بازار؛ گروه استانها: استان کوچکی مانند قم طی سال‌های اخیر جهش خوبی در زمینه صنعت، تولید و صادرات پیدا کرده است؛ این استان در کنار ظرفیت‌های گردشگری خود علاوه بر این که به سمت بومی سازی محصولات در حال قدم برداشتن است در حوزه صادرات هم حرفی برای گفتن دارد. در قم ۷ شهرک مهم و استرانژیک صنعتی وجود دارد که هم در بعد ملی و هم فراملی می‌توانند مطرح شوند.
از آن گذشته برند و نماد صادرات قم فرش ابریشم است که ارزش نیمی از صادرات را به خود اختصاص داده است؛ هر چند طی سال‌های اخیر در سایه شوم تحریم برخی از بازارهای خود را از دست داده اما اگر حمایت شود در کنار رونق اشتغال می‌تواند صادرات قم را متحول سازد.
تأکید بر توسعه صادرات غیرنفتی به عنوان یک استراتژی مهم، از جمله روش‌های دستیابی به رشد مستمر اقتصادی است که همواره به عنوان یکی از راهبردهای محوری اقتصاد کشور ما مطرح است؛ این سیاست علاوه بـر خارج نمودن اقتصاد کشور از حالت تک محصولی؛ منجر به بهبود تراز پرداخت های ارزی و افـزایش قدرت و مزیت نسبی رقابتی کشور ما در بازارهای جهانی می‌شود.
در جلسه کارگروه توسعه صادرات استان قم که قبل از ظهر یکشنبه در سالن امام جواد علیه السلام استانداری قم با حضور تولیدکنندگان و نمایندگانی از بخش خصوصی و اتاق بازرگانی برگزار شد خبر از رشد و جهش ۱۰۸ درصدی میزان صادرات غیر نفتی استان در سایه تحریم و فشارهای اقتصادی داده شد؛ هرچند این آمار از منبع تولید و استانی نبوده و در آن محصولات بومی و برند قم از جمله فرش دستباف لحاظ نشده است اما می‌تواند امیدوار کننده باشد.
با حمایت و تسهیلات دولتی صادارت قم از مرز ۳۰۰ هزار دلار خواهد گذشت
مدیرکل گمرگ استان قم در این جلسه گزارشی از میزان و وضعیت صادرات استان بیان کرد و گفت: با توجه به روند کنونی صادرات استان پیش بینی می‌شود برای اولین بار حجم صادرات قم تا پایان سال جاری از مرز ۳۰۰ هزار دلار عبور کند؛ به دلیل ظرفیت بالایی گمرک استان، برخی از استان‌های همجوار کالاهای خود را از گمرک قم صادر می‌کنند.
اسفندیار دریکوندی افزود: ارزش صادراتی قم از ابتدای سال جاری از نظر وزنی ۹۳ درصد و از نظر ارزشی ۹۴ درصد رشد کرده است.
وی با بیان اینکه به هر میزان کالایی که وارد گمرکات استان شود ترخیص کالا در اسرع وقت صورت می گیرد، ابراز کرد: از نظر وزنی نیز طی مدت یاد شده، ۱۴۵ هزار و ۳۷۸ هزار تن کالا از گمرکات استان قم به بازارهای هدف صادر شده‌است که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل ۹۸ درصد رشد را نشان می‌دهد.
مدیرکل گمرک استان قم گفت: کالاهای مسیر قرمز به مدت سه ساعت در گمرک متوقف می شود و کالاهای مسیر سبز و زرد هیچ توقفی در گمرک ندارند و در اسرع وقت ترخیص می‌شوند، ۵۰ درصد صادرات قم در مسیر سبز و زرد است که هیچ توقفی در گمرک ندارند.
وی در ادامه از عملکرد گمرگ استان گزارشی ارائه و عنوان کرد: طبق ارزیابی‌های انجام شده توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران، گمرک قم به دلیل عملکرد مثبت خود رتبه نخست کشور را در میان سایر استان‌های کشور به دست آورده است.
