بازار؛ گروه بین الملل: با طولانی شدن بحران اوکراین، برخی از کشورها از چین خواسته اند تا نقش رهبری را در پایان دادن به جنگ به زودی ایفا کند. دمیترو کولبا، وزیر امور خارجه اوکراین از چین درخواست کرد تا از نفوذ خود برای توقف تهاجم روسیه به کشورش استفاده کند. جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، پیشنهاد کرد که چین برای ایفای چنین نقشی مناسب‌تر از سایر قدرت‌ها است. خود چین پیشنهاد میانجیگری بین روسیه و اوکراین را داده است.
دلایل خوبی وجود دارد که چرا چین باید یک واسطه صادق در این بحران باشد. قابل توجه است که چین در سال های اخیر به دلیل سیاست های بحث برانگیز خود در هنگ کنگ و سین کیانگ و دیپلماسی قاطعانه اش از وجهه بین المللی ضعیفی رنج برده است. میانجیگری موفقیت آمیز یک بحران بزرگ بین المللی می تواند به طور قابل توجهی جایگاه جهانی چین را تقویت کند. صلح در اروپا همچنین به ثبات اقتصادی چین کمک می کند.
در اوایل دهه ۲۰۰۰، چین با میزبانی از مذاکرات شش جانبه برای خلع سلاح هسته ای کره شمالی، چنین نقش رهبری را در کمک به کاهش تنش ها در شبه جزیره کره ایفا کرد. علیرغم موفقیت محدود در تلاش هایش، به دلیل رهبری چنین مذاکرات چند جانبه مورد ستایش قرار گرفت.
از زمان تهاجم روسیه به اوکراین، چین دیپلماسی تلفنی و ویدئویی را با رئیس جمهور چین «شی جین پینگ» و وزیر امور خارجه این کشور «وانگ یی» انجام داده است و به ترتیب خواستار آتش بس و راه حل دیپلماتیک در گفتگو با همتایان خارجی خود شده اند. به نظر می رسد چین مایل به همکاری با سایر کشورها برای مقابله با این بحران انسانی است.
با این حال، چین به شدت تحت فشار قرار گرفت تا پیشنهاد خود را برای ایفای نقش میانجی ارائه دهد. علیرغم اعلام عمومی این هفته، به دلیل محدودیت های کلیدی داخلی و خارجی، همچنان تمایلی به ایفای نقش رهبری عمده در میانجیگری ندارد.
اول از همه، درگیری فقط بین روسیه و اوکراین نیست. بین روسیه و ایالات متحده و به طور کلی غرب است. رهبران و رسانه های غربی تضاد بین دموکراسی و خودکامگی را مطرح کرده اند و چین به راحتی در اردوگاه خودکامگی گنجانده شده است.
وضعیت تاسف بار روابط چین با غرب، و به ویژه ایالات متحده، به چین تمایل چندانی برای مشارکت عمیق در حال حاضر نمی دهد. روسیه تنها کشور دوست چین در میان قدرت های بزرگ است، در زمانی که یک بلوک متخاصم غربی در حال مقابله با خیزش چین است. در شرایط کنونی بین‌المللی، بهترین چیزی که می‌توان از چین انتظار داشت، فاصله گرفتن این کشور از تجاوز روسیه در سازمان ملل و حمایت اخلاقی این کشور از حاکمیت اوکراین است. بعید است که چین در راستای منافع ملی خود از این هم فراتر رود، چه رسد به اینکه روسیه را رها کند.
دوم، این یک لحظه حساس سیاسی برای چین است. انتظار می‌رود شی جین‌پینگ برای سومین بار به عنوان دبیرکل حزب کمونیست چین در کنگره بیستم در پاییز امسال و سومین دوره ریاست‌جمهوری‌اش در بهار ۲۰۲۳ به عنوان رئیس‌جمهور چین تایید شود. حزب است و نیازی به مدارک اضافی از یک دستاورد سیاست خارجی ندارد. میانجیگری در یک بحران آشفته تضمینی برای موفقیت نیست، و یک میانجیگری شکست خورده تنها به جایگاه شی در خانه لطمه خواهد زد. او قبل از تضمین تمدید پست رهبری خود محتاطانه عمل خواهد کرد.
علاوه بر این، بسیاری از تحلیلگران چینی معتقدند که این بحران توسط اروپایی ها و آمریکایی ها ایجاد شده است و بنابراین باید توسط خودشان حل شود. درخواست قدرت های غربی از چین برای رهبری میانجی گری، فرار از مسئولیت است.
در نهایت، پکن به طور فزاینده ای در مورد آینده تایوان نگران شده است. علیرغم اختلافات آشکار بین اوکراین و تایوان، هر دو در خط مقدم در برابر همسایگان غول‌پیکر اقتدارگرا به تصویر کشیده می‌شوند. با قضاوت از واکنش سریع و قوی بین‌المللی به روسیه، پکن بیم آن دارد که تصرف نظامی احتمالی تایوان در آینده با توجه به ارزش استراتژیک بالاتر تایوان برای ایالات متحده، واکنش‌های جهانی قوی‌تر و متحدتری را به دنبال داشته باشد.
در واقع، تصمیم بایدن رئیس جمهور آمریکا برای اعزام هیئتی به ریاست مایک مولن، رئیس سابق ستاد مشترک ارتش به تایوان در میانه بحران کنونی، پیام قدرتمندی از تعهد ایالات متحده برای دفاع از تایوان بود. چنین اقداماتی نگرانی پکن را تشدید خواهد کرد که ایالات متحده فقط به «چین واحد» می پردازد. اگر چین احساس کند ممکن است تایوان را برای همیشه از دست بدهد، واکنش تند این کشور آماده شدن بهتر برای مداخله ایالات متحده در تنگه تایوان خواهد بود.
استراتژی هند و اقیانوسیه ایالات متحده که اخیراً منتشر شده است، چین را رقیب اصلی می داند که سلطه ایالات متحده را در منطقه تهدید می کند. بخشی از توجیه تصمیم دولت بایدن برای رد مداخله نظامی ایالات متحده در اوکراین، تمرکز بر اقیانوس هند و اقیانوس آرام است. ساده لوحانه است که باور کنیم میانجیگری چین در بحران اروپا، سیاست ایالات متحده در قبال چین را تغییر می دهد یا روابط ایالات متحده و چین را به طور قابل توجهی بهبود می بخشد.
انگیزه‌های چین برای رهبری تلاش‌های میانجیگری در مناقشه روسیه و اوکراین تحت تأثیر محاسبات استراتژیک این کشور از اولویت‌های بین‌المللی و داخلی است. چین مانند دیگر قدرت ها منافع خود را در اولویت قرار می دهد. تا زمانی که چین، ایالات متحده، اتحادیه اروپا و دیگر قدرت‌های بزرگ منافع خود را کنار بگذارند تا پایان این فاجعه انسانی را در اولویت قرار دهند، مردم اوکراین احتمالاً در تعادل باقی می‌مانند.
نظر شما