بازار؛ گروه بین الملل: «جوزپ بورل» نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات احیای برجام بعد از دور اخیر مذاکرات وین در توئیتر نوشت: «مذاکره کنندگان این روزها از گفتگوها و گفتگوهای نزدیکی بین ایالات متحده و ایران برای تنظیم دقیق و رسیدگی - با تعدیل های فنی - به تعداد انگشت شماری از موضوعات باقی مانده در متنی که من در ۲۱ ژوئیه گذشته به عنوان هماهنگ کننده برجام هسته ای بر روی میز گذاشتم استفاده کردند. آنچه قابل مذاکره است مورد مذاکره قرار گرفته است و اکنون متن نهایی است. با این حال، پشت هر موضوع فنی و هر پاراگراف یک تصمیم سیاسی نهفته است که باید در پایتخت ها اتخاذ شود. اگر این پاسخ ها مثبت باشد، ما می توانیم این قرارداد را امضا کنیم.»
این در حالی است که ایران اعلام کرده متن نهایی هنوز آماده نیست. در این خصوص یک مقام وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه ۱۷ مرداد ماه در پاسخ به سؤال خبرنگاران در مورد ادعای روزنامه وال استریت ژورنال مبنی بر احتمال آماده شدن متن نهایی توافق در وین ظرف چند ساعت آینده، گفت: با توجه به ادامه بحث‌ها درباره چند موضوع مهم باقی‌مانده، هنوز در مرحله‌ای قرار نداریم که از نهایی شدن متن سخن بگوییم.
با وجود این نشانه های مثبتی در حال ظهور است. در این خصوص میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین المللی در وین در مصاحبه با ایتارتاس گفته است در صورت پیشرفت مطلوب اوضاع، توافق نهایی بر سر احیای برنامه جامع اقدم مشترک (برجام) درباره برنامه هسته‌ای ایران ممکن است تا هفته آینده حاصل شود.
اولیانوف گفت: «در صورت پیشرفت مطلوب شرایط، شاید تا هفته آینده توافق حاصل شود. اگرچه، این در صورتی ممکن است که همه کشورهای شرکت کننده در گفتگوهای وین با نسخه متنی که هماهنگ کنندگان اروپایی هشتم اوت ارائه کردند موافقت کنند. (درباره اینکه) آیا اصلاحیه‌ها و مخالفت‌هایی ظاهر می‌شود، در حال حاضر پیش بینی درباره تحولات بیشتر دشوار است. باید تا آغاز هفته آینده منتظر بمانیم.»
اولیانوف افزود هماهنگ کنندگان اتحادیه اروپا اصلاحیه‌هایی در متن ایجاد کرده اند که در حال حاضر روی میز است.
وی تصریح کرد: «این متن اتحادیه اروپا نیست، بلکه متن تدوین شده توسط همه شرکت کنندگان در گفتگوهایی است که از آوریل گذشته ادامه داشته است. نمایندگان اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ کننده می‌توانند گزینه‌هایی برای توافق پیشنهاد کنند، که این کار را کردند. در واقع ظاهراً آمریکا موافقت کرده است، و در عین حال ایران هنوز موضع خود را درباره این متن اعلام نکرده است و به همین دلیل درباره مسائلی که ایران هنوز ممکن است داشته باشد گمانه زنی نخواهم کرد.»
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «نادر انتصار» رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما آمریکا انجام داده که در ادامه می آید.
*دور جدید مذاکرات وین در حالی به پایان رسید که طرف اروپایی اعلام کرده است متن توافق نهایی است در حالی که ایران اعلام کرده است که این متن نهایی نیست. از طرفی روسیه اعلام کرده موارد ناچیزی در متن ممکن است توسط ایران تغییر کند و این حق ایران است. ارزیابی شما چیست؟
اتحادیه اروپا متن پیشنهادی خود از توافق را به عنوان یک عمل انجام شده تحت فشار قرار داده است. این اتحادیه اروپا نیست که بازیگر تعیین کننده در نتیجه مذاکرات هسته ای در حال انجام در وین است. همچنین، همانطور که در مصاحبه های قبلی خود گفته بودم، روسیه یک بازیگر ثانویه در احیای احتمالی برجام است. دو طرف تعیین کننده ایران و آمریکا هستند و این دو کشور هستند که در مورد سرنوشت برجام و مذاکرات هسته ای کنونی تصمیم خواهند گرفت.
*منابع رسانه ای غرب اعلام کرده اند که اروپا پیشنهادی خوب برای خارج کردن موارد پادمانی مورد اختلاف ایران و آژانس به تهران داده است. به نظر می رسد در حال حاضر خواسته ایران بیشتر روی همین موضوع متمرکز است. ارزیابی شما چیست؟
متن برجام در سال ۲۰۱۵ نقش برجسته‌ای به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و گزارش‌های نظارتهای آن درباره خطوط و دوام تحریم‌های ضدایرانی می‌دهد. من مطمئن نیستم که آخرین «پیشنهاد خوب» اروپا شامل چه چیزی است و چگونه می توان بدون ایجاد تغییرات خاصی در نسخه اصلی برجام، اختلافات پادمان را از سرنوشت برجام جدا کرد.
*اروپا اعلام کرده که طرفین تا چند روز آینده پاسخ خود به پیشنهاد مطرح شده را بدهند. آیا این را به عنوان ضرب الاجل باید در نظر گرفت؟
نه. ایران تا کنون در دام «مهلت های» قبلی غربی نیفتاده است. البته نمی توان به مذاکرات وین به عنوان یک روند باز و بدون پایان نگاه کرد که به طور نامحدود ادامه خواهد داشت. با این حال، سرنوشت برجام با «مهلت های» دوره ای و سایر تهدیدهای ضمنی تغییر نخواهد کرد.
*با توجه به تحولات بعد از مذاکرات اخیر وین، ارزیابی شما از احیای برجام چیست؟
من معتقدم احتمال احیای برجام ۵۰ به ۵۰ است. با این حال، به دلیل موقعیت ضعیف داخلی دولت بایدن و توانایی آن در اجرای هر توافقی که در وین منعقد شود، ایران باید هر توافقی را موقتی تلقی کند. کنگره آمریکا تمام تلاش خود را به کار خواهد گرفت تا اجرای هرگونه توافق جدید احتمالی با ایران را از مسیر خارج کند.
نظر شما