فرحناز سپهری؛ بازار: با توسعه و رشد فناوریهای نوین و ضریب نفوذ اینترنت، خدمات بانکداری بر بستر اینترنت نیز هر چه بیشتر انجام می شود. این درحالی است که یکی از این موارد ورود نئو بانک ها به صنعت بانکداری است. به طوری که به گفته مجید عبداله خانی، کارشناس ارشد علوم کامپیوتر، نئوبانک ها به طور کامل بر روی کانالهای دیجیتالی ساخته می شود و خبری از شعب فیزیکی و ساختار سنتی ارتباط با مشتری نخواهد بود و همچنین نئوبانک ها لزوما توسط بانک های سنتی ساخته نمی شوند و این مساله مهم ، وجه تمایز بانکداری آنلاین با نئوبانک هاست.
در همین راستا خبرگزاری بازار گفتگویی با مجید عبداله خانی انجام داده که متن کامل این گفتگو در ادامه آمده است.
مجید عبداله خانی، ۱۹ سال سابقه در حوزه توسعه نرم افزار را در کارنامه کاری خود دارد. وی به عنوان طراح ارشد سیستم های نرم افزار، مشاور تحول دیجیتال فعالیت کرده است. همچنین مدیر عامل و بنیانگذار شرکت دانش بنیان رهند هوشمند نوین، مشاور تحول دیجیتال بانک ها و سازمان های مختلف، طراح و معمار سیستم های نرم افزاری، هم بوده است. مجید عبداله خانی دارای کارشناسی علوم کامپیوتر و سیستم های اطلاعاتی، کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی و کارشناسی ارشد علوم کامپیوتر و کسب و کار بین الملل نیز است.
* توضیحی درباره نئو بانک می دهید؟ وجه تمایز بانکداری آنلاین با نئوبانک ها چیست؟
باید ابتدا اشاره کنم برای صنعت بانکداری، سالهای پیش رو همراه با دگرگونی همه جانبه خواهد بود. مجموعه ای از راه حل های تایید شده مبتنی بر فن آوری های نوین ، انقلابی در سطح ارائه خدمات و نحوه تعامل با مشتریان ایجاد خواهد کرد.
راه حل های شناخته شده ای که به روشهای نوین و ارزشمند، ابزارهای جدیدی برای مشتری و بانک فراهم می کند. از ویژگی بارز سالهای پیش رو ، انتقال تکنیک ها و تکنولوژی های نوین به صنعت بانکداری خواهد بود. تکنولوژی های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، برنامه های تعاملی هوشمند و دستیار دیجیتال در تلفن همراه، اکوسیستم های بانکداری باز، تعاملات مالی توزیع شده مبتنی بر تکنولوژی زنجیره بلوک، تحلیل های پیشگویانه از رفتار مشتری و تراکنش های مالی، بانکداری شخصی و گروهی با فرایند ها و قواعد کسب و کار شخصی شده و نظامهای پرداخت و تامین مالی جمعی مبتنی بر اعتبار و حسن شهرت، شکل بانکداری را تغییر خواهد داد و بانکها برای حضور موثر و پاسخ به نیازهای نوین مشتریان خود می بایست ضمن به کارگیری ابزارها و سیستم های نوین اطلاعاتی، طرح های جدید استراتژیک تدوین نمایند.
مدل واسطه گری مالی در جذب و توزیع منابع که بر اساس منطق و اصل تمرکز استوار بوده به تدریج اعتبار خود را از دست خواهد داد و بانکها و موسسات مالی را به سوی تبدیل شدن به پلتفرم های تسهیل کننده تبادلات مالی سوق خواهد داد. صرف یک حضور قوی در خیابان با شعب فراوان و نرخ بهره خوب دیگر برای حفظ و جذب مشتریان کافی نیست. همه چیز از این پس در مورد تجربه مشتری خواهد بود و عصر نئوبانکداری بر این مبنا آغاز خواهد شد.
از طرفی نئوبانک ها به طور کامل بر روی کانالهای دیجیتالی ساخته می شود و خبری از شعب فیزیکی و ساختار سنتی ارتباط با مشتری نخواهد بود و همچنین نئوبانک ها لزوما توسط بانک های سنتی ساخته نمی شوند و این مساله مهم، وجه تمایز بانکداری آنلاین با نئوبانک هاست، یک بانک سنتی می تواند برای افزایش دسترس پذیری خدمات خود از زیر ساخت های دیجیتالی بهره بگیرد ولی نئوبانک ها از اساس بر مبنای مدل کسب و کاری متفاوت و بهره گیری از تکنولوژی های عصر انقلاب صنعتی چهارم ساخته می شوند رفع نیاز ها و توجه به سبک زندگی نسل های Y و Z و سفارشی سازی خدمات متناسب با هویت مشتریان عرصه ای است که نبرد و رقابت برای جذب و حفظ مشتری را شکل خواهد داد.
