فاکتورهای مهم در تعیین قیمت طلا| چه زمان سرمایه گذاری کنیم؟

وحید پورتجریشی؛ بازار: بسیاری از سرمایه گذاران در بازارهای مالی طی سال جاری میلادی و با توجه به زیان ده بودن اکثر بخش های بازار در پی عوامل فاندامنتال تاثیرگذار بر فاکتورهای رشد بازار، به دنبال یافتن راهی امن و در عین حال پر بازده برای سرمایه های خود هستند.

با این وجود، وضعیت وخیم ایجاد شده در اقتصاد جهانی بر تمامی بازارهای مالی بین المللی تاثیرگذار بوده و حتی باتزارهای پر ریسکی همچون کریپتو که دستکم در سال ۲۰۲۱، سودآوری چشمگیری برای سرمایه گذاران خود به ارمغان آوردند، پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین در مسیر زیان دهی خداکثری گام برداشتند.

طلا، ابزاری برای مقابله با کاهش ارزش پول
سرمایه گذاری در بازار طلا، همواره به عنوان یکی از سنتی ترین روش های سرمایه گذاری در بازار شناخته شده و علیرغم نوسانات بعضا گسترده این بازار طی دوره های مختلف سرمایه گذاری، این فلز قیمتی همچنان به عنوان یکی از محبوب ترین ابزارهای شناخته شده برای حفظ ارزش پول سرمایه گذاران و البته افزایش ارزش سرمایه در طول زمان محسوب می شود.

با این وجود، بازار طلا نیز مانند بازارهای دیگر طی هفته های گذشته، تا حد زیادی از سود خود کاسته و حتی به سمت متوسط قیمت سال گذشته میلادی حرکت کرده است. اما سوال اینجاست که در صورت تصمیم گیری برای سرمایه گذاری در بازار طلا، به چه مولفه هایی باید توجه کرد تا بتوان در زمان مناسب وارد بازار شد و البته در فرصت مقتضی با سودی چشمگیر از آن خارج شد. در ادامه، مهمترین این مولفه ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

سیاست های فدرال رزرو آمریکا در خصوص نرخ بهره بانکی
یکی از مهمترین فاکتور تاثیر گذار بر قیمت طلا، سیاست های فدرال رزرو یا همان بانک مرکزی آمریکا در خصوص نرخ بهره بانکی است. همانطور که می دانیم، دولت ایالات متحده از چندی پیش، در پی شکل گیری تورم بی سابقه در این کشور طی چهل سال گذشته، اقدام به افزایش نرخ بهره بانکی برای سپرده گذاران کرده تا از این طریق، اقدام به جمع آوری نقدینگی از دست مردم و نگهداری دلارهای سرگردان در بازار که منجر به رشد نقدینیگی و در نتیجه تورم شده کرده و از سوی دیگر، با افزایش جذب سرمایه گذاران به سمت سرمایه گذاری بر روی دلار امن، شاخص دلار در بازار فارکس را نیز بالا ببرد.

ظاهرا این سیاست، علیرغم ضربه های متعددی که به بازارهای مالی پر ریسک تر مانند بازار سهام کرده و منجر به ورشکستگی بسیاری از شرکت های بزرگ صنعتی در آمریکا و خارج از این کشور شده، دستکم در کوتاه مدت موفق به مهار تورم سر به فلک کشیده در آمریکا گشته است.

جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، همچنین روز سه شنبه هفته گذشته نیز طی سخنانی اعلام کرد که بانک مرکزی آمریکا افزایش نرخ بهره بانکی را در دستور کار خود داشته و تمامی چهار مرحله افزایش نرخ بهره را که پیشتر قول آن را داده بود اجرایی خواهد ساخت.

این یک فاکتور منفی برای بازار طلا به حساب آمده و ارسال چنین سیگنالی از سوی ریاست بزرگترین بانک مرکزی جهان، نمی تواند به سود طلا باشد. با اینحال، هنوز مشخص نیست که افزایش نرخ بهره بانکی در مراحل بعدی نیز مانند مرحله اول، ۵۰ واحد افزایش خواهد یافت یا کمتر.

این فاکتور نیز می تواند برای تعیین مسیر سرمایه گذاری بسیار حیاتی باشد. همچنین در صورتی که میزان افزایش نرخ بهره بانکی موفق به رقابت با شاخص هایی چون دستمزدهای بخش کشاورزی و غیر کشاورزی، بیکاری، قیمت مصرف کننده و ... نباشد، طبیعتا بخش بزرگی از سرمایه، به سمت بازارهای دیگر همچون طلا باز خواهد گشت که در اینصورت، نتیجه به نفع طلا معکوس خواهد شد.

