ام البنین بلوردی؛ بازار: خرید تضمینی محصول استراتژیک گندم که در شرایط فعلی و گرانی محصولات کشاورزی و وقوع بحران غذایی در سراسر جهان بیش از سالهای قبل حیاتی به نظر می رسد از سوی دولت ادامه دارد. با این وجود پرداخت مطالبات گندمکاران بر خلاف آنچه وعده داده شده بود حداکثر یکهفته پس از خرید صورت بگیرد عملی نشده است. این در شرایطی است که وزیر جهاد کشاورزی پیش از این گفته بود باقی مانده مطالبات گندمکاران تا پایان هفته قبل پرداخت خواهد شد اما این وعده وزیر نیز اجرایی نشد. حال این بدعهدی موجب کند شدن روند خرید گندم گردیده است.
حدود ۷۸ درصد مطالبات گندمکاران پرداخت شده و حدود ۲۲ درصد هنوز پرداخت نشده و بخش دولتی به کشاورزان بدهکار است
بدهی دولت به گندمکاران حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان است
عطا هاشمی رئیس بنیاد ملی گندمکاران و عضو شورای قیمت گذاری با تایید محقق نشدن وعده وزیر جهاد به خبرنگار بازار گفت: تا روز گذشته (شنبه۲۵ تیر) حدود ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تن گندم خریداری کرده ایم که از این میزان که مبلغ آن حدود ۵۸ هزار میلیارد تومان می شود نزدیک ۱۲هزار میلیارد تومان به کشاورزان بدهکار هستیم.
هاشمی افزود: به عبارت دیگر حدود ۷۸ درصد مطالبات گندمکاران پرداخت شده و حدود ۲۲ درصد نیز بدهکاریم. در صوتی که زمانی که در شورای قیمت گذاری مباشر برای خرید تعیین شد قرار بر این بود که تجهیز منابع شود و حداکثر یک هفته بعد از تحویل گندم پول گندمکاران پرداخت شود.
وی ادامه داد: با این وجود امروز حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان به کشاورزن بدهکار هستیم و همین عامل موجب کند شدن روند خرید شده است. چون در کنار بخش دولتی یک رقیب دست به نقد، پولدار و سرمزرعه رویی به نام واسطه ها نیز حضور دارند. به طوری که برخی واسطه ها حتی بالاتر از نرخ خرید تضمینی هم گندم را از گندمکاران خریداری می کنند.
بدهکاری ۱۲هزار میلیارد تومانی به معنای این است که بخش دولتی پول یک میلیون و یک صد هزار تن گندم خریداری شده را پرداخت نکرده که معادل ۲۳ درصد از کل گندم خریداری شده است
واسطه ها برای تامین نهاده دامی و قاچاق گندم به دیگر کشورها با پول نقد در مزارع حضور دارند
هاشمی خاطر نشان کرد: در واقع با توجه به قیمت بالای نهاده های دامی واسطه ها عمدتا برای تامین نهاده دامی گندم را از کشاورزان خریداری می کنند. از سوی دیگر بخش از گندم موجود توسط قاچاقچیان خریداری و به صورت گندم یا آرد از کشور خارج می شود.
وی با اشاره به اینکه به ازای هر کیلوگرم گندمی که ما نمی توانیم از کشاورز خریداری کنیم باید بیشتر از آن مبلغ هزینه کنیم و از دیگر کشورها وارد کنیم، افزود: با این وجود در شرایط خاص فعلی، کمبود غذا، بالا بودن قیمت، مشکلات انتقال پول، و غیره واردات گندم نیز مشکل خواهد بود. بنابراین دولت باید هرچه زودتر دست به کار شود و بدهی کشاورزان را پرداخت کند.
رئیس بنیاد ملی گندمکاران در پاسخ به این سوال که با توجه به بحران غذایی جهانی تعلل دولتمردان در پرداخت مطالبات گندم و به گفته شما کند شدن روند خرید از چه چیزی نشات می گیرد، گفت: قرار بود منابع از طرف بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه، بانک کشاورزی و منابع داخلی جی تی سی تامین شود؛ یعنی بانک مرکزی به عنوان ناظر بانکها، بانک کشاورزی و سازمان برنامه بودجه از طریق ردیف های بودجه ای و جی تی سی از طریق منابع داخلی خود تجهیز منابع کنند و پول خرید را پرداخت کنند.
وی ادامه داد: با این وجود شرایط فعلی الان یک مقدار به بدعهدی منابع تامین کننده برمیگردد که تمام این بدقولی ها موجب ایجاد یکسری شائبه ها در جامعه می شود. به عنوان مثال گفته می شود هدف این است که میزان واردات گندم زیاد باشد و بیشتر وارد کنیم و منافعی در آن است به همین دلیل در پرداخت ها تعلل می شود.
هاشمی افزود: با تمام این تفاسیر کم کاری برای تامین پول به هیچ وجه قابل قبول نیست. به خصوص اینکه این بدهکاری ۱۲هزار میلیارد تومانی به معنای این است که پول یک میلیون و یک صد هزار تن گندم خریداری شده را پرداخت نکرده ایم که معادل ۲۳ درصد از کل گندم خریداری شده است.
اگر منابع مالی سریعتر تامین شود بیش از ۶ و نیم میلیون تن گندم خریداری خواهیم کرد
این مقام مسئول همچنین در پاسخ به این سوال که پیش بینی شما در مورد میزان خرید تا پایان زمان برداشت چقدر است، گفت: برآورد ما در بنیاد ملی گندمکاران این بود که قریب به ۶ و نیم میلیون تن خرید بتوانیم داشته باشیم و این امر هم تحقق پیدا می کرد به خصوص اینکه سیر صعودی خرید به خوبی پیش می رفت اما اخیرا با توجه به عدم پرداخت پول شیب کم شده است. بنابراین اگر تجهیز منابعی باشد می توانیم بین ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تا ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن خریداری کنیم.
وی با بیان اینکه برداشت گندم تا اواخر مرداد ادامه دارد، افزود: استانهای جنوب و مرکز برداشت شده است و در بخش هایی از استان غرب و شمال غرب تازه برداشت شروع شده است. لذا امیدواریم حتی بیش از ۶ و نیم میلیون تن هم خرید کنیم به خصوص اینکه که زمان خرید تضمینی گندم تا مهرماه هم ادامه خواهد داشت و اگر منابع مالی تامین شود می توان بیش از ۶ و نیم میلیون تن خرید رقم زد.
هاشمی افزود: البته بر اساس تجربه سالهای گذشته می دانیم که کشاورزان و برخی واسطه ها نیز مقداری از گندم را نگه داشته اند تا در پایان زمان خرید و با قیمت بالاتر به ما بفروشند و بنابراین پیش بینی این است که بیش از ۶ و نیم میلیون تن بتوانیم خرید داشته باشیم.
وی در پایان تاکید کرد: در خواست ما این است که بخش دولتی زودتر به تعهدات خود عمل کند و زودتر پول کشاورزان را پرداخت کند چون کشاورزان حدود یک سال است کشت کرده اند و در برخی استانها برای کشت دوم آماده می شوند و لذا نیاز به پول دارند. از آن سو کشاورزان برای تامین امنیت غذایی تعهد دارند و در برخی موارد حتی می بینیم کشاورز حاضر نیست محصول خود را به دلال بدهد و مقید به فروش به بخش دولتی هستند تا بتوانند قوت غالب مردم را در راستای تامین امنیت غذایی مردم فراهم کنند و به همین دلیل از قیمت های بالای دلالان هم چشمپوشی می کنند.
نظر شما