بازار؛ گروه بین الملل: قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و انگلیس) به همراه آمریکا با موضوع درخواست از ایران برای همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با ۳۰ رأی موافق، ۲ رای مخالف روسیه و چین و ۳ رای ممتنع هند، پاکستان و لیبی به تصویب شورای حکام رسید.
«محمدرضا غائبی» سرپرست نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران، ضمن محکومیت شدید این اقدام با انگیزه سیاسی و مغرضانه از سوی برخی از کشورهای عضو شورای حکام، مواضع ایران را در این خصوص گوشزد کرد.
متعاقب این اقدام ایران اعلام کرد به فعالیت تمامی دوربینهای فراپادمانی خاتمه خواهد داد. محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در این خصوص اعلام کرد: ما به فعالیت تعدادی از دوربینهای فراپادمانی خاتمه دادیم، به فعالیت بقیه هم خاتمه خواهیم داد. تعداد این دوربین ها، ۱۷، ۱۸ عدد است.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «آرشین ادیب مقدم»، رئیس مرکز مطالعات ایران در مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن تنظیم نموده که در ادامه می‌آید.
«آرشین ادیب مقدم»، استاد کامل «سیاست در غرب آسیا» در دانشگده مطالعات شرقی و آفریقایی در دانشگاه لندن است. کتاب اخیر ادیب مقدم که از سوی انتشارات «دانشگاه کمبریج» منتشر شد «روانشناسی ناسیونالیسم، تفکرات جهانی، تصورات ایرانی» نام دارد.
* قطعنامه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران صادر شد. ارزیابی شما از این قطعنامه چیست؟
مذاکرات برجام عینی نیست. آنها در خلاء رخ نمی دهند. در واقع، آنها کاملاً وابسته و تعیین شده توسط دیپلماسی بین المللی و سلسله مراتب قدرت هستند. دولت کنونی در ایران نتوانست تلاش دیپلماتیکی را که ایران را در موقعیت چانه زنی قوی قرار دهد رهبری کند. شهرت نقش مهمی در امور جهانی بازی می کند.
از سوی دیگر، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تحت فشار به کار خود ادامه می‌دهد، زیرا دولت بایدن قدرت اراده سال‌های اوباما را نشان نمی‌دهد، زمانی که تلاش آگاهانه برای تعامل با ایران وجود داشت. بنابراین روند دچار توقف شده است. در حالی که هیچ یک از دولت‌ها نمی‌خواهند این توافق را کنار بگذارند، اما برای باز کردن فضای دیپلماتیک گفتگو و احترامی که توافقی به این بزرگی مستلزم آن است، مردد هستند.
*نشست بعدی شورای حکام حدود سه ماه دیگر است. با توجه به قطعنامه فعلی آیا مذاکرات احیای برجام پیش از نشست آینده شورای حکام برگزار می شود و به نتیجه می رسد؟
من معتقدم که طرفین باید به سمت یک پیش توافق واقع بینانه تلاش کنند که جنبه هایی از برجام که در مورد آن توافق وجود دارد حل کند. در این پیش توافق، اقدامات اعتمادسازی باید نشانه های اصلی در امتداد یک خط زمانی الزام آور باشد که یک توافق نهایی را ارائه می دهد. مجدداً، به نظر نمی رسد استقامت دیپلماتیک در دولت فعلی ایران برای پیگیری چنین تلاشی وجود داشته باشد. ایالات متحده و برخی از کشورهای دیگر به خوبی از چنین نقاط ضعفی مطلع هستند. آنها برای شکست دادن سایر روسای جمهور از دهه ۱۹۹۰ به بعد، حتی رئیس جمهور احمدی نژاد، مشکل بیشتری داشتند.
* ارزیابی وجود دارد که دولت بایدن تا انتخابات میان دوره ای کنگره در خصوص برجام در حالت «بی تصمیمی» قرار دارد. چرا که ممکن است هر گونه توافق با ایران آثار منفی بر نتایج این انتخابات بگذارد. از سوی دیگر ارزیابی می شود که ایران نیز معتقد است تا ماه نوامبر باید صبر کرد تا وضعیت بایدن در ساختار داخلی آمریکا و احتمالا در انتخابات آینده ریاست جمهوری مشخص شود. چرا که این انتخابات تا حدی روشن کننده وضعیت آینده بایدن است. ارزیابی شما چیست؟
من فکر می کنم ایران کلید این مذاکرات را در دست دارد، اما هیچکس نیست که بتواند قفل در را باز کند. یک ابتکار دیپلماتیک قدرتمند که توسط یک دولت قدرتمند ایران انجام شود، پویایی داخلی ایالات متحده را تحت تأثیر قرار خواهد داد. سیاست داخلی در ایالات متحده همچنان بین سیاست های راست افراطی و حزب دموکرات در نوسان خواهد بود که سعی می کند «مرکز» سیاست ایالات متحده را که به نظر می رسد به طور فزاینده ای راست گرا است حفظ کند. بنابراین، دلیلی وجود ندارد که منتظر یک نامزد بهتر یا بدتر در ایالات متحده باشیم. زمان های بهتر فقط در دست خود ایران می تواند باشد.
نظر شما