مهران ابراهیمیان؛ بازار: در هفتههای گذشته، قیمت نفت به دلیل عوامل متعددی که بر روی آنها تأثیر میگذارد با نوسانات همراه بوده است، در حالی که بازارها منتظر نشست ۱۳ مرداد کشورهای تولیدکننده نفت «اوپک پلاس» برای تعیین تکلیف سطح عمومی قیمت نفت در دوره آینده هستند.
به طور کلی، اکثر گمانه زنی ها حول محور تداوم سطح بالای نفت در ماه های آینده است، از جمله آنچه که احسان عبدالجبار، وزیر نفت عراق اعلام کرد که نفت برای ۶ ماهه دوم سال میلادی بیش از یکصد دلار در هر بشکه معامله خواهد ماند. البته این به نظر می رسد که کاملا به تعهد زیاد بین کشورهای تولیدکننده نفت بستگی دارد.
انتظار می رود تا زمانی که بحران ژئوپلیتیکی مرتبط با انرژی در اروپا باقی است، همچنان نفت در سطوح بالا باقی بماند، مگر اینکه رکود به طور ناگهانی بازارهای جهانی را تحت تاثیر قرار دهد!
بحران در عرضه
با این حال، بار دیگر بازار نفت ثابت کرد که با وجود نتایج بسیار ناامیدکننده اقتصاد چین در سه ماهه دوم سال جاری و ترس از بازگشت تعطیلی های قرنطینه ای، پیش بینی دقیق حرکت های آن به ویژه در کوتاه مدت دشوار است.
اخبار حاکی از این است که دوباره در شهرهای بزرگ چین، موضوع کرونا جدی شده و نفت در چند روز اخیر روندی نزولی به خود گرفته است هر چند که از ابتدای سال میلادی تا کنون بیش از ۳۰ درصد افزایش قیمت داشته است. این موضوع سوالات زیادی را در مورد روند کاهش یا افزایش قیمت نفت ایجاد کرده است.
تداوم ترس از بحران عرضه منجر به حفظ سطح بالای قیمت نفت، به ویژه با توجه به انتظارات مبنی بر وقوع «جنگ انرژی» بین روسیه و اروپا در روزهای آینده مطرح است زیرا مسکو تهدید کرده که پمپاژ ۶۰ درصد گاز به اروپا را متوقف میکند و گازپروم اعلام کرده بود که به دلیل مشکلات فنی این کار را انجام خواهد داد.
در صورت قطع کامل گاز از اروپا، این امر منجر به افزایش قابل توجه قیمت نفت می شود که برخی برآوردها ثبات نفت را بالای ۱۲۰ تا ۱۳۰ دلار به طور مداوم و بدون عقب نشینی تخمین می زنند. اگر چنین سناریویی یعنی شعار زمستان در راه است؛ محقق شود، برخی برآورد قیمت نفت را تا رکود ۱۴۷ دلار در هر بشکه پیش بینی می کنند. رقمی که در سال ۲۰۰۸ ثبت شده بود.
در اوایل ماه جاری تحلیلگران جیپی مورگان هشدار داد بودند که اگر تحریمهای آمریکا و اروپا روسیه را وادار به توقف یا کاهش قابل توجه تولید نفت خود کند و یا خود مسکواز فروش نفت امتناع کند، قیمت جهانی نفت ممکن است به ۳۸۰ دلار در هر بشکه برسد.
البته، تقریباً ۳.۵ میلیون بشکه (بیش از ۴ درصد تولید جهانی) تولید روسیه که مشمول تحریم های غرب است، اکنون توسط چین و هند و با قیمت ۷۵ تا ۸۰ دلار خریداری می شود، با وجود این، تأثیر آن با توجه به بیثباتی چشمانداز بازار انرژی و ترس از کمبود ناگهانی عرضه، همچنان محسوس است.
عوامل کاهش قیمت
این موانع در بازار انگیزه ای برای افزایش قیمت نفت است، اما - از طرف دیگر - تأثیرات دیگری وجود دارد که قیمت ها را پایین می آورد، شاید در راس این عوامل ترس از رکود در آمریکا است که ممکن است به دنبال آن یک رکود جهانی را در پی داشته باشد.
