بازار؛ گروه بین الملل: نشریه «اکسیوس» در گزارشی از احتمال حذف نام «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» از فهرست تروریستی آمریکا خبر داد. سه مقام صهیونیست و دو منبع آمریکایی به وبسایت اکسیوس گفتهاند دولت جو بایدن احتمال حذف نام سپاه پاسداران را از سیاهه تروریستی، در ازای تعهد تهران به کاهش تنش در منطقه، بررسی میکند.
همزمان خبرگزاری رویترز نیز به نقل از یک منبع آمریکایی نوشت آمریکا در حال سنجش این احتمال است که نام سپاه را از فهرست سازمانهای تروریستی خارجی خود، در برابر تضمین ایران در مهار نیروهای اصلی مورد حمایتش در منطقه، حذف کند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امورخارجه گفته بود علاوه بر موضوع «تضمین اقتصادی» یک موضوع دیگر نیز برای رسیدن به توافق باقی مانده است. به نظر میرسد حذف نام سپاه پاسداران از فهرست گروههای تروریستی همین «موضوع دیگری» است که وزیرخارجه ایران به آن اشاره دارد.
از سوی دیگر «وال استریت ژورنال» نوشت: دیپلماتهای ارشد غربی گفتند که روسیه اخیراً از خواستههای خود از واشنگتن در رابطه با توافق هستهای ایران عقب نشینی کرد و راه را برای تهران و واشنگتن برای احیای برجام باز کرد.
پس از دیدار سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه با همتای ایرانی خود در مسکو، هم لاوروف و هم حسین امیرعبداللهیان گفتند که روسیه مانع از برجام نمیشود.
روسیه در اوایل ماه جاری از واشنگتن خواستار تضمین هایی شده بود که روابط اقتصادی این کشور با ایران تحت تأثیر تحریم های غرب علیه مسکو بر سر اوکراین قرار نمی گیرد. دیپلماتهای غربی گفتهاند که حرکت لحظه آخری عامل محرکی بود که از توافق برای احیای برجام در 10 روز گذشته جلوگیری کرد.
یک دیپلمات ارشد غربی در این خصوص گفت که میخائیل اولیانوف، مذاکرهکننده ارشد روسیه در گفتگوهای وین، به اتحادیه اروپا اطلاع داده است که روسیه تضمینهای محدودتری را میپذیرد که بر اساس آن بتواند اقدامات هستهای را که طبق توافق هستهای ۲۰۱۵ صورت میدهد، انجام دهد. این شامل مبادله اورانیوم با ایران، طراحی مجدد تاسیسات هسته ای فردو و تامین سوخت هسته ای به رآکتورهای ایران است.
این دیپلمات که خواستار ناشناس ماندن به دلیل ماهیت حساس مذاکرات شد، گفت: «روسیه نسبت به تضمین پروژههای هستهای راضی است و هیچ چیز دیگری نمیخواهد». وی افزود: «بنابراین میتوانیم مذاکراتی را که اکنون منحصراً ایران و آمریکاست ادامه دهیم.»
در آخر هفته، یک مقام ارشد آمریکایی به وال استریت ژورنال گفت که تنها «مشکل های انگشت شماری» بین ایالات متحده و ایران برای دستیابی به توافق باقی مانده است، که عمدتاً در مورد موضوع دامنه کاهش تحریم هایی که ایران از واشنگتن دریافت خواهد کرد، است. این مقام گفت که طرف آمریکایی احساس می کند حل این مسائل «در دسترس است».
خبرنگار بازار در گفتگو با پروفسور «نادر انتصار» رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما آمریکا به بررسی این موضوع پرداخته است که در ادامه می آید.
نادر انتصار دانشمند سیاسی ایرانی، استاد و رئیس گروه علوم سیاسی و عدالت کیفری، دانشگاه آلابامای جنوبی است. وی به مدرک کارشناسی از دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس و مدرک کارشناسی ارشد و دکترای خود از دانشگاه سنت لوئیس، میسوری دست یافت. وی به دلیل تحقیقاتش در زمینه سیاست خاورمیانه مشهور است.
