بازار؛ گروه بین الملل: کشورهای اروپایی عضو برجام موسوم به تروئیکای اروپایی روز جمعه در بیانیه‌ای نوشتند، مذاکرات وین در حال رسیدن به مراحل پایانی است. به نوشته خبرگزاری «رویترز»، در بیانیه مشترک فرانسه، آلمان و انگلیس آمده است: «ماه ژانویه فشرده‌ترین دوره از این مذاکرات تا به زمان حال بوده است.»
این بیانیه می‌افزاید: «همه این را می‌دانند که در حال رسیدن به مرحله نهایی هستیم که نیازمند اتخاذ تصمیمات سیاسی است. از این رو مذاکره‌کنندگان برای رایزنی به پایتخت‌های خود برمی‌گردند».
«انریکه مورا» هماهنگ‌کننده اروپایی مذاکرات وین نیز در پیام توئیتری مشابهی ضمن اعلام تنفس در دور هشتم مذاکرات رفع تحریمهای ایران نوشت: «شرکت‌کنندگان در مذاکرات برای رایزنی و دریافت دستورالعمل‌ها به پایتخت‌های خود رفته و هفته آینده بازمی‌گردند. اکنون زمان اتخاذ تصمیمات سیاسی است. سفر همگی شرکت‌کنندگان به سلامت».
در همین خصوص یک منبع مطلع به خبرگزاری فارس گفته است که با توجه به اهمیت موضوعات باقیمانده و لزوم اتخاذ تصمیمات سیاسی، براساس تفاهم صورت گرفته هیأت‌ها
برای مشورت و رایزنی به پایتخت‌ها مراجعت می‌کنند و بعد از این وقفه یک هفته‌ای، مذاکرات از سر گرفته خواهد شد.
این منبع با بیان اینکه روند گفت‌وگوها در مجموع سازنده و رو به جلو بوده، اظهار داشته است: اگر طرف‌های مقابل پس از بازگشت از پایتخت‌ها تصمیمات لازم را اتخاذ کنند، امکان حرکت سریع‌تر به سمت توافق وجود دارد.
از سوی دیگر شاهد رسانه ای شدن جدایی «ریچارد نفیو» طراح تحریمهای ایران از تیم مذاکرات هسته ای آمریکا بودیم. برخی رسانه ای کردن این موضوع را برای فشار به دولت بایدن برای ممانعت از حصول به توافق هسته ای ارزیابی کرده اند.
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار مصاحبه ای با پروفسور «پل پیلار» استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا انجام داده که در ادامه آمده است. «پل پیلار» یکی از سردبیران نشریه نشنال اینترست، و عضو ارشد مرکز تحقیقات امنیتی دانشگاه جورج تاون و نیز مرکز سیاست‌های امنیتی ژنو است. وی در سال ۲۰۰۵ پس از ۲۸ سال فعالیت در جامعه اطلاعاتی ایالات متحده از سازمان اطلاعات مرکزی (DCI) بازنشسته شد و پس از آن به عنوان استاد مهمان در برنامه مطالعات امنیتی در دانشگاه جورج تاون حضور یافت.
مناصب ارشد دولتی پیلار، شامل افسر اطلاعات ملی خاورنزدیک و آسیای جنوبی، رئیس واحدهای تحلیلی در CIA در حوزه‌های خاورنزدیک، خلیج فارس و آسیای جنوبی، معاون رئیس مرکز ضد تروریستی DCI و دستیار اجرایی مدیر اطلاعات مرکزی بوده است. پروفسور پیلار همچنین در شورای اطلاعات ملی به عنوان یکی از اعضای اصلی گروه تحلیلی آن فعالیت می‌کرد. وی کهنه‌سرباز جنگ ویتنام و افسر بازنشسته ارتش ایالات متحده نیز هست.
پل پلار دارای مدرک افتخاری از کالج دارتموث، لیسانس فلسفه از دانشگاه آکسفورد، و کارشناسی ارشد و دکتری از دانشگاه پرینستون است. کتاب های پل پیلار عبارتند از: «مذاکره برای صلح: خاتمه جنگ بعنوان یک روند چانه‌زنی (۱۹۸۳)»؛ «تروریسم و سیاست خارجی ایالات متحده (۲۰۰۱)»؛ «اطلاعات و سیاست خارجی ایالات متحده: عراق، ۱۱ سپتامبر و اصلاح اشتباهات (۲۰۱۱)» و «چرا آمریکا جهان را اشتباه می‌فهمد: تجربه ملی و ریشه‌های سوءبرداشت (۲۰۱۶)».
