بازار؛ گروه استان ها: فرش دستباف یکی از کهن ترین هنرهای ملت خوش ذوق ایران است که با قدمت چند هزار ساله تمدن و هنر ایرانی را به هم گره زده است تا آنجا که بیراه نیست اگر بگوییم دنیا فرش را با برند ایران می شناسد.
گفتگو با فعالان این صنعت گویای آن است که این روزها بازار قالی و قالیبافی دست خوش ناملایماتی ناشی از بی مهری مسئولان این حوزه شده و دود حاصل از این بی رونقی و کسادی به چشم بافندگان و فعالان این حوزه رفته و شمارش معکوس نفس‌هایش در انتظار امداد رسانی است.
عصمت مرادی از فعالان صنعت فرش در همدان که دستی در صادرات این کالای با ارزش دارد در همین خصوص گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه نسل کنونی علاقه و انگیزه‌ای برای ورود به رشته بافت فرش چه به صورت عملی و چه به صورت تئوری ندارند، گفت: همه دنیا ایران را با فرش آن می‌شناسند و اگر ۱۰۰ کشور هم تولیدکننده فرش باشند فرش ایران در کنار آنها چیز دیگری است.
فرش ایران در دنیا حرف اول را می‌زده اما در چند سال اخیر وضعیت برگشته و در دنیا بهایی به آن نمی‌دهند
این مربی و تولید کننده فرش دستباف با بیان اینکه فرش ایران در دنیا حرف اول را می‌زده اما در چند سال اخیر وضعیت برگشته و در دنیا بهایی به آن نمی‌دهند، افزود: بنده در کار تولید و صادرات فرش به کشورهای آلمان، کشورهای حاشیه خلیج فارس و آمریکا هستم اما در چند سال اخیر و پس از تحریم‌های ترامپ، صادرات به آمریکا متوقف شده است.
وی با تاکید بر اینکه وضعیت و جایگاه فرش ایران را به خوبی درک می‌کنم؛ ادامه داد: فرش باید توسط نسل جدید احیا شود و آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها باید کمک حال این نسل باشند.
مرادی با بیان اینکه باید رشته دانشگاهی برای فرش ایجاد و برای بازار کار آن برنامه‌ریزی شود تا دوباره جایگاه فرش ایران را در دنیا پیدا کنیم، گفت: هر کارگاه فرش به منزله یک پالایشگاه است که صادرات آن هم برای کشور و هم برای بافندگان ارزآوری بالایی دارد.
وی با اشاره به اینکه امروز هر کشوری دستی در این کار آورده و طرح و نقشه و پشم همدان و ایران را دستکاری کرده و روانه بازار کرده که با کیفیت پایین عرضه می‌شوند، گفت: رسانه می‌تواند کمک زیادی در این زمینه داشته باشد.
مرادی عنوان کرد: رسانه می تواند ماهی یک‌بار تعدادی از بافندگان، رفوگران، چله‌کش‌ها، تولیدکنندگان، طراحان را شناسایی کرده و با آنها صحبت کند تا مخاطبان به ارزش فرش پی ببرند و به استفاده از آن روی بیاورند.
قبل از اینکه همه بافندگان با سابقه از موضوع بیمه خبردار شوند تعداد زیادی از مردم با یک دار قالی خود را بیمه کردند و امروز می‌بینیم که تعداد زیادی از با سابقه‌ها بیمه نیستند چون دیر خبردار شده‌اند
این تولیدکننده فرش در ادامه با یادآوری اینکه اغلب بافندگان خانم و از قشر ضعیف و ساکن روستاها هستند که ۹-۸ ساعت جلوی دار قالی می‌نشینند و آسیب‌های جسمی می‌بینند که انتظار داریم مسئولان این قشر را حمایت کنند، گفت: قبل از اینکه همه بافندگان با سابقه از موضوع بیمه خبردار شوند تعداد زیادی از مردم با یک دار قالی خود را بیمه کردند و امروز می‌بینیم که تعداد زیادی از با سابقه‌ها بیمه نیستند چون دیر خبردار شده‌اند و در این مورد نیاز دولت باید برای بیمه این افراد فکری کند.