برخی بر این باورند که نشانههای رکود در حال ظهور است و انتظار میرود نرخ بیکاری از ۳.۶ درصد به ۳.۸ درصد در سه ماهه دوم سال جاری در ایالات متحده اعلام شود و صحبت از اخراجها در بسیاری از شرکتها میشود. تحمل ضرر و زیان ناشی از نرخ بهره بالا و کاهش تقاضا، تداوم بحران های تورمی و اختلال در زنجیره تامین را به همراه دارد.
ترس از رکود اقتصادی با این واقعیت افزایش مییابد که ۸۰ درصد از مدیران شرکتهای آمریکایی بر این باورند که رکود اقتصادی در پایان سال جاری یا آغاز سال آینده «ناگزیر» است و آنها در تلاش هستند تا شرکتهای خود را برای کاهش اثرات آن آماده کنند.
اقتصاددانان اغلب اشاره می کنند که پیش بینی رکود یکی از مهم ترین دلایل وقوع آن است. سناریویی که در میان اقتصاددانان به سناریوی خود محقق شونده مشهور است.
عوامل بسیاری بر قیمت نفت در مرحله فعلی تأثیرگذار است که شاید مهمترین آنها حجم عرضه و بحران روسیه، رکود اقتصادی احتمالی، سطح قیمت دلار، وضعیت اقتصاد چین و میزان مصرف آمریکا و بحران گاز در اروپا است
دو نیروی اصلی
با این حال نشانه هایی از حل نسبی بحران سوخت در ایالات متحده نیز ظاهر شده، از جمله کاهش قیمت بنزین پس از پایان دوره تعطیلات ملی آمریکا از ۵ دلار به میزان ۴ تا ۴.۵ دلار در هر گالن است.
همچنین مقامات چینی از ثبت میزان آلودگی به ویروس کرونا در بالاترین سطح در ۶ هفته گذشته خبر داده بودند. انصراف و حذف رویداده ای بزرگ بین المللی و نمایشگاه ها در چین این نگرانی را در پی دارد که پکن به اعمال قرنطینه در مناطق بیشتری از چین مبادرت بورزد که ممکن است رشد کل اقتصاد را آهسته کند. چیزی شبیه رشد اقتصادی ۰.۴ درصدی که در سه ماهه دوم اتفاق افتاد یا حتی بازگشت به شاخص های رشد منفی، همانطور که در ابتدای شیوع کرونا اتفاق افتاد!
شایان ذکر است که اگرچه ایالات متحده در سه ماهه دوم سال جاری تنها ۱۳۶ هزار بشکه ظرفیت تولید خود را افزایش داد، اما این کشور را به رکورد تولید خود در مارس ۲۰۲۰ بازگرداند که نشان دهنده آن است که تولیدکنندگان آمریکایی ممکن است تولید خود را باز هم افزایش دهند. ضمن این که احتمال بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی نیز محتمل است.
سایت ارقام در گزارشی با استناد به منابعی چون واشنگتن پست، خبرگزاری رسمی آلمان و مجله تایم در این باره می نویسد: عوامل بسیاری بر قیمت نفت در مرحله فعلی تأثیرگذار است که شاید مهمترین آنها حجم عرضه، بحران روسیه، رکود اقتصادی احتمالی، سطح قیمت دلار، وضعیت اقتصاد چین و میزان مصرف آمریکا و بحران گاز در اروپا است که می توان آنها را موارد هفتگانه موثر بر بازار نفت دانست.
با این حال، دو عامل مهم از نگاه کلاسیک به بازار جهانی نفت که تاثیر بیشتر و پایدارتری بر قیمت خواهند داشت، حجم عرضه، نگرانی از کاهش تورم و کاهش تقاضا است و هر دو در جهت مخالف یکدیگر رانده میشوند تا قیمت نفت همچنان در معرض نوسان باشد، حتی انتظار می رود تا زمانی که بحران ژئوپلتیکی مرتبط با انرژی در اروپا باقی است، همچنان نفت در سطوح بالا باقی بماند، مگر اینکه رکود به طور ناگهانی بازارهای جهانی را تحت تاثیر قرار دهد!
نظر شما