*اخیرا اخباری در خصوص تغییر در تیم مذاکرات هسته ای آمریکا منتشر شده است و «ریچارد نفیو» که از او به عنوان طراح تحریمهای آمریکا یاد می شود از این تیم جدا شده است. برخی این تغییر را سیگنال مثبت به ایران می دانند. نظر شما چیست؟
بعید است که این تغییر پرسنل به عنوان سیگنالی برای ایران در نظر گرفته شده باشد. اعضای هیئت های دیپلماتیک ایالات متحده به دلایل مختلف می آیند و می روند. خروج ریچارد نفیو به احتمال زیاد تصمیم خودش است، که احتمالاً به دلیل توافق نامه ای شکل گرفته است که از امضای آن و دفاع از آن احساس راحتی نمی کند، یا به دلیل اصطکاک ها و ناامیدی های شخصی، یا به دلیل تمایل به بازگشت به وظایف تدریس در دانشگاه کلمبیا یا سایر فعالیت ها.
*اگر فرض کنیم که این تغییرات سیگنال مثبت به ایران است آیا دولت بایدن قادر خواهد بود در صورت توافق از تبعات حملات جمهوری خواهان و مخالفان برجام در امان باشد؟ آیا اقداماتی برای از بین بردن توافق در کنگره صورت نخواهد گرفت؟
جمهوری خواهان و سایر مخالفان برجام به هر توافقی که از این مذاکرات برمی‌آید، بدون توجه به شرایط توافق و بدون توجه به اینکه چه کسی در تیم مذاکره کننده بود، حمله خواهند کرد. اکثر مخالفان سرسخت برجام خواهان هیچ توافقی با ایران در مورد چیزی نیستند. اکثر جمهوری‌خواهان نمی‌خواهند هیچ رئیس‌جمهوری دموکرات هیچ دستاورد یا موفقیت دیپلماتیکی داشته باشد.
*ایران اخیرا اعلام کرده در صورتی که تحریمها رفع شود ایران حاضر به مذاکره مستقیم با آمریکا در خصوص مسائل هسته ای است. این در حالی است که آمریکا نیز خواهان گفتگوی مستقیم با ایران پیش از این شده بود. اقدام ایران در مقطع کنونی آیا منجر به افزایش احتمال توافق خواهد شد؟
در این مرحله به نظر می‌رسد که هر گونه کاهش تحریمهای ایالات متحده بخشی از توافق حاصل از مذاکرات وین باشد، نه شرط اولیه مذاکرات. بنابراین، هنوز بعید است که مذاکرات مستقیم قبل از دستیابی به توافق صورت گیرد.
*مقامات قطری سفری به ایران و به آمریکا داشتند. آیا این موضوع حامل پیامی در خصوص توافق هسته ای است؟
روس‌ها، چینی‌ها و اروپایی‌ها در وین قبلاً به‌عنوان واسطه‌های ارتباطی بین ایران و ایالات متحده عمل می‌کردند، و لذا نیازی به قطری‌ها در این خصوص نیست. احتمالاً اگر یک توافق جانبی (نه در مورد مسائل هسته ای) وجود داشت که در آن قطر می توانست مفید باشد، ممکن بود نوعی پیام منتقل شود.
*در حالی چندی پیش «جیک سالیوان» در دیدار با مقامات اسرائیلی موضوع توافق موقت با ایران را مطرح کرد و «برت مک گرک» هماهنگ کننده امور خاورمیانه کاخ سفید گفت که ایران و آمریکا در آستانه یک توافق احتمالی برای بازگشت به برجام هستند و دولت بایدن همچنان بر بازگرداندن توافق هسته ای متمرکز است و علاقه ای به توافق موقت «کمتر در ازای کمتر» ندارد. دلیل تمرکز دولت بایدن بر احیای کامل برجام به جای توافق موقت چیست(ایران نیز هر گونه توافق موقت را رد کرده بود)؟
یکی از دلایل آن رد توافق موقت از سوی ایران است. مورد دیگر این احتمال است که منتقدان در ایالات متحده از چیزی کمتر از بازگشت کامل به محدودیت های برجام استفاده کنند، زیرا نشان می دهد که توافق جدید «حتی بدتر» از برجام است. دلیل دیگر این است که دولت بایدن را موظف می کند که در آینده نزدیک توجه زیادی را به پیگیری یک توافق موقت برای دستیابی به یک توافق کامل جدید اختصاص دهد - وظیفه ای مذاکره ای که ممکن است آن را به عنوان تخلیه زمان و توجه خود بداند.
نظر شما