همه گیری و قرنطینه های کرونایی
علیرغم کنترل بیماری کرونا و شیوع گسترده آن در سراسر جهان، هنوز با اطمینان نمی توان مدعی شد که دوران این بیماری به سر آمده؛ به ویژه اینکه هر از گاهی نسخه های جدید و جهش یافته کرونا نیز در نقاط مختلف جهان ظهور کرده و بعضا منجر به اعمال قرنطینه های سفت و سخت کرونایی توسط دولت ها و در نتیجه تعطیلی کارخانه های و دیگر واحدهای تولید در این کشورها می شود.

در آخرین نمونه، می توان به اعمال قرنطینه های کرونایی محکم دولت چین در دو شهر پکن و شانگهای اشاره کرد که منجر به ریزش شدید بازارهای مالی در سراسر جهان شده و متاسفانه بخش های مختلف مانند بازار فلزات صنعتی، انرژی و طلا را درگیر خود نموده و نهایتا به ایجاد رکود در این بازارها ختم شده است.

برای مثال، می توان به نمودار قیمت فلزاتی چون آلومینیوم، مس، آهن و حتی بازار انرژی مانند قیمت نفت خام نگاهی انداخته و قیمت های ماه می و آوریل را با مارس قیاس کرد.

لذا، شیوع کرونا و سطح درگیر شدن کشورها با این بیماری، تاثیر مستقیم بر بازار سرمایه از جمله طلا داشته و خبرهای مثبت و منفی مربوط به آن، به عنوان فاکتورهای فاندامنتال تاثیرگذار بر بازار طلا به حساب می آیند.

جنگ اوکراین و بازار طلا

اساسا باید به این اصل بنیادین توجه داشت که بازار سرمایه های ریسک پذیر مانند طلا، ارزهای دیجیتال و فارکس، تا حد بسیار زیادی با شرایط موجود در جهان و میزان آرامش حاکم بر نظام بین الملل به صورت مستقیم در ارتباط هستند.

هر قدر محیط نظام بین الملل بیشتر به سمت تنش حرکت کند، میزان ریسک پذیری سرمایه گذاران کاهش یافته و ترس ناشی از احتمال وقوع جنگ، قحطی، کاهش منابع سوخت و مواد غذایی و ... سرمایه گذاران را به لحاظ روانی به سمت نقد کردن سرمایه های خود و نگهداری آنها به صورت ارزهای امن مانند دلار در بانک ها سوق داده و با کاهش تنش، این سرمایه ها مسیر معکوس را دنبال خواهند کرد.

لذا، به لحاظ منطقی و در صورت حفظ شرایط فعلی در نظام بین الملل، نمی توان انتظار افزایش ارزش و قیمت طلا آن هم به صورت چنان چشمگیر را در بازارهای جهانی داشت.

نرخ تورم محلی و قیمت دلار

با وجود مباحث مطرح شده در بالا که عمدتا به عنوان نقشه راه معامله کنندگان بازارهای بین المللی ارائه شده، برای خریداران محلی و شهروندان هر کشور که قصد ورود به بازارهای بین المللی را نداشته و تنها از طلا برای حفظ ارزش پول محلی کشور خود استفاده می کنند، ذکر این نکته صروری است که برای این دسته از معامله گران بازار، علاوه بر فاکتورهای مطرح شده در بالا، دو مورد دیگر یعنی شاخص قیمت دلار در برابر پول محلی و همچنین نرخ تورم در آن کشور نیز باید لحاظ شوند.

به عنوان مثال، علیرغم ریزش بیش از ۲۰۰ دلاری قیمت طلا در هر انس در بازارهای جهانی طی یک ماه گذشته، این کاهش قیمت در ایران به این اندازه محسوس نبوده و دلیل آن نیز افزایش قیمت دلاردر همین بازه زمانی است.

از آنجاکه ملاک تعیین قیمت طلا در بازار داخلی با فرمول قیمت جهانی × قیمت لحظه ای دلار در آن کشور محاسبه می شود، دلیل عدم ریزش چندان محسوس طلا در بازار ایران نیز همین فرمول ساده است. لذا به دلیل افزایش نرخ تورم طی ماه های اخیر در ایران و همچنین کاهش ارزش ریال در برابر دلار، سرمایه گذاران داخلی باید تمامی فاکتورهای بین المللی و محلی ذکر شده را پیش از ورود به بازار و خرید طلا لحاظ کرد.