جریان های فکری در آمریکا و بحران اوکراین

ابراهیم فراهانی؛ بازار: در آمریکا بعد از فروپاشی شوروی دو جریان اصلی تا ۲۰۱۶ شکل گرفت و جریان سوم هم با به قدرت رسیدن ترامپ متولد شد.

دو جریان اصلی عبارت بودند از : ۱- مخالفان گسترش ناتو به شرق و تحریک روسیه ۲- مخالفان مماشات ( Appeasement) با روسیه.

استدلال دسته اول این بود که همسایگی ناتو در مرزهای روسیه سبب سیاست خارجی تهاجمی پوتین شده است. ناتو نباید موجب تحریک روسیه و خلق تنش در اروپای شرقی شود. بزرگانی چون والت و مرشایمر از دانشمندان شهیر روابط بین الملل از این نظر حمایت کردند.

جریان دوم، اما حمله روسیه به چچن (۱۹۹۹)، حمله به گرجستان ( ۲۰۰۸ ) حمله به اوکراین و اشغال کریمه ( ۲۰۱۴ ) را نتیجه عدم واکنش شدید غرب در برابر روسیه می دانستند. از نظر آنها همانگونه که در برابر هیتلر قبل جنگ دوم «مماشات» شد، با پوتین نیز مماشات می شود.

ظهور جریان سوم با پیروزی ترامپ بر هیلاری کلینتون متولد شد. تصمیمات جدید کاخ سفید ورق ناگهان در طول چهار سال به نفع جریان دوم، برگشت. ترامپ جریان سومی را در برابر روسیه پیش برد که با اتهامات سنگین حمایت از پوتین، مواجه شد.

یک دوره ای شدن ترامپ و روی کار آمدن بایدن، مهار پوتین را در دستور کار قرار داد اما اجماع لازم را بعد از تحریک پوتین و حمله به اوکراین به دست آورد.

بنابراین جریان سوم ترامپ و حمله روسیه به اوکراین، توانست تمام اهداف آمریکا را به سرعت برای اجماع و تحریم همه جانبه، جامعه عمل بپوشاند. پیروزی جریان دوم را می توان در جریانات آینده راست ملی گرا افراطی مشاهده کرد. به طور مثال، مارین لوپن در فرانسه رقیب جدی مکرون در انتخابات ماه آتی، با کاهش شدید محبوبیت به دلیل نزدیکی به پوتین و ترامپ مواجه شده است.

تاریخ حملات روسیه در قرن بیست و یک را مرور کنیم به نتایج جالبی می رسیم، حمله به گرجستان ۲۰۰۸ با شوک نفتی و بحران مالی آمریکا همراه بود. حمله به اوکراین و اشغال کریمه ۲۰۱۴ در میان مذاکرات برجام، شکل گرفت.

در حمله به اوکراین ۲۰۲۲، تمام شرایط وجود دارد:

۱- شوک نفتی (افزایش شدید قیمت نفت)

۲ - بحران بدهی آمریکا که با جنگ اخیر تا حدودی بهبود می یابد

۳ - احیای برجام