*یک مقام ارشد که در مذاکرات شرکت دارد می گوید آنقدر نظرات به هم نزدیک شده اند که ظرف ۴۸ ساعت آینده توافق بر سر احیای برجام می تواند شکل بگیرد. ارزیابی شما چیست؟
امیدوارم آخرین ارزیابی خوش بینانه اعتبار داشته باشد. اما پیشبینیهای مشابهی را در گذشته شنیدهایم و هیچکدام از آنها به نتیجه نرسیدند. ما فقط باید صبر کنیم و اجازه دهیم روند مسیر خودش را طی کند و بی جهت تحت تأثیر گزارش های مثبت یا منفی رسانه ها قرار نگیریم.
*در حالی خوشبینی به توافق قریب الوقوع از سوی کشورهای اروپایی و آمریکا عنوان می شود که ایران اعلام کرده، هنوز اتفاق خاصی در روند مذاکرات وین نسبت به چند روز گذشته رخ نداده و همچنان همه چیز بستگی به اتخاذ تصمیم سیاسی از سوی واشینگتن دارد. به نظر می رسد مساله مهم خارج کردن سپاه از لیست تروریستی آمریکا است که بن بر برخی اخبار محقق شده است. بر این اساس آیا توافق قریب الوقوع است؟
ظاهراً اصرار دولت بایدن بر حفظ طیف وسیعی از تحریمهای «مرتبط با تروریسم» در طول هفتههای اخیر مذاکرات در وین موضوع اصلی مناقشه بوده است. بر اساس قوانین و مقررات موجود ایالات متحده در مورد مسائل تروریسم، حذف برچسب «تروریست» از یک نهاد خارجی بسیار دشوار است و در بیشتر موارد، همکاری کنگره ضروری است. اگر در جریان مذاکرات وین تاکنون هیچ پیشرفت عمده ای در این موضوع حاصل نشده است، تصور اینکه توافق قریب الوقوع باشد مگر اینکه نوعی مصالحه در جریان باشد، دشوار است.
* «وال استریت ژورنال» اعلام کرده است اولیانوف به اتحادیه اروپا اعلام کرده مسکو فقط در بحث پروژههای هستهای برجام، تضمین میخواهد، نه بیشتر. بر این اساس روسیه رسما از موضع اولیه خود عقب نشینی کرده است. ارزیابی شما چیست؟
علاوه بر وال استریت ژورنال، برخی از خبرگزاری های دیگر نیز خبر مشابهی را منتشر کرده اند. اگر این گزارش ها صحت داشته باشند، تضمین های درخواستی مسکو قابل مدیریت هستند و مانعی برای توافق احتمالی در وین ایجاد نمی کنند.
*واکنش مخالفان برجام به توافق احتمالی با ایران چه خواهد بود و در کنگره چه اقدامات احتمالی برای بی اثر کردن رفع تحریمهای ایران ممکن است صورت گیرد؟
مخالفان برجام فریاد خواهند زد و مخالفان بایدن، به ویژه آنهایی که در کنگره و در «اتاق فکرهای» دست راستی هستند، بایدن را به خاطر مماشات و انواع اعمال شرورانه مورد سرزنش قرار دهند. از نظر حقوقی، کنگره نمی تواند یک توافق احتمالی را باطل کند، زیرا برجام همیشه یک برنامه اقدام بوده است و نه یک معاهده.
با این حال، کنگره می تواند با تصویب قوانینی که اجرای تعهدات خود را برای ایالات متحده بسیار دشوار یا غیرممکن می کند، این توافق را از بین ببرد. این اتفاق پس از امضای برجام اولیه در سال 2015 رخ داد و به احتمال زیاد در صورت توافق جدید در وین اتفاق خواهد افتاد.
نظر شما