بازار؛ گروه بین الملل: قرار است چهارشنبه ۱۸ خرداد ماه در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته ای ایران تصمیم گیری شود. در آستانه این نشست شاهد هیاهویی از سوی رژیم صهیونیستی در انتشار برخی اسناد ادعایی درباره برنامه صلحآمیز هستهای ایران بودیم و در همین خصوص نیز خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه ۱۱ خرداد ماه از قطعنامه پیشنهادی آمریکا به همراه سه عضو اروپایی برجام (آلمان، فرانسه و انگلیس) به شورای حکام آژانس خبر داد.
براساس گزارش رویترز، آمریکا و سه کشور اروپایی پیش نویس قطعنامه پیشنهادی مشترک خود به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی را ارائه داده و عنوان کردهاند که حل نشدن موضوعات مرتبط با مواد اورانیوم پیدا شده در سایتهای اعلام نشده، به شدت مایه نگرانی است.
این چهار کشور همچنین گفتهاند که «به دلیل همکاری ناکافی ایران» اختلافات و مسائل پادمانی همچنان حل نشده و از ایران خواستهاند که «فوراً پیشنهاد آژانس برای تعامل بیشتر برای حل و فصل همه مسائل پادمانی باقیمانده را بپذیرد».
روز دوشنبه نهم خرداد ماه دو گزارش رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی باز هم به رسانهها درز کرد. مدیرکل آژانس در این گزارش اعلام کرده که اورانیوم غنی شده ایران به ۱۸ برابر حد مجاز در برجام رسیده و همچنین مدعی شده که ایران در ارائه پاسخهای «معتبر فنی» به سؤالهای آژانس درباره پیدا شدن مواد هستهای در ایران طی سه سال گذشته ناکام بوده است.
پیش نویس قطعنامه پیشنهادی آمریکا و سه کشور اروپایی عضو برجام به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با واکنش قاطع ایران روبرو شد و خطیبزاده نسبت به هرگونه اقدام غیرسازنده هشدار داد و امیرعبداللهیان هم مداخلات سیاسی در امور فنی آژانس را غیرسازنده خواند.
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «پل پیلار» استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا انجام داده است که در ادامه می آید.
«پل پیلار» یکی از سردبیران نشریه نشنال اینترست، و عضو ارشد مرکز تحقیقات امنیتی دانشگاه جورج تاون و نیز مرکز سیاستهای امنیتی ژنو است. وی در سال ۲۰۰۵ پس از ۲۸ سال فعالیت در جامعه اطلاعاتی ایالات متحده از سازمان اطلاعات مرکزی (DCI) بازنشسته شد و پس از آن به عنوان استاد مهمان در برنامه مطالعات امنیتی در دانشگاه جورج تاون حضور یافت.
مناصب ارشد دولتی پیلار، شامل افسر اطلاعات ملی خاورنزدیک و آسیای جنوبی، رئیس واحدهای تحلیلی در CIA در حوزههای خاورنزدیک، خلیج فارس و آسیای جنوبی، معاون رئیس مرکز ضد تروریستی DCI و دستیار اجرایی مدیر اطلاعات مرکزی بوده است. پروفسور پیلار همچنین در شورای اطلاعات ملی به عنوان یکی از اعضای اصلی گروه تحلیلی آن فعالیت میکرد. وی کهنهسرباز جنگ ویتنام و افسر بازنشسته ارتش ایالات متحده نیز هست.
پل پلار دارای مدرک افتخاری از کالج دارتموث، لیسانس فلسفه از دانشگاه آکسفورد، و کارشناسی ارشد و دکتری از دانشگاه پرینستون است. کتاب های پل پیلار عبارتند از: «مذاکره برای صلح: خاتمه جنگ بعنوان یک روند چانهزنی (۱۹۸۳)»؛ «تروریسم و سیاست خارجی ایالات متحده (۲۰۰۱)»؛ «اطلاعات و سیاست خارجی ایالات متحده: عراق، ۱۱ سپتامبر و اصلاح اشتباهات (۲۰۱۱)» و «چرا آمریکا جهان را اشتباه میفهمد: تجربه ملی و ریشههای سوءبرداشت (۲۰۱۶)».
