بازار؛ گروه بین الملل: ادامه دور هشتم مذاکرات به منظور رفع تحریمها بعد از ۱۱ روز وقفه روز سه‌شنبه ۱۹ بهمن ماه در شهر وین از سر گرفته شد و روز پنجشنبه هفته گذشته نیز رایزنی‌ها در شهر وین پایتخت اتریش در جریان بود و در همین چارچوب نشست هیأت‌های ایران و اتحادیه اروپا به ریاست «علی باقری» مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران و انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده گفت‌وگوها در هتل کوبورگ شهر وین برگزار شد. پس از آن نیز علی باقری و میخائیل اولیانوف مذاکره کنندگان ارشد جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در نشستی دوجانبه به گفت‌وگو نشستند.
علاوه بر آن نشستی با حضور باقری و مذاکره کنندگان سه کشور اروپایی و انریکه مورا برگزار شد. روزهای سه شنبه و چهارشنبه نیز جلسات متعدد در وین برگزار شد. «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز روز ۲۱ بهمن ماه در جمع سفرا و روسای نمایندگی‌های خارجی مقیم ایران در آستانه چهل و سومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در اظهاراتی با بیان این‌که «با جدیت، برنامه و ابتکار در میز مذاکره حضور داریم و برای رسیدن به یک توافق خوب مصمم هستیم.»
وی گفت: «زمان پایان مذاکره را ترجمان اراده طرف‌های غربی در پایبندی کامل آنها به رفع تحریمها و بازگشت همه طرف‌ها به تعهداتشان تعیین خواهد کرد.»«وانگ کان» نماینده چین در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین روز شنبه تصریح کرد که مذاکرات وین برای لغو تحریم‌های یکجانبه علیه ایران وارد مرحله نهایی شده است.
بنا بر گزارش روزنامه صهیونیستی جروزالم‌پست، کان تصریح کرد: «تمامی مذاکره‌کنندگان موافق هستند که ما به مرحله نهایی رسیده‌ایم، به ویژه آن‌که همکاران ایرانی ما بسته نهایی خود را پیشنهاد داده‌اند». مذاکره‌کننده ارشد چین در مذاکرات وین سپس ابراز امیدواری کرد که ایران «رسماً بازخوردهای مکتوب خود را درباره بسته پیشنهادی برای بحث توسط همه طرف‌ها ارائه کند».
شبکه «سی جی تی ان» نیز گزارش کرد که یک منبع نزدیک به تیم مذاکره‌کننده ایرانی روز شنبه اعلام کرد که ارائه پیشنهادات امری معمول در هر مذاکراتی است و «ایران از روز اول در ارائه ایده‌ها و پیشنهادات جدید پیشگام بوده و طرف‌های دیگر را نیز تشویق به چنین کاری کرده است».
خبرنگار بازار در گفتگو با پروفسور «نادر انتصار» رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما آمریکا به بررسی این موضوع پرداخته است که در ادامه می آید.
نادر انتصار دانشمند سیاسی ایرانی، استاد و رئیس گروه علوم سیاسی و عدالت کیفری، دانشگاه آلابامای جنوبی است. وی به مدرک کارشناسی از دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس و مدرک کارشناسی ارشد و دکترای خود از دانشگاه سنت لوئیس، میسوری دست یافت. وی به دلیل تحقیقاتش در زمینه سیاست خاورمیانه مشهور است.
*انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در پیامی توئیتری اعلام کرد ما برای بازگشت به اجرای کامل برجام، به روحیه مصالحه نیازمندیم. باتوجه به روندهای نامطلوب مختلف برای تضعیف برجام، لازم است که این مذاکرات زودتر به جمع بندی برسد. منظور «مورا» از روندهای نامطلوب برای تضعیف برجام چه کشورهایی هستند؟
آقای مورا از زبان عادی دیپلماتیک برای انتقال پیامی در مورد مشکلات احیای برجام استفاده می کند. فکر نمی کنم انریکه مورا کشور خاصی را به عنوان مقصر بن بست فعلی وین هدف قرار دهد. آنچه او می گوید این است که هم ایران و هم غرب نیاز به سازش های بیشتری دارند.
*حسین امیرعبداللهان وزیر خارجه ایران پیش از شروع دور هشتم گفتگوها اعلام کرده بود «در مرور آخرین متون به دست آمده از مذاکرات وین ما هنوز در حوزه رفع تحریمها بخش‌هایی از مطالباتمان مورد توجه قرار نگرفته است.» با توجه به این اظهارات آیا تصور می کنید این دور از گفتگوها دور آخر است؟
اگر دو طرف هنوز در مورد نحوه لغو تحریم ها از هم دور باشند، مذاکرات وین ممکن است به بن بست و احتمالاً پایان مذاکرات منجر شود. به نظر می رسد که ایالات متحده همچنان بر تعلیق (نه لغو دائمی) اکثر تحریم های مهم متمرکز است و به همین دلیل است که مذاکرات فعلی به یک سری دور طولانی تبدیل شده است.
*اولیانوف اعلام کرده است که ایران ضرب الاجل ابتدای مارس را جدی بگیرد. دوره‌ای بین یک تا دو ماه برای تدارک اجرای توافق خواهیم داشت. منظور وی از دوره یک تا دو ماهه برای تدارک اجرای برجام چیست؟
اگر توافقی در مورد لغو تحریم ها حاصل شود، ایران باید مطمئن شود که طرف مقابل تعهدات خود را در عمل و نه صرفاً روی کاغذ اجرا خواهد کرد. دوره زمانی که میخائیل اولیانوف به آن اشاره می کند به احتمال زیاد به این معنی است که همه تعهدات باید ظرف یک تا دو ماه اجرا و راستی آزمایی شوند تا برجام پایدار بماند.
*با توجه به اظهارات مقامات ایرانی به نظر می رسد هنوز برخی اختلافات از جمله درباره موضوع اورانیم غنی شده و سانتریفیوژهای پیشرفته حل نشده است. البته دو طرف هنوز از مسیر توافق خارج نشده اند ولی توافق خیلی نزدیک نیست. ارزیابی شما چیست؟
به نظر می رسد که ایالات متحده ایران را برای پذیرش محدودیت های جدید در زمینه توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته و ظرفیت غنی سازی تحت فشار قرار می دهد. به عبارت دیگر، دولت بایدن از ایران می‌خواهد که محدودیت‌های بیشتری را در مورد این موضوعات فراتر از محدوده برجام اولیه بپذیرد. اگر واقعاً چنین باشد، احتمال احیای برجام کمتر می شود.
*المیادین گزارش داده پیش‌نویس یک سند ۲۰ صفحه‌ای در وین تهیه شده که چارچوب یک توافق سیاسی جامع را مشخص می‌کند. اجرای این پیش‌نویس با رفع تحریمها و اجازه بهرمندی ایران از انتقال درآمدهای خود آغاز می‌شود. فضای مثبتی برای دست‌یابی به یک توافق طی چند روز یا شاید چند هفته آینده حاکم است. ارزیابی شما چیست؟
اگر آنچه المیادین گزارش کرده صحت داشته باشد، اجرای مفاد سند مذکور ممکن است حاکی از تحولات مثبت باشد. به هر حال، همانطور که در گذشته بارها اشاره کرده ام، مشکل ایران و آمریکا قبل از هر چیز سیاسی است. اگر بتوان موانع سیاسی را کاهش داد، آنگاه می توان با مشکلات فنی و سایر مشکلات به طور مؤثرتری برخورد کرد.
نظر شما