روح الله کهن هوش نژاد- ویروس کرونا آمد و مردم در خانه ماندند و کسب و کارها تعطیل شدند. کاهش شدید مصرف انرژی باعث سقوط قیمت نفت شد و این بخش را با امواج سنگین ورشکستگی روبرو کرد. در واکنش به این کاهش، اوپک و متحدانش با پشتیبانی ترامپ، بزرگترین کاهش عرضه تاریخ نفت را رقم زدند اما قیمت بازهم کاهشی بود تا اینکه شاهد قیمت صفر و حتی منفی برای قراردادهای فیوچرز بودیم.
درحال حاضر نشانه‌های بهبود در تقاضای چین به چشم می‌خورد، اما این میزان رشد تقاضا در مقایسه با سال پیش به طور کلی بسیار کم است. اقتصاد جهانی در این مدت ضربه‌های هولناکی خورده و برای برگشت به تعادل به چند ماهی وقت نیاز دارد. در بهترین حالت اگر وضعیت فوق العاده جهانی طی یک یا دو ماه آتی پایان پذیرد، به نظر میرسد پیش از پایان سه ماهه سوم اثر چندان مثبتی بر اقتصاد نخواهد داشت. بخشهایی مانند توریسم و گردشگری و حمل و نقل عمومی همچنان ضعیف خواهند بود.
اما اگر بخواهیم نیمه پر لیوان را ببینیم، وضعیت فعالیت پالایشگاههای کوچک چین نشان میدهد که آنها طی هفته گذشته بیش از ۷۰ درصد بر توان خود افزودهاند. این میزان بالاترین میانگین هفتگی از ژانویه سال ۲۰۱۱ به شمار میآید. به نظر میرسد این پالایشگاه‌ها با توجه به بهبود تدریجی اوضاع اقتصادی و پایین ماندن قیمت نفت که برسود این پالایشگاه‌ها اثر می‌گذارد، به این فعالیت ادامه خواهند داد.
رشد طبقه متوسط چین و هند و دیگر کشورها نیز باعث رشد تقاضای نفت میشود اما این امکان وجود دارد که نرخ رشد تقاضا کند شود. نفت زیادی در جهان وجود دارد، اما جهان پیش از به اوج رسیدن عرضه، به اوج تقاضا میرسد و پس از آن تقاضا روند نزولی پیدا میکند
این بدان معنا نیست که تقاضای فرآورده های نفتی مانند سوخت خودرو تولیدی این پالایشگاه‌ها افزایش می‌یابد زیرا سیاست دولت چین اجازه کاهش قیمت عرضه سوخت در جایگاه‌ها را نمی‌دهد. به همین دلیل نفت دلاری۴۰ و ۱۸ دلاری برای مصرف کننده چینی یکسان است. چین از ۴ سال پیش برای کاهش مصرف و آلودگی به این سیاست روی آورده است. با این حال پالایشگاه‌ها از تخفیفات زیادی که شرکت آرامکوی عربستان به مشتریان خود در آسیا میدهد بهرهمند شده و سودهای بالاتری به دست می‌آورند، اما باید بخشی از این سود را به صندوق‌های حافظت از محیط زیست واریز کنند.
با ادامه کاهش قیمت نفت و اختلال در تقاضا، ارائه برآورد دقیقتری میزان کاهش تقاضا در سال بسیار اهمیت دارد. برای این منظور، به برآوردهای سه نهاد اصلی بازار یعنی سازمان کشورهای صادرکننده نفت(اوپک)، آژانس بینالمللی انرژی و اداره اطلاعات انرژی امریکا مراجعه میکنیم.
بدترین پیش بینی مربوط به آژانس بینالمللی انرژی است. این آژانس پیش بینی میکند تقاضای نفت در سال ۲۰۲۰ حدود ۹ میلیون بشکه در روز کمتر از ۲۰۱۹ خواهد بود. در پیش بینی اوپک این میزان حدود ۷ میلیون بشکه در روز برآورد شده است. اطلاعات انرژی امریکا نیز این کاهش را حدود ۵ میلیون بشکه در روز پیش بینی میکند
بدترین پیش بینی مربوط به آژانس بینالمللی انرژی است. این آژانس پیش بینی میکند تقاضای نفت در سال ۲۰۲۰ حدود ۹ میلیون بشکه در روز کمتر از ۲۰۱۹ خواهد بود. در پیش بینی اوپک این میزان حدود ۷ میلیون بشکه در روز برآورد شده است. اطلاعات انرژی امریکا نیز این کاهش را حدود ۵ میلیون بشکه در روز پیش بینی میکند.
این آمار نگران کننده به نظر میرسند زیرا کاهش ۹ میلیون بشکه در روز معادل مصرف روزانه شبه قاره هند و قاره آفریفاست. در بهترین حالت نیز کاهش ۵ میلیون بشکه نیز معادل مصرف هند است.
براساس توافق کاهش ۱۰ میلیون بشکهای اوپک پلاس، عرضه طی دو ماه آتی (می و ژوئن) حدود ۱۰ میلیون بشکه در روز کاهش یافته لکن براساس پیشبینی اداره اطلاعات انرژی آمریکا، تقاضای نفت در سه ماهه دوم سال به ۲۳ میلیون بشکه در روز میرسد. لذا حتی با فرض کاهش حدود ۴ میلیون بشکهای تولید آمریکا، نیاز به کاهش بیشتر از سوی کشورهای خارج از ائتلاف اوپک پلاس وجود دارد. درحال حاضر کشورهای اوپک پلاس اقدام به بارگیری مقادیر زیادی نفت به مقصد دیگر کشورها کرده‌اند تا به مخازنی برود که به زودی پرمی‌شوند. این کار باعث میشود سایر کشورها نیز اقدام به کاهش تولید بنمایند.
اما از همه اینها گذشته، به نظر میرسد در عصر پسا کرونا شاهد کاهش تدریجی تقاضای نفت خواهیم بود زیرا رونقی که کرونا برای دورکاری و انجام آنلاین بسیاری از فعالیتها ایجاد نمود، آینده بسیاری از مشاغل را تغییر خواهد داد.
تقاضای نفت یک شبه از بین نمیرود. رشد طبقه متوسط چین و هند و دیگر کشورها نیز باعث رشد تقاضای نفت میشود اما این امکان وجود دارد که نرخ رشد تقاضا کند شود. نفت زیادی در جهان وجود دارد، اما جهان پیش از به اوج رسیدن عرضه، به اوج تقاضا میرسد و پس از آن تقاضا روند نزولی پیدا میکند.
نظر شما