بازار؛ گروه بین الملل: ادامه دور هشتم مذاکرات به منظور رفع تحریم‌ها بعد از ۱۱ روز وقفه روز سه‌شنبه ۱۹ بهمن ماه در شهر وین از سر گرفته شد و روز پنجشنبه هفته گذشته نیز رایزنی‌ها در شهر وین پایتخت اتریش در جریان بود و در همین چارچوب نشست هیأت‌های ایران و اتحادیه اروپا به ریاست «علی باقری» مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران و انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده گفت‌وگوها در هتل کوبورگ شهر وین برگزار شد. پس از آن نیز علی باقری و میخائیل اولیانوف مذاکره کنندگان ارشد جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در نشستی دوجانبه به گفت‌وگو نشستند.
علاوه بر آن نشستی با حضور باقری و مذاکره کنندگان سه کشور اروپایی و انریکه مورا برگزار شد. روزهای سه شنبه و چهارشنبه نیز جلسات متعدد در وین برگزار شد. «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز روز ۲۱ بهمن ماه در جمع سفرا و روسای نمایندگی‌های خارجی مقیم ایران در آستانه چهل و سومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در اظهاراتی با بیان این‌که «با جدیت، برنامه و ابتکار در میز مذاکره حضور داریم و برای رسیدن به یک توافق خوب مصمم هستیم.»
وی گفت: «زمان پایان مذاکره را ترجمان اراده طرف‌های غربی در پایبندی کامل آنها به رفع تحریم‌ها و بازگشت همه طرف‌ها به تعهداتشان تعیین خواهد کرد.»«وانگ کان» نماینده چین در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین روز شنبه تصریح کرد که مذاکرات وین برای لغو تحریم‌های یکجانبه علیه ایران وارد مرحله نهایی شده است.
بنا بر گزارش روزنامه صهیونیستی جروزالم‌پست، کان تصریح کرد: «تمامی مذاکره‌کنندگان موافق هستند که ما به مرحله نهایی رسیده‌ایم، به ویژه آن‌که همکاران ایرانی ما بسته نهایی خود را پیشنهاد داده‌اند». مذاکره‌کننده ارشد چین در مذاکرات وین سپس ابراز امیدواری کرد که ایران «رسماً بازخوردهای مکتوب خود را درباره بسته پیشنهادی برای بحث توسط همه طرف‌ها ارائه کند».
شبکه «سی جی تی ان» نیز گزارش کرد که یک منبع نزدیک به تیم مذاکره‌کننده ایرانی روز شنبه اعلام کرد که ارائه پیشنهادات امری معمول در هر مذاکراتی است و «ایران از روز اول در ارائه ایده‌ها و پیشنهادات جدید پیشگام بوده و طرف‌های دیگر را نیز تشویق به چنین کاری کرده است».
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار مصاحبه ای با پروفسور «پل پیلار» استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا انجام داده که در ادامه آمده است. «پل پیلار» یکی از سردبیران نشریه نشنال اینترست، و عضو ارشد مرکز تحقیقات امنیتی دانشگاه جورج تاون و نیز مرکز سیاست‌های امنیتی ژنو است. وی در سال ۲۰۰۵ پس از ۲۸ سال فعالیت در جامعه اطلاعاتی ایالات متحده از سازمان اطلاعات مرکزی (DCI) بازنشسته شد و پس از آن به عنوان استاد مهمان در برنامه مطالعات امنیتی در دانشگاه جورج تاون حضور یافت.
مناصب ارشد دولتی پیلار، شامل افسر اطلاعات ملی خاورنزدیک و آسیای جنوبی، رئیس واحدهای تحلیلی در CIA در حوزه‌های خاورنزدیک، خلیج فارس و آسیای جنوبی، معاون رئیس مرکز ضد تروریستی DCI و دستیار اجرایی مدیر اطلاعات مرکزی بوده است. پروفسور پیلار همچنین در شورای اطلاعات ملی به عنوان یکی از اعضای اصلی گروه تحلیلی آن فعالیت می‌کرد. وی کهنه‌سرباز جنگ ویتنام و افسر بازنشسته ارتش ایالات متحده نیز هست.
پل پلار دارای مدرک افتخاری از کالج دارتموث، لیسانس فلسفه از دانشگاه آکسفورد، و کارشناسی ارشد و دکتری از دانشگاه پرینستون است. کتاب های پل پیلار عبارتند از: «مذاکره برای صلح: خاتمه جنگ بعنوان یک روند چانه‌زنی (۱۹۸۳)»؛ «تروریسم و سیاست خارجی ایالات متحده (۲۰۰۱)»؛ «اطلاعات و سیاست خارجی ایالات متحده: عراق، ۱۱ سپتامبر و اصلاح اشتباهات (۲۰۱۱)» و «چرا آمریکا جهان را اشتباه می‌فهمد: تجربه ملی و ریشه‌های سوءبرداشت (۲۰۱۶)».
*انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در پیامی توئیتری اعلام کرد ما برای بازگشت به اجرای کامل برجام، به روحیه مصالحه نیازمندیم. باتوجه به روندهای نامطلوب مختلف برای تضعیف برجام، لازم است که این مذاکرات زودتر به جمع بندی برسد. منظور «مورا» از روندهای نامطلوب برای تضعیف برجام چه کشورهایی هستند؟
نمی دانم آقای مورا چه چیزی در سر داشت، اما حدس من این بود که او به ادامه گسترش برنامه هسته ای ایران اشاره می کرد. به نظر می‌رسد این تنها چیزی است که با تصمیم‌ها و رویدادهایی که در گذشته رخ داده، «روند» متمایز است - واضح است که دولت قبلی ایالات متحده نزدیک به چهار سال پیش از برجام عقب‌نشینی کرد.
*حسین امیرعبداللهان وزیر خارجه ایران پیش از شروع دور هشتم گفتگوها اعلام کرده بود «در مرور آخرین متون به دست آمده از مذاکرات وین ما هنوز در حوزه رفع تحریم‌ها بخش‌هایی از مطالباتمان مورد توجه قرار نگرفته است.» با توجه به این اظهارات آیا تصور می کنید این دور از گفتگوها دور آخر است؟
بسیاری از مواردی که طرف‌ها، به‌ویژه ایالات متحده گفته‌اند، نشان می‌دهد که این آخرین دور است، خواه توافقی حاصل شود یا خیر. با این حال، حتی اگر توافقی حاصل نشود، واقعاً به این معنی نیست که تمام تعاملات دیپلماتیک در این زمینه پایان خواهد یافت. این احتمال وجود دارد که مذاکرات به شکل فعلی متوقف یا تعلیق شود، اما طرفین همچنان راه‌هایی برای گفتگو در مورد گام‌های احتمالی بعدی در مورد مسائل هسته‌ای و تحریم‌ها پیدا خواهند کرد.
*اولیانوف اعلام کرده است که ایران ضرب الاجل ابتدای مارس را جدی بگیرد. دوره‌ای بین یک تا دو ماه برای تدارک اجرای توافق خواهیم داشت. منظور وی از دوره یک تا دو ماهه برای تدارک اجرای برجام چیست؟
من انتظار دارم منظور او این باشد که از زمانی که یک توافق جدید حاصل می شود، مدتی زمان اضافی برای اجرای تعهدات مورد توافق لازم است. چراکه اجرای توافق را نمی توان فورا انجام داد. این هم در مورد کاهش فعالیت‌های هسته‌ای ایران و هم کاهش تحریم‌ها توسط ایالات متحده صادق است.
*با توجه به اظهارات مقامات ایرانی به نظر می رسد هنوز برخی اختلافات از جمله درباره موضوع اورانیم غنی شده و سانتریفیوژهای پیشرفته حل نشده است. البته دو طرف هنوز از مسیر توافق خارج نشده اند ولی توافق خیلی نزدیک نیست. ارزیابی شما چیست؟
جای تعجب نیست که برخی از سخت ترین مسائل آخرین مواردی باشند که حل می شوند. ابتدا میوه کم آویزان چیده شد. احتمالاً تا این لحظه اکثر موارد منفرد مورد بحث حل شده است، اما مواردی که هنوز حل نشده اند از مهمترین موضوعات هستند.
*المیادین گزارش داده پیش‌نویس یک سند ۲۰ صفحه‌ای در وین تهیه شده که چارچوب یک توافق سیاسی جامع را مشخص می‌کند. اجرای این پیش‌نویس با رفع تحریم‌ها و اجازه بهرمندی ایران از انتقال درآمدهای خود آغاز می‌شود. فضای مثبتی برای دستیابی به یک توافق طی چند روز یا شاید چند هفته آینده حاکم است. ارزیابی شما چیست؟
این گزارش و چند نشانه دیگر که به بیرون درز کرده است، دلیلی برای امیدواری به دستیابی به توافق است. اما تا زمانی که همه چیز مورد توافق قرار نگیرد، در نهایت با هیچ چیز موافقت نمی شود و به نظر می رسد که مذاکره کنندگان هنوز آنجا نیستند.
نظر شما