به گزارش خبرنگار بازار، شهداد آخرین شهر در جنوبی ترین نقطه کویر لوت است، آنجا که هیچ اثری از زندگی و حیات نیست و تنها در چند کیلومتری گرمترین نقطه جهان بار دیگر زندگی و حیات آغاز می شود و می توان گیاهان را در بیابان های اطراف شهداد دید. کمی که به سمت ارتفاعات هزار نزدیک تر شوید شهر شهداد را که نخلستان ها آن را در برگرفته اند می توان مشاهده کرد.
این شهر در پست ترین نقطه زمین قرار دارد و به همین دلیل آب های ارتفاعات اطراف چه از ارتفاعات هزار و چه کوهپایه به دشت های شهداد سرازیر می شود و در نهایت از طریق قنات هایی که در این دشت حفر شده آب در دسترس مردم قرار می گیرد.
در بخش شهداد از شهرستان کرمان با وجود آب و هوای بسیار گرم و خشک کشاورزی رونق دارد، و شغل اصلی مردم همین کشت و زرع است، پرتغال بسیار شیرین شهداد، خرمای خوش طعم، حنای خوش رنگ و سیر این شهر جایگاه قابل توجهی در سبد کشاورزی استان کرمان دارد اما با وجود اینکه شهداد در زمینه تامین آب مشکلی ندارد، به دلیل عدم تحقیقات کشاورزی، تغییرات اقلیمی و عدم بازاریابی و حمایت های دولتی برخی از این محصولات دیگر فقط در خاطرات ما مانده است و خبری از حنای شهداد و پرتقال شیرین این شهر نیست اما در سال های اخیر کشت سیر در دستور کار کشاورزان قرار گرفته و جالب اینکه مشتری این سیرها اکثرا کشورهای اروپایی و به خصوص روسیه است.
ارزآوری؛ مانع سازی دلالان و تلاش کشاورزان
سیرهای شهداد بدون برند این شهر و بدون فرآوری راهی بازارهای جهانی می شود، کیفیت بسیار مطلوب این محصول و تطابق کیفیت سیر شهداد موجب شده ارز راهی بازرهای عرضه سیر شود.
اما این بازار از چشم تیز بین دلالان دور نمانده و در مقابل از نگاه مسئولان به کلی دور شده است.
حالا دلالان سیرهای شهدادی ها را با قیمت بسیار اندک خریداری می کنند و با قیمت های هنگفت به مشتریهای خارجی می فروشند.
هر چند که در سال جاری به دلیل شیوع کرونا بازار مصرف سیر در داخل کشور گرم تر از سالهای قبل شده اما ۹۰ درصد از محصول سیر که باید به خارج از کشور صادر شود به مانع جدی در زمینه صادرات به روسیه مواجه شده است.
باید دید مسئولان چه راهکاری برای عبور از این مانع جدی برای رونق تولید داخلی اندیشیده اند.
از سوی دیگر دلالان نیز باز هم چنگال خود را به روی محصول و دسترنج کشاورزان انداخته اند و قصد دارند سود کشاورزان در گرمترین نقطه زمین را به جیب خود بریزند.
سال گذشته بود که سیر شهداد هزار تومان در مزرعه از کشاورز خریداری می شد در حالیکه همان سیر در اصفهان از کشاورز ۱۰ هزار تومان خریداری شد و در این میان ۹ هزار تومان سود کشاورز به جیب دلال می رفت.
همین مساله تیشه ای بر ریشه کشت سیر در شهداد شد و امسال کشاورزان نگران تر از سال گذشته در انتظار فروش محصولاتشان هستند.
محمدصالح غلامحسین