محمد اکرمی؛ خبرگزاری بازار – در حال حاضر سهم استان مازندران از محصولات هیدروپونیک در حد صفر است و تنها یک گلخانه مدرن هیدروپونیک در این استان فعال‌شده است و این وضعیت در حالی است که کشاورزی سنتی دیگر پاسخگوی نیازها نیست.
خشک شدن چشمه‌ها و رودها، افت سطح آب‌های زیرزمینی، هدر رفتن ۹۰ درصد آب‌های سطحی و باران‌ها بی‌شک در آینده نه‌چندان دور مازندران را نیز در لیست استان‌های در لیست قرمز کم‌آبی قرار خواهد داد، ازاین‌رو باید برای مواجهه شدن با چنین شرایطی خود را مهیا کنیم و نسبت به توسعه کشت‌های هیدروپونیک اقدام کنیم.
مزیت های کشت هیدروپونیک
هیدروپونیک که از آن به آب‌کشت نیز یاد می‌شود درواقع روشی خلاقانه برای تولید محصولات کشاورزی بدون خاک و سم است و در آن کمترین مقدار آب برای کشت نیاز است. تاکنون در کشور گلخانه‌های زیادی به روش آب‌کشت راه‌اندازی شده که سهم مازندران از این مهم، فقط یک مورد است که سال قبل فعال‌شده است.
در شیوه آب‌کشت یا هیدروپونیک گیاه به‌جای روش‌های سنتی و کشت و رشد نمو در خاک، در سیاری از محلول‌های غذایی قرار می‌گیرد تا بیشتر هماهنگی برای نمو گیاه ایجاد شود.
در سال‌های اخیر که عمق چاه‌های آب در مازندران بیشتر شده و خاک در برخی مناطق به شوری می‌رود و آب دارای املاح است و بخشی از اراضی استان لم‌یزرع و شیب‌دار به شمار می‌رود، برای جبران مافات باید به کشت‌های نوین نظیر هیدروپونیک روی آورده شود.
پیشینه کشت هیدروپونیک به سال ۱۹۲۰ میلادی برمی‌گردد و با گذشت سال‌ها و انجام تحقیقات بسیاری توسط محققان، این شیوه کشت در حال حاضر با پیشرفت‌های زیادی مواجه شده و سهم بالایی از محصولات غذایی جهان با این نوع شیوه‌های کشت تولید و تأمین می‌شود.
تحقیقات نشان می‌دهد که شیوه‌های کشت هیدروپونیک یا آب‌کشت از نظر تغذیه گیاه، راندمان تولید، مهار آفات و بیماری‌ها و مصرف کود و نهاده‌های کشاورزی بسیار به‌صرفه‌تر از کشت‌های مرسوم سنتی است و در حال حاضر ۹۵ درصد صیفی‌جات برخی کشورها نظیر آمریکا شمالی در گلخانه‌های مدرن هیدروپونیک تولید می‌شود.
چه محصولاتی را می‌توان با شیوه هیدروپونیک تولید کرد
گذر زمان تنوع کشت محصولات را به شیوه‌های هیدروپونیک افزایش داده است و توت‌فرنگی، هندوانه، خیار، گوجه‌فرنگی، کاهو و غیره ازجمله محصولاتی است که بیشترین سهم را در کشت‌های هیدروپونیک به خود اختصاص داده است.
راندمان بالای تولید در کشت هیدروپونیک سبب می‌شود که در آینده نه‌چندان دور این نوع شیوع کشت جایگزین کشت‌های سنتی شود و طبق یافته‌ها میزان تولید محصولات در گلخانه‌های هیدروپونیک چندین برابر رشد دارد و ازنظر مصرف آب نیز به نسبت کشت‌های سنتی کاهش ۸۰ درصدی دارد.
تداوم برداشت محصول از دیگر مزیت‌های کشت هیدروپونیک به شمار می‌رود و این وضعیت در کشت‌های سنتی وجود ندارد و تغذیه خاک و کنترل بیماری‌ها در شیوه آب‌کشت بهتر و آسان‌تر از شیوه‌های سنتی خواهد بود چراکه مصرف بالای کود و سم از چالش‌های حوزه کشاورزی در مازندران و کشور به شمار می‌رود.
پیشینه کشت هیدروپونیک در ایران به سال ۷۰ به بعد برمی‌گردد و برای توسعه آن ارائه تسهیلات و مشوق‌هایی حمایتی امری ضروری است چراکه سرمایه‌گذاری در این زمینه در واقع سرمایه‌گذاری برای تأمین امنیت غذایی در کشور به شمار می‌رود.
اشتغال‌زایی در کشت هیدروپونیک
طبق یافته و پژوهش‌ها هر هکتار کشت هیدروپونیک برای حدود ۲۰ نفر به‌صورت مستقیم شغل ایجاد می‌کند و افراد زیادی نیز به‌صورت غیرمستقیم فعال خواهند شد و با توجه به اینکه درصد بالایی از دانشجویان استان در حوزه کشاورزی تحصیل می‌کنند، توسعه این کشت می‌تواند به اشتغال در استان کمک کند.
همچنین خرد بودن مزارع و اراضی کشاورزی در مازندران لزوم توجه و توسعه کشت‌های مدرن و هیدروپونیک را الزامی می‌سازد و این نوع کشت‌ها در واقع تلفیق دانش و کشاورزی است و کشاورزی دانش‌پایه را ترویج خواهد داد.
نظر شما