وی اضافه کرد: موضوع بعدی تسهیلاتی است که برای فرش به شهرستان‌ها تعلق می‌گیرد؛ بسیاری از افراد با ارائه یکسری مدارک وام فرش را می‌گیرند آن هم قبل از اینکه جامعه هدف خبردار شوند و یا بتوانند اسناد و مدارک لازم را تهیه کنند بنابراین مسئولان حداقل کاری که می‌توانند انجام بدهند شناسایی تولیدکنندگان واقعی است به خصوص آنها که در منزل و کارگاه مشغول کار هستند و بیشتر حق دارند تا انگیزه بیشتری برای بافندگی و تولید داشته باشند.
نبود ثبات در قیمت‌ها
مرادی مشکل دیگر را مربوط به نبود ثبات در قیمت‌ها دانست و گفت: به طور معمول وقتی می‌خواهیم قرارداد ببندیم یک هفته نشده قیمت‌ها افزایش می‌یابد و با قیمت‌های سرسام‌آور روبه‌رو می‌شویم، در نتیجه نمی‌توانیم قرارداد ببندیم و یا مقدار قرارداد کوچک می‌شود که این میان بیشترین آسیب به بافندگان وارد می‌شود که یکی از مهمترین عواقب آن مهاجرت این افراد به شهرها و گسترش حاشیه‌نشینی است.
وی بابیان اینکه به طور معمول افرادی که به دلیل از دست دادن شغل به شهرها مهاجرت می‌کنند افراد ثروتمندی نیستند بنابراین در حاشیه شهر سکونت می‌کنند، گفت: این افراد پس از مهاجرت به هر دری می‌زنند تا درآمدی داشته باشند که بعضی از آنها ممکن است مشکلاتی را در شهر و جامعه به وجود بیاورند.
این تولیدکننده فرش اضافه کرد: از طرفی به دلیل افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها کیفیت تولید مواد اولیه هم پایین آمده و بر روی تعداد قراردادها و در نتیجه قطع و یا کاهش همکاری تولید کننده با بافنده تأثیر می‌گذارد که برای حل برخی مسائل پیش‌رو دولت باید وام‌هایی با سود کم و تنفس ۶ ماه به بالا در اختیار تولیدکنندگان بگذارد تا بتوانیم ادامه کار بدهیم.
کار فرش زمان‌بر است و هیچ فرش بزرگی را نمی‌توان در یک و دو ماه و حتی ۶ ماه تمام کرد و آن را به فروش رساند یا صادرکرد و باید تسهیلات فرش حداقل ۶ ماه تا یکسال تنفس داشته باشند
وی با تاکید بر اینکه همه می‌دانیم کار فرش زمان‌بر است و هیچ فرش بزرگی را نمی‌توان در یک و دو ماه و حتی ۶ ماه تمام کرد و آن را به فروش رساند یا صادرکرد، گفت: باید تسهیلات فرش حداقل ۶ ماه تا یکسال تنفس داشته باشند.
این فعال صنعت فرش در همدان با بیان اینکه در تولید فرش برای صادرات دو موضوع کیفیت و زمان مطرح است بنابراین دولت باید این دو موضوع را مدنظر قرار دهد و تولیدکنندگان را مجبور به پرداخت، بازپرداخت و تسهیلات از ماه نخست نکند؛ گفت: مسأله پیش‌رو بعدی، پراکندگی در تولید است که باید به همت مسئولان هدفمند شود و به پیشکسوتانی که حرفی برای گفتن دارند، جایگاه بدهد.
باید بافندگان ماهر و نیمه‌ماهر را شناسایی کنیم و آنها را مورد حمایت قرار بدهیم
مرادی با بیان اینکه باید بافندگان ماهر و نیمه‌ماهر را شناسایی کنیم و آنها را مورد حمایت قرار بدهیم، گفت: وقتی بافندگان بدانند مسئولی پای کار است به طور حتم انگیزه آنها برای کار بالا می‌رود و کار می‌کنند و در کنار تولیدکنندگان می‌مانند که در نتیجه آن ما هم می‌توانیم تعداد و کیفیت تولید را بالا ببریم و همدان را به جایگاهی حتی بهتر از دهههای قبل برسانیم.
آنچه مسلم است فرش دستباف ایران و بالطبع آن که در سال‌های نه چندان دور جایگاه ویژه‌ای در صادرات غیرنفتی کشور داشته با بی مهری مسئولان امروز حال خوبی ندارد و تا وضعیت از این بدتر نشده باید فکر چاره بود.
نظر شما