دریکوندی با بیان اینکه با همت مضاعف و حمایت از گسترش فعالیت‌های اقتصادی استان به خصوص در عرصه تجارت بین‌الملل، این موفقیت‌ها را ادامه خواهیم داد، گفت: درآمد کل گمرکات استان قم نیز در این مدت به ۱۵۹ میلیارد تومان رسیده که نشان دهنده جایگاه مهم این اداره کل در سرعت بخشیدن به چرخه توسعه اقتصادی استان است.
مدیرکل استاندارد قم دلیل افزایش صادرات قم را پیشروی به سمت خام فروشی می‌داند که این می‌تواند آفت و معضلی برای تولید و صادرات قم به شمار رود
وی افزود: در زمینه صادرات بسته‌های پستی و مطبوعات نیز از ابتدای سال‌جاری تا پایان آبان‌ماه، تعداد یک هزار و ۲۸۲ بسته پستی با وزن هفت‌هزار و ۲۸۵ کیلوگرم و ارزش حدود ۲۹۵ هزار دلار از گمرکات قم به سایر کشورهای جهان ارسال شده است.
اما با توجه به گزارش اداره کل گمرگ استان قم که حاکی از افزایش روند مطلوب صادرات قم دارد اداره کل استاندارد این استان دلیل افزایش صادرات قم را پیشروی به سمت خام فروشی می‌داند که این می‌تواند آفت و معضلی برای تولید و صادرات قم به شمار رود.
اما در هرکدام از گزارش‌های اداره کل گمرگ و سازمان صمت میزان صادرات طور دیگری گزارش شده است به این دلیل که برآورد آن از منبع و مبدا تولید یعنی استان قم برآورد نشده است.
وقتی در صادرات قم اثری از محصولات برند و بومی قم وجود ندارد
مدیرکل اداره استاندارد قم در این جلسه با اشاره به پیشروی قم به سمت خام فروشی، گفت: دلیل افزایش ۱۱۰ درصدی صادرات قم از نظر وزنی حاکی از این است که این استان به سمت خام فروشی در حال سمت و سو است و زیاد نباید بر این گزارش و افزایش میزان صادرات امیدوار بود.
مجید آوری‌فرد افزود: به هر میزان که از ارزش وزنی صادات کاسته و ارزش افزوده آن افزایش یابد، هدف گذاری و ارزش صادرات بیشتر می‌شود مسئله‌ای که طی سال جاری در قم روند معکوسی داشته است.
وی با انتقاد شدید از غفلت از محصولات بومی استان در حوزه صادرات، بیان کرد: بخش زیادی از صادرات قم در حوزه صنایع فلزی و نفتی است که با توجه به اینکه قم استان نفتی و فلزی نیست نشان می‌دهد که باید در رویه صادراتی استان مقداری تأمل شود؛ در بین کالاهای صادراتی قم اثری از محصولات اصیل وبومی قم مانند سوهان، فرش و موتورسیکلت نیست که نشان می‌دهد ما بیشتر به سمت میکس محصولات دیگر رفتیم.
مدیرکل اداره استاندارد قم با ارائه گزارشی از جایگاه قم در حوزه تولید موتورسیکلت و فرآورده‌های گوشتی، گفت: ۴۰ درصد موتورسیکلت کشور و ۳۰ درصد فرآوردهای گوشتی ایران در قم تولید می‌شود و لازم است تا نمایشگاه‌های تخصصی برگزار شود.
وقتی فرش دستبافت از منبع تولید کم تر ارزش صادرات آن محاسبه می شود
در ادامه این جلسه رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم ضمن ارائه گزارشی از روند تولید و صنعت و میزان صادرات قم از برپایی ۴۵ نمایشگاه تخصصی در سال ۱۴۰۱ و ۷ نمایشگاه در رابطه با فروش و عرضه مستقیم خبر داد.
محمود سیجانی بیان کرد: ارزش صادرات قم در از ابتدای امسال تا پایان فصل پاییز در مقایسه با مدت مشابقه سال قبل با رشد ۱۰۶ درصدی از ۱۰۰ هزار دلار به ۲۰۵ هزار دلار رسیده است؛ هدف گذاری صادرات قم در سال جاری ۲۵۰ هزار دلار است که تاکنون ۸۵ درصد از پیش بینی های انجام شده تحقق یافته است.
