بازار؛ گروه بین الملل: جنگ روسیه و اوکراین تاثیری عمیق و طولانی روی بازارهای کالایی برجای خواهد گذاشت. تاثیری که می تواند باعث تشدید و تداوم روند افزایشی تورم در دنیا شود و توان رشد اقتصادی را در دنیا از بین ببرد.
تاثیر این درگیری روی بازار محصولات کشاورزی بسیار نگران کننده است زیرا می تواند موجی از فقر و گرسنگی را در دنیا ایجاد کند و سلامت ساکنان زمین را تهدید کند. اما سوالی که این روزها پرسیده می شود این است که آیا می توان انتظار توقف این روند افزایشی را داشت یا خیر؟ آیا در آینده نزدیک می توان منتظر اصلاح بازار محصولات کشاورزی بود یا اینکه روند افزایشی در قیمت محصولات کشاورزی ادامه پیدا می کند؟
آیهان کاز، اقتصاددان بانک جهانی می گوید: «شوکی که بعد از جنگ روسیه و اوکراین از سمت عرضه به بازارهای کالایی وارد شد ، بزرگترین شوک طی یک دهه اخیر بود. شوکی که سبب شد تا قیمت ها با سرعت زیادی رشد کند به خصوص کالاهایی که دو کشور درگیر جنگ در تولید آن نقش داشتند. با توجه به ابعاد این درگیری و پیش بینی هایی که در مورد تداوم آن وجود دارد، روند افزایش قیمت محصولات کشاورزی در بازار جهانی ادامه پیدا خواهد کرد.»
وی با اشاره به نقش روسیه در تامین نفت و گاز در دنیا گفت: «ما انتظار داریم در سال جاری متوسط قیمت هر بشکه نفت در بازار جهانی بیش از ۱۰۰ دلار باشد ولی در سال ۲۰۲۳ قیمتها در بازار اندکی کاهش خواهد یافت و به کمتر از ۹۲ دلار می رسد. اما کشورهای خریدار گاز از روسیه اثرات بزرگتری را تجربه می کنند. به عنوان مثال کشورهای اروپایی در یک سال آتی شاهد افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت گاز مصرفی خواهند بود و قیمت زغال سنگ هم در دنیا بالغ بر ۸۰ درصد رشد خواهد کرد.»
از طرف دیگر اوکراین در تولید محصولات کشاورزی در دنیا نقش مهمی دارد. این کشور هم به دلیل جنگ توان تولیدش را از دست داده است و هم به دلیل محدودیتهای بندری توان صادراتش را از دست داده است. در این شرایط پیش بینی می شود تا انتهای امسال قیمت گندم که یکی از محصولات کشاورزی مهم صادراتی اوکراین است بالغ بر ۴۰ درصد رشد کند و قیمت روغن آفتابگردان هم با افزایش ۲۷ درصدی همراه باشد.
ریشه این افزایش قیمتها هم در جنگ و اختلال در عرضه است و هم از محل تحریم های غرب علیه کشور روسیه است. تحریم هایی که هم سیستم مالی روسیه و هم توان صادرات انرژی از این کشور را تحت تاثیر قرار داده است.
روسیه بالغ بر ۲۰ درصد از صادرات گندم دنیا را به خود اختصاص می دهد و سهم اوکراین در این بازار بالغ بر ۵ درصد است . بنابراین حذف شدن این دو کشور از بازار گندم دنیا شوک بزرگی را به بازار وارد می کند.
از طرف دیگر کشورهای دیگر هم به دلیل نگرانی از احتمال کاهش شدید عرضه گندم موانعی در مسیر صادرات ایجاد کرده اند که از جمله آنها می توان به قزاقستان و هند اشاره کرد. در این شرایط می توان پیش بینی کرد که سال سختی برای بازار گندم در پیش است و این بحران حداقل تا زمانی که درگیری های روسیه و اوکراین ادامه دارد و تحریم های وضع شده علیه روسیه متوقف نشده است، تداوم خواهد داشت. با توجه به اینکه پیش بینی می شود درگیری های روسیه و اوکراین تا دو سال آینده ادامه داشته باشد، روند افزایش قیمت گندم هم تا همین زمان ادامه خواهد داشت.
نظر شما