* به نظر شما نئو بانک ها چگونه می تواند روی رونق اقتصادی تاثیر بگذارد؟
«ساعت کار بانک» یک اصطلاح رایج به معنی ارائه خدمت به مشتری در زمان خاص در محل خاص مانند شعبه بود و حتی می توان گفت که هنوز هم برای بخش عمده ای از خدمات بانکی وجود دارد. نئو بانکداری گرایش بیشتری به نیاز ها و تمایلات مشتری دارد و در هر زمان از شبانه روز و از طریق کانال های غیر حضوری و در هماهنگی و ارتباط با سایر اکو سیستم ها مانند تجارت الکترونیک، گردشگری، سلامت، بیمه و سرمایه گذاری ، خدمات مالی مستقیم و یا در زنجیره یک کسب و کار ارائه می کند.
بدین ترتیب با کاهش هزینه های سنگین بانک داری سنتی مبتنی بر شعبه و دیوانسالاری و توسعه همزمان خدمات به روز و متنوع در کانالهای دیجیتالی و افزایش دسترس پذیری خدمات برای عموم مردم و کسب و کارها و ایفای نقش موثر غیر متمرکز در اکولوژی اقتصاد دیجیتال کشور، در رشد و رونق اقتصادی موثر خواهد بود. در بانک داری سنتی، کسب درآمد از ما به التفاوت سود پرداختی به سپرده ها و سود دریافتی از تسهیلات (درآمد های مشاع) در اقتصاد تورمی، عمدتا غیر اقتصادی است و منجر به حرکت بانکها به سمت بنگاه داری اقتصادی شده است و افزایش نرخ نکول تسهیلات و پیشی گرفتن نرخ تورم از نرخ سود بانکی در نهایت منجر به منفی شدن تراز بانک خواهد شد.
در نئو بانکداری مدل کسب درامد بانک ها می بایست بیشتر بر اساس درامد های غیر مشاع حاصل از ارائه خدمات متنوع و متمایز دیجیتالی حاصل شود که منجر به خلق پول و تشدید اثرات تورمی نخواهد شد و از این طریق نیز می تواند در رونق اقتصادی موثر باشد .
*اقتصادهای پیشرفته در زمینه نئوبانکداری چه تسهیلاتی فراهم می کنند؟
نئوبانکداری در اقتصادهای پیشرفته غالبا در بستر تعامل سازنده بانک ها ، اکوسیستم های صنعتی و خدماتی و استارت آپ ها شکل می گیرد و حمایت از اکوسیستم استارت آپی و فین تک و فراهم کردن زیر ساخت ها و سرمایه گذاری مناسب و تسهیل گری نهاد های نظارتی، عمده تسهیلاتی است که ارائه می شود.
یکی از الزامات توسعه بانک داری غیر حضوری که الزام ساخت نئوبانک ها نیز هست، وجود زیرساخت های امن و پرسرعت و پایدار است، لذا دولت و نهاد های مسئول، می بایست زیر ساخت های لازم در این خصوص شامل اینترنت پرسرعت و پایدار و زیر ساخت های سخت افزاری لازم برای گسترش سطح پوشش جغرافیایی را فراهم کند. از طرفی فین تک ها و شرکت های دانش بنیان نیز برای ارائه خدمات نوآورانه، نیازمند حمایت های مالی، غیر مالی، معافیت های مالیاتی و سرمایه گذاری هستند.
*چالشهای این حوزه در ایران را بفرمایید و اینکه راهکارهای توسعه ای آن به نظرتان چیست؟
به طور سنتی، بانکداری یک صنعت محافظه کار بوده و موانع نسبتا زیاد برای ورود محصولات و خدمات بانکی جدید همواره وجود داشته است. به تازگی، فناوری های جدید دیجیتال مانند تلفن همراه، رسانه های اجتماعی و تجزیه و تحلیل شناختی و هوش مصنوعی، موانع ورود را کاهش داده و مشتریان را در مرکز ارتباطات بانکی قرار داده اند.
چالش جدی ، تصور نظام بانکداری سنتی در خصوص مالکیت نئوبانکداری در ایران است لذا شاهد شکل گیری توسعه بانکداری دیجیتالی با مدیریت بانکداری سنتی به نام نئوبانکداری هستیم.
موسسه مکنزی در مقاله ای موج سوم تحول صنعت بانکی یا همان عصر نئو بانکداری را فراتر از ارائه خدمات صرف بانکداری (چه سنتی و چه دیجیتالی ) و در مشارکت با سایر اکو سیستم های کسب و کاری و صنعت تعریف می کند و که در آن بانک ها صرفا با به اشتراک گذاری ارتیفکت های (مولفه یا سرویس) دیجیتالی خود، نقش غیر محوری و غیر مالکانه، در ساخت یک محصول یا سرویس جدید ایفا خواهند کرد.
در این خصوص ضروری است تا بانک مرکزی به عنوان نهاد ناظر و سیاست گذار در راستای برنامه توسعه اقتصاد دیجیتال کشور، نقش و وظایف بانکداری سنتی را در ارتباط با نئوبانکداری مشخص و شفاف نماید.
در مجموع خصوصیات نئوبانک را می توان به این صورت برشمرد: بانکداری بدون شعبه؛ بانکداری شناختی و شخصی شده؛ کارمزد کمتر، سازمان چابک تر، تکنولوژی، قلب تپنده کسب و کار؛ تجربه محور و هوشمند؛ پلتفرم به عنوان سرویس برای سایر کسب و کار ها و ادغام شونده در شبکه های اجتماعی.
نظر شما