیلی در استان باشیم چرا که خام فروشی، سود چندان زیادی برای تولیدکنندگان ندارد و می توان با فرآوری محصول، سود حاصل از آن را چندین برابر کرد.
روند کشت و تولید کشمش را علمی و مکانیزه کنیم
اما در این میان استاندار آذربایجان شرقی معتقد به بازنگری در روند کاشت، داشت و برداشت محصول و علمی شدن آن بوده و می گوید: محصول کشمش دارای ارزش افزوده بالایی در بازارهای داخلی و جهانی است اما اگر بتوانیم به شکل علمی به روند کشت و تولید محصول نگریسته و آن را مکانیزه کنیم، قطعا ارزش افزوده بالاتر از این مقدار هم خواهد داشت.
محمدرضا پورمحمدی این محصول را دارای طرفداران زیادی در کشورهای خارجی دانست و گفت: باید از این فرصت پیش آمده به خوبی بهره ببریم و با اتخاذ تدابیر لازم، شرایط را برای توسعه باغات انگور، یکپارچه سازی و مکانیزه کردن تولید کشمش فراهم کنیم.
آماری نگران کننده در حوزه صادرات کشمش
آنچه موجب نگرانی مسئولان آذربایجان شرقی و دیگر مدیران بخش صادراتی کشور شده، تنزل مقام آذربایجان شرقی در تولید و صاردات خشکبارهایی چون انگور است. به گونه ای که طبق گفته رییس اتاق بازرگانی تبریز، این استان از مقام اول در تولید و صادرات خشکبار در دنیا هم اکنون به مقام چهارم تنزل کرده که این تنزل مقام برای بخش صادراتی نگران کننده است و باید فکری به حال آن کرد.
یونس ژائله در خصوص کشورهای هدف صادرات کشمش می گوید: کشمش تولیدی آذربایجان شرقی به کشورهای اروپایی، آفریقایی، عراق، امارات متحده عربی و روسیه صادر می شود اما ارزش صادرات کشمش کشور از سال ۹۰ تا سال ۹۷ سیر نزولی داشته است.
وی عدم یکپارچه سازی باغات انگور، مکانیزه نبودن تولید کشمش و استفاده غیرمجاز از سموم در تولید و فرآوری این محصول را از جمله دلایل از دست رفتن جایگاه ایران و به تبع آن آذربایجان شرقی در دنیا اعلام می کند.
ژائله با تاکید بر ارائه راهکارهای عملیاتی برای بهبود وضعیت تولید کشمش و صادرات آن می گوید: تمامی مسئولان امر باید فکری به حال زنجیره تولید و صادرات کشمش کنند تا بار دیگر شاهد افزایش روند صادرات این محصول به بازارهای جهانی و منطقه ای باشیم.
رئیس اتاق بازرگانی استان ادامه می دهد: با اصلاح نژاد در نهال های تاک و تغییر در کیفیت تولید محصول تولیدی می توان دوباره این استان را به جایگاه اصلی خود در دنیا برگرداند که هم اکنون ۱۰ واحد تولیدی در استان آماده سرمایه گذاری در صنعت کشمش هستند.
جوانان را در حوزه تولید و صادرات کشمش توانمند کنیم
حسن مستفید نیز در گفتگو با بازار خواستار آموزش های لازم به جوانان استان در تولید این محصول شده و می گوید: این ظرفیت بزرگ اقتصادی برای استان و کشور فراهم شده و اگر خواستار مبارزه با بیکاری و بالا بردن صادرات از استان و کشور هستیم، می توان جوانان را در حوزه تولید و صادرات این محصول توانمند کرد.
انجام ۴۰ درصد صادرات خشکبار و کشمش از طریق صادرکنندگان استان
سید یوسف حسینی نیز در گفتگو با بازار می گوید: حدود ۴۰ درصد از صادرات خشکبار و کشمش کشور از طریق صادرکنندگان استان انجام می گیرد.
عضو هیات نمایندگان و رئیس کمیسیون صادرات اتاق تبریز ادامه می دهد: آموزش فعالان این حوزه به منظور صادرات محصولات با کیفیت و قیمت رقابتی، مهمترین عامل موفقیت تجار استان و کشور است که رعایت آن ها می تواند امکان حضور موثر و مستمر در بازارهای جهانی را فراهم آورد.
حالا که این مزیت ویژه اقتصادی برای آذربایجان شرقی فراهم شده و محصول کشمش، توانسته خود را در سبد صادرات غیرنفتی کشور، آن هم در یکی از بهترین رده ها حفظ کند، باید تمامی مدیران، مسئولان و تجار دست به کار شده و برای تسهیل در تولید و صادرات این محصول، اقدام کنند.
سرمایه گذاران و بانک ها نیز در این وضعیت می توانند با سرمایه گذاری های خود، راه را برای ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و کارخانه های فرآوری باز کنند تا محصول انگور کشور با فرآوری های انجام شده، ارزش افزوده بیشتری پیدا کرده و زمینه ساز ارزآوری برای کشور فراهم شود.
نظر شما