*رویترز گزارش داده که پیش نویس قطعنامه ای ضد ایرانی که حمیات اروپا و آمریکا را دارد به شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی ارسال شده است. به نظر شما چنین قطعنامه ای صادر خواهد شد؟
تا زمانی که ایران پاسخهای رضایتبخشی را به سؤالات آژانس در مورد آثار اورانیوم یافت شده در سایتهای مربوطه ارائه نکند، احتمال بیشتری وجود دارد که شورای حکام قطعنامهای برای سرزنش اتخاذ کند. با این حال، این لزوماً به معنای ارجاع موضوع به شورای امنیت سازمان ملل نیست.
*برخی منابع خبری از جمله آکسیوس گزارش داده اند دولت بایدن به خاطر بسته نشدن مسیر گفتگو بعید است از این قطعنامه حمایت کند. ارزیابی شما چیست؟
اگر چیزی نزدیک به اجماع در مورد بقیه اعضای هیئت مدیره وجود داشته باشد، و اگر پیشرفتی در این میان در مورد قرار گرفتن سپاه پاسداران در لیست سازمان های تروریستی حاصل نشود، من معتقدم که دولت بایدن از قطعنامه علیه ایران حمایت خواهد کرد. اگر به نظر می رسد توافق بر سر بازگرداندن برجام قریب الوقوع است، با این حال، آنها با آن مخالفت خواهند کرد.
*پیش از نشست مهم شورای حکام، رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی سفری به اسرائیل داشت. متعاقب این سفر اسرائیل اعلام کرد در صورت شکست دیپلماسی با ایران و ناکامی آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای توقف برنامه هستهای ایران، برای دفاع از خود اقدام خواهد کرد و تل آویو به اقدام در راستای توقف برنامه هستهای ایران پایبند است. ارزیابی شما از این سفر و این بیانیه اسرائیل چیست؟
اسرائیل مدتهاست که تهدیدات صریح حمله نظامی به برنامه هستهای ایران را تهدید میکند، و بنابراین لفاظیهای اضافی اسرائیل در این راستا چیز جدیدی نیست. اگر سفر گروسی هدفی غیر از تلاش برای ایجاد تعادل کلی در سفرهایش داشت، شاید تلاش برای متقاعد کردن اسرائیلی ها برای توقف حملات خرابکارانه و ترور در داخل ایران بود که فقط می تواند مذاکرات با ایران را دشوارتر کند. که البته هدف اصلی اسرائیل از انجام چنین حملاتی بوده است.
*با توجه به شرایط کنونی برخی کارشناسان معتقد هستند بهترین راه برون رفت از شرایط کنونی توافق موقت است. ارزیابی شما چیست؟
با توجه به نزدیک بودن یک طرف مذاکره به متن توافق شده، بهترین راه برون رفت از شرایط کنونی، کنار گذاشتن موضوعات باقی مانده از جمله موضوع سپاه و قرار دادن آزمون موجود در قالب نهایی است که می تواند در آن بحث موقتی بودن یا دائمی بودن نیز مطرح شود.
*هر چه به زمان انتخابات میان دوره ای کنگره نزدیک می شویم، علاقه آمریکا برای توافق هسته ای با ایران کم می شود. چرا که حتی با یک توافق مناسب، بایدن نخواهد توانست در داخل مخالفان را عدم واگذاری امتیاز به ایران مجاب کند. نظر شما در این خصوص چیست؟
بایدن نشان داده است که نسبت به ملاحظات سیاسی داخلی با توجه به چندین موضوع سیاست خارجی حساس است - شاهد دورنمای سفر او به عربستان سعودی به منظور کاهش قیمت بنزین هستیم. بنابراین، با نزدیکتر شدن انتخابات - و با پیشبینیهای بسیاری مبنی بر از دست دادن کرسیهای دموکراتها - احتمالا بایدن از دادن هرگونه امتیازی به ایران، در مورد مسائل هستهای یا هر چیز دیگری، بیمیل شود.
نظر شما