هدر رفت ۷۵ درصدی بارش‌های کشور

به گزارش بازار، علیرضا عباسی با اشاره به اینکه میزان بارندگی سالانه کشورمان تقریباً یک سوم متوسط بارندگی جهان هست. افزود: متوسط میزان بارندگی در دنیا حدود ۷۵۰ تا ۸۰۰ میلیمتر است و ما حداکثر حدود ۲۴۰ تا ۲۵۰ میلیمتر بارندگی داریم که این میزان از چند دهه اخیر کاهش نیز پیدا کرده است.

وی ادامه داد: اگر این عدد رو در مساحت کشور که حدود ۱۶۵ میلیون هکتار است ضرب کنیم ما حدود ۴۰۰ میلیارد متر مکعب سالانه بارندگی داریم که از این رقم تقریباً ۳۰۰ میلیارد متر مکعب به عناوین مختلف از دسترس ما خارج می‌شود و ما فقط روی ۱۰۰ میلیارد مکعب برنامه ریزی می‌کنیم و قسمت عمده آن ۱۰۰ میلیارد مکعب یعنی نزدیک ۷۰ تا ۷۵ میلیارد متر مکعب هم در کشاورزی مصرف می‌شود.

عباسی با تاکید برتمرکز در حوزه‌های مختلفی که بیشترین هدررفت یا مصرف آب درآن وجود دارد، ادامه داد: برای مثال در حوزه هدررفت اولیه باید بتوانیم حداقل یک درصد از آن ۳۰۰ میلیارد متر مکعب را قابل جذب برای سفره‌های زیرزمینی کنیم و یا در حوزه کشاورزی به سنجش بهره وری آب بپردازیم چراکه درصد قابل توجهی از این آب‌ها در کشور قابل برنامه ریزی است. ما علاوه بر مدیریت عرضه باید تقاضا را مدیریت کنیم. میزان تقاضا و بهره وری در حوزه کشاورزی باید محاسبه شود و با افزایش بهره وری کاهش موجودی آب در کشور را جبران کرد.

عباسی در مورد مصوبات مجلس درباره نظارت و اجرای راهکارهای مذکور افزود: پیش از این قوانین مصوب شده‌ای وجود داشت که به این حوزه‌ها پرداخته بود. در سال ۱۳۹۳ طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیر زمینی کشور مصوب شد، در سال ۱۳۹۴ قانون توسعه و بهینه سازی آب شهری و روستایی در کشور مصوب شده و همینطور برنامه ملی سازگاری با کم آبی مصوب شده است. اما آن‌طور که باید و شاید به صورت جدی به مسئله کم آبی پرداخته نشده و به جای مدیرت تقاضا بیشتر به مدیریت عرضه آب پرداخته شده است در حالی که ما باید مدیریت تقاضا داشته باشیم و بر اساس آن میزان تخصیص آب به حوزه کشاورزی مشخص شود و در ادامه این بخش کشاورزی است که با افزایش بهره وری می‌تواند خود را همگام با این کمبود آب کند.


علیرضا رحیمی، کارشناس حوزه منابع آب در ادامه این گفتگو گفت: سرزمین ما سرزمینی خشک بوده و هزاران سال است که با کم‌آبی دست و پنجه گرم می‌کنیم. گذشتگان سعی کرده اند برای مقابله با این خشکسالی راه حل‌هایی مانند ساخت آب انبارها و قنات‌ها را پیدا کنند.

وی افزود: حجم منابع آبی ما در حال حاضر نسبت به ۵۰ سال گذشته در بحرانی‌ترین حالت قرار دارد. راه حل گذر از این شرایط بحرانی مدیریت منابع آب، مدیریت تکنولوژی و تخصیص‌های بهینه آب است.

مصطفی نادری، استاد دانشگاه، در ادامه برنامه گفت: در بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی اتاق فکرهایی وجود دارد که در آنجا مسائل کلان در همه حوزه‌ها از جمله آب مورد بررسی قرار می‌گیرد و دولت‌ها در نقش مجری، سیاست‌های حاصل از این اتاق فکرها را اجرا می‌کنند. اما آن چیزی که ما شاهدش هستیم عملکرد سلیقه‌ای دولت‌ها است. برای مثال در سال آبی ۹۷ و ۹۸ بعد از گذشت سال‌ها ما ظاهرا دچار ترسالی شدیم و مدیران دولت گذشته گفتند که دیگر خشکسالی تمام شده و تمام سیاست‌ها را به سمت ایجاد صنایع، سکونتگاه‌های و کشت محصولات بیشتر خصوصا محصولات آب‌بر نظیر برنج، هدایت کردند، اما این در حالی بود که اساسا ما با وجود این بارش‌ها در دوره خشکسالی بودیم.