کشورهای عراق، امارات، ترکیه، افغانستان، ازبکستان، آلمان، روسیه، ترکیه، هند و ترکمنستان از مهمترین کشورهای هدف صادراتی قم هستند
وی در ادامه افزود: یکی از مسائل و مشکلات مربوط به صادرات قم این است که فرش قم از مبدأ تولید کمتر محاسبه نمی‌شود، طی این مدت حجم صادرات قم در کالاهای مفتول مسی ۱۴۳ درصد، محصولات فلزی ۵۳ درصد، مواد پلاستکی ۱۰۰ درصد، سوخت و روغن‌های معدنی ۴۸۳ درصد، کفش و صندل ۱۷۲ درصد، الیاف مصنوعی ۱۳۶ درصد، لبنیات ۸۶۷ درصد، ماشین آلات ۲۸ درصد، آلمینیوم و شمش روی نیز بیش از ۸۰ درصد رشد کرده است.
به گفته رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت قم، در بین کالاهای صادراتی قم مفتول مسی، پوشاک و انواع پارچه بیشترین ارزش صادراتی را دارند و کشورهای عراق، امارات، ترکیه، افغانستان، ازبکستان، آلمان، روسیه، ترکیه، هند و ترکمنستان از مهمترین کشورهای هدف صادراتی قم هستند.
وی همچنین عنوان کرد: برپایی ۴۵ نمایشگاه تخصصی در سال ۱۴۰۱ پیش بینی شده است که از این بین ۷ نمایشگاه در رابطه با فروش و عرضه مستقیم است؛ دو سالی است که به دلیل بحران کرونا در قم نمایشگاه تخصصی برگزار نشده و این روند در توسعه صادرات قم تأثیر منفی دشاته است.
صادارت قم باید به سمت بومی سازی محصولات استان قدم بردارد
استاندارقم نیز در پایان جلسه قرارداد ۲۵ ساله با کشور چین و سفر رئیس جمهور به روسیه را افق‌هایی برای تجارت و صادرات استان و کشور بیان کرد که باید از این ظرفیت استفاد کرد.
سید محمد تقی شاهچراغی با بیان اینکه سال آینده ارزش صادرات استان باید بر اساس محصولات بومی و منبع استانی برآورد شود، گفت: در استان محصولاتی است که برند استان به شمار می‌رود از جمله فرش دستبافت که باید برای سال آینده در میزان صادرات لحاظ گردد.
وی افزود: در زمینه صادرات و گرفتن بازارهای هدف سفر رئیس جمهور به کشور روسیه و هم چنین قرارداد ۲۵ ساله کشور با چین می‌تواند افق‌هایی برای صادرات ما در زمان فشار و تحریم باشد هم‌چنبن با توجه به ظرفیت‌های مطلوب استان در زمینه صادرات می‌توان از ظرفیت سفارتخانه‌ها و سفرا استفاده و بهره بگیریم.
به گفته استاندار قم، با توجه به پیگیری هیئت دولت و تأکید وزیر راه و شهرسازی نسبت به بررسی راه دسترسی نمایشگاه بین المللی نباید دیگر بر سر راه بهره برداری از این مجموعه مانع تراشی شود نمایشگاه برای مردم و تولید کنندگان ما برد اقتصادی به همراه دارد و تا پایان سال همه ملاحضات و مشکلات آن برطرف گردد.
وی افزود: باید در جلسات آینده از ظرفیت بخش خصوصی و همچنین رؤسای اتحادیه‌ها در استان برای ایده پردازی و جمع بندی نظرات آنها استفاده شود.
گفتنی است؛ در این جلسه صادرکنندگان مهم و برند فرش دستبافت ابریشم قم از وضعیت نامطلوب صادرات این کالا انتقاد و از دولتی‌ها خواستند این محصول اصیل و بومی را حمایت کنند.
نظر شما