خبرگزاری بازار- تجربه دهه 1930 نشان داده که توسعه تجارت بین المللی باعث رونق و پیشرفت می شود. کشورهای توسعه یافته در قرن گذشته از این سیاست بیشترین منفعت را کسب کردند.اما گویا اکنون این منافع چندان برآنها مهیا نبوده و یا جذاب نیست از این رو ترجیح می دهند درهای خود را مانند دوران مرکانتلیسم تجاری بر روی سایر کشورها ببندند، در حالی که به گفته دیوید مالپاس ، رییس بانک جهانی« اکنون تمام کشورهای دنیا نباید از این بحران به عنوان دلیلی برای بستن بازارهای خود به روی خارجی ها استفاده کنند زیرا این کار تبعات بسیار بدی برای اقتصاد دنیا به همراه می آورد.»
به نظر می رسد دنیا قصد درس گرفتن از بحران های پیشین را ندارد و دوباره در مسیری قدم بر می دارد که در دهه ۱۹۳۰ میلادی در آن مسیر حرکت کرده بود. مسیری که به گفته مقامات صندوق بین المللی پول نتیجه ای جز افزایش شدت رکود و عمیق تر شدن بحران اقتصادی ندارد و باید هر جه سریعتر در مقابل آن ایستادگی شود.
چاینا دیلی در این زمینه نوشت:«مانع گذاری در مسیر تجارت آزاد بین المللی از سالهای قبل یعنی از زمانی دونالد ترامپ به عنوان رییس جمهوری امریکا انتخاب شد، آغاز شد ولی به نظر می رسد در این روزهای کرونایی این بحران بزرگتر شده است. البته در مقابل سیاستی که امریکا و شماری از کشورهای صنعتی دنیا در پی گرفته اند، کشور چین همواره از تجارت آزادانه در حوزه بین الملل حمایت می کند و در همین روزهای کرونایی هم صادرات محصولات و فراورده های بهداشتی و درمانی را در دستور کار خود قرار داده است.»
اهمیت این بحران به اندازه ای است که در روز یک شنبه سی و یکم فروردین سال ۱۳۹۹ صندوق بین المللی پول بیانیه ای مشترک با بانک جهانی ارایه داد و در این بیانیه از همه کشورها خواست تا از تجارت آزاد حمایت کنند و مانعی در مسیر تجارت ایجاد نکنند زیرا این مساله می تواند قدرت اقتصاد دنیا در مقابله با همه گیری ویروس کرونا را تحت تاثیر قرار دهد.این بیانیه بعد از برگزاری اجلاسی مجازی ارایه شد و مقامات این دو سازمان برجسته و مهم اقتصادی خواستار آزادی تجارت کالاهای مختلف به خصوص أقلام بهداشتی و درمانی در دنیا شدند.
آمارها نشان می دهد در هفته های اخیر شماری از کشورهای صنعتی از صادرات قطعات و تجهیزات پزشکی و محصولات بهداشتی جلوگیری کرده اند. این ممنوعیت صادراتی در بخش کالاهای اساسی و حتی مواد غذایی هم مشاهده شده است.
دولتها مانع تراشی می کنند
مطالعات انجام شده توسط بانک جهانی نشان داده است که از زمان شروع همه گیری ویروس کرونا در دنیا، سیاستهایی که مانع از تجارت آزاد می شود در دنیا رشد کرده است. آمارها نشان می دهد از ابتدای سال جاری میلادی تا کنون، صادرات ۴۶ قلم از تجهیزات و فراورده های بهداشتی در دنیا توسط ۵۴ دولت کاهش پیدا کرده است. ۳۳ مورد از کل مواردی که صادراتشان کاهش یافته است از ابتدای ماه مارس یعنی أواخر بهمن ماه سال ۱۳۹۸ اتفاق افتاده است.
رییس بخش آسیا-پاسیفیک بانک جهانی در مصاحبه ای با چاینا دیلی در این مورد گفت:« اینکه کشورها تلاش کنند تا سهم بیشتری از تولیداتشان رابرای پاسخگویی به نیازهای داخلی اختصاص دهند قابل پیش بینی است ولی واقعیت این است که این سیاست همیشه تاثیر ضد رشد دارد به این معنا که باعث کاهش بهره وری فعالیتهای اقتصادی و در نهایت کاهش نرخ رشد اقتصادی می شود و این مساله در وضعیت کنونی اقتصادی دنیا بسیار خطرناک است. نکته مهم اینجاست که دنیا در جریان رکود اقتصادی دهه ۱۹۳۰ این مساله را تجربه کرده بود و بعد از این بحران بود که دیدگاه های جهانی سازی و آزادی تجارت به منظور سیاستی برای تقویت نرخ رشد اقتصادی دنیا مطرح شد و نتیجه مطلوبی هم در پی داشت. دنیا در حال تکرار اشتباهات قبلی است. اشتباهاتی که هزینه های زیادی برای اقتصاد به همراه داشت.»
آزادی تجارت کلید رشد اقتصادی است
گیتا گوپیتا اقتصاددان ارشد صندوق بین المللی پول در مصاحبه ای با شبکه خبری شین هوا نت کشور چین با تاکید بر این نکته که تجارت عامل مهمی در رشد اقتصادی در دنیا است و توسعه تجارت می تواند روند بازسازی اقتصاد دنیا را تسریع کند افزود:«ما باید به بازارها اجازه دهیم که عملکردی عادی داشته باشند و محصولات تولیدی در دنیا عرضه شوند نه اینکه در انبارهای کشورها برای نیازهای احتمالی آینده ذخیره شود. مساله این جاست که در زمانی که تجارت آزادانه در دنیا انجام شود دیگر هیچ کشوری نباید نگران نیازهای آینده باشد زیرا می داند که تولید کننده ای در دنیا وجود دارد که محصول مورد نیاز آنها را صادر می کند.»
وی ادامه داد:« جهانی سازی و تجارت آزاد بین کشورها مهمترین دستاورد اقتصادی قرن بیستم میلادی بود و سبب شد تا اقتصاد با سرعت زیادی توسعه یاید. ما نمی توانیم اجازه دهیم این دستاورد مهم به دلیل همه گیری ویروس کرونا در دنیا از دست برود.از طرف دیگر الان زمان مناسبی برای ایجاد این محدودیتها نیست زیرا این ویروس در تمام دنیا گسترش یافته است و تا زمانیکه تمامی دنیا نتوانند آن را کنترل کنند نمی توان ادعا کرد که شرایط عادی است.»
دیوید مالپاس ، رییس بانک جهانی هم مصاحبه ای با نیویورکر انجام داد و گفت:« کشورهای توسعه یافته و اقتصادهای صنعتی باید در مسیر آزادسازی تجارت در دنیا پیشگام باشند زیرا این کشورها در قرن گذشته از این سیاست بیشترین منفعت را کسب کردند.تمام کشورهای دنیا باید در نظر داشته باشند که نباید از این بحران به عنوان دلیلی برای بستن بازارهای خود به روی خارجی ها استفاده کنند زیرا این کار تبعات بسیار بدی برای اقتصاد دنیا به همراه می آورد.»
در پایان باید گفت در دنیایی که به نظر می رسد هر روز بیشتر از دیدگاه های جهانی سازی و تجارت آزاد فاصله می گیرد، تاکید دوباره مقامات اقتصادی دنیا در مورد ضرورت حمایت از تجارت به منظور توسعه اقتصادی دنیا تلنگری جدی است
نظر شما