بابک رحیمیان؛ بازار:طی سال‌های گذشته تمامی دولتمردان طرح جهش مسکن را در دستور کار داشتند اما تاکنون صحبتی از صنعتی سازی مسکن به میان نیامده است.
آنچه تاکنون در خصوص طرح جهش تولید مسکن بدان پرداخته‌شده،بیشتر ملاحظات اقتصادی و تأمین مالی در بحث کنترل تبعات نقدینگی و تورم ساخت یک‌میلیون واحد مسکونی در سال بوده و کمتر به ابعاد فنی و اجرایی در تحقق‌پذیری اجرای این طرح پرداخته‌شده است.
سهم اندک صنعتی سازی مسکن در کشور که در دهه‌های اخیر که بین یک تا ۵ درصد عنوان می‌شود سبب شده تا این ضرورت در بین بسیاری از سازندگان و مدیران نادیده گرفته شود.
بنا بر آمار منتشره روند تولید مسکن در دهه نود شمسی آهنگی کاملاً نزولی داشته به‌گونه‌ای که از رکورد تولید بیش از ۹۰۰هزار واحد مسکونی در سال‌های ۱۳۹۰ حالا به کمتر از ۴۰۰ هزار واحد مسکونی رسیده است .
حال مجلس شورای اسلامی در قالب طرح جهش تولید و تأمین مسکن، دولت را مکلف کرده تا در طول چهار سال حداقل سالانه به‌طور متوسط یک‌میلیون واحد مسکونی در کشور برای متقاضیان واجد شرایط بر اساس قانون حمایت از تولید و عرضه مسکن تولید و عرضه کند!
نکته‌ای که در این میان کمتر بدان پرداخته‌شده است، نحوه دستیابی به این شمار تولید و تدارک تمهیدات لازم جهت افزایش تولید مسکن در کشور است.
به نظر این حقیر اگر دولت با همین شیوه سنتی ساختمان‌سازی که بیش از ۱۸ ماه برای برپایی یک بنا زمان می‌برد تصمیم به جهش تولید مسکن داشته باشد به نظر این جهش در طی مدت یادشده غیرممکن بوده و به مقصود نخواهد رسید.
صنعتی سازی ساختمان در ورطه فراموشی
صنعتی ساختمان نوعی تغییر در نوع نگرش ساخت مسکن است که موجب شکل‌گیری فرآیندی پویا و تدریجی در استفاده از نیروی انسانی مجرب در ساخت و استفاده از سیستم تولید کارخانه‌ای تحت مدیریت یکپارچه صنعتی می‌شود.
استفاده از روش صنعتی در بخش ساختمان به دلیل کاهش زمان ساخت، سرعت گردش سرمایه را بالا می‌برد. همچنین این روش برافزایش عمر مفید ساختمان، کاهش نخاله‌های ساختمانی، صرفه‌جویی در مصرف انرژی، افزایش ایمنی کارگاه، برقراری تعادل بین عرضه و تقاضا و هزینه نگهداری تأثیر مثبت دارد.
این فرآیند باهدف کاهش هدر رفت مصالح، کاهش زمان تولید، افزایش کیفیت، کنترل آلایندگی محیط‌زیست، افزایش ارزش‌افزوده انجام می‌شود که متأسفانه بنا به همان دلیلی که بالا متذکر شدن مسئولان ما نگاه قال اعتمادی به آن نداشتند.
صنعتی سازی به دلیل تولید پیشرفته مکانیزه و فرآیند نصب ساده، می‌تواند موجب تکمیل سریع پروژه‌ها گردد. علاوه بر این، در فرآیند تولید صنعتی ازآنجاکه برخی از مراحل تولید در کارخانه و به‌صورت موازی انجام می‌شود، نیازی به رعایت سلسله زنجیره‌های تولیدی در ساخت ساختمان نیست.
به‌عنوان نمونه درصورتی‌که بر تعداد طبقات ساختمانی افزوده شود، ساخت قطعات ساختمانی در طبقه بالاتر وابسته به اجرای قطعات در طبقه زیرین نیست و همین موضوع سرعت ساخت‌وساز را افزایش و به‌تبع زمان ساخت‌وساز را کاهش خواهد داد.
امروزه در کشورهای توسعه‌یافته حتی برای پروژه‌های چند واحدی و تک‌واحدی و ویلایی از روش‌های مختلف صنعتی سازی مسکن بهره گرفته می‌شود.در صنعتی سازی ساختمان هم‌زمان با طراحی معماری و سازه و تأسیسات ساختمان، عملاً پس از طراحی خانه، کل و یا اجزای آن به یک یا چند کارخانه و کارگاه ساخت صنعتی مسکن سفارش داده می‌شود و قطعات و اجزا با حداقل آلودگی و تولید نخاله ساختمانی و اشغال معبر توسط تکنسین‌ها و مهندسان ساختمانی نصب می‌گردد.
حتی در برخی نمونه‌ها فرایند سفت‌کاری و نازک‌کاری و تجهیزات ساختمان و جزئیات اجرایی در همین ساختار تدارک دیده‌شده و دستیابی به رکورد کمتر از۱۰روز برای احداث بیمارستان۱۰۰۰تخت خوابی در «ووهان» چین و ساخت برج۱۰طبقه مسکونی در این کشور در کمتر از۳۰ساعت نمونه بارزی از همین صنعتی سازی صنعت ساختمان است!
همان‌طور که اشاره داشتم در کشور ما متوسط زمان ساخت‌وسازهای رایج مسکونی بدون احتساب فرایندهای اداری و اخذ جواز حدود ۱۸ ماه است حال‌آنکه درروش های صنعتی سازی ساختمان،دستیابی به زمان‌های سه تا شش ماه رایج و معمولی است و در شرایط خاص شاهد زمان‌های بسیار کمتر نیز هستیم به‌طوری‌که رسیدن به زمان ساخت به حدود شش ماه کاملاً منطبق بر مجموعه شرایط کشور و قطعاً میسر است.
با این کاهش زمان ساخت،بسیاری از ریسک‌های تولید تأمین سرمایه، خواب سرمایه، نوسانات قیمتی حین پروژه از بین رفته و در عین حال درزمانی بسیار منطقی می‌توان به نیاز تولید مسکن در یک شهر پاسخ داد.
گذشته از سرعت عمل در ساخت‌وسازها با صنعتی سازی ساختمان دیگر شاهد اتلاف و دورریز مصالح و نخاله و کاهش آلودگی محیط‌زیست نخواهیم بود و در هر کوی و برزن وجود کارگاه‌های آسایش شهروندان را سلب نخواهد کرد.
صنعتی سازی زمان ساخت را بیش از ۵۰ درصد کاهش می‌دهد؛ لذا در صورت استفاده از این روش می‌توان در یک بازه زمانی معین، تعداد واحدهای مسکونی تکمیل‌شده را تا دو برابر افزایش داد.
سرعت اجرای کار ساختمان درروش ابتدایی و رایج در ایران به‌طور متوسط ٣٤ ساعت و در کشورهای اروپایی ٢٤ ساعت برای هر مترمربع زیربنا است. درروش صنعتی با توجه به موارد مذکور زمان اجرا بین ۱۴ ساعت برای هر مترمربع برآورد شده است که این موضوع افزایش سرعت در گردش سرمایه را در کوتاه‌مدت را به دنبال دار لذا اگر اصرار بر ایجاد جهش در این حوزه داریم عجالتاً باید هر چه زودتر ساختمان‌سازی صنعتی را در کشور توسعه دهیم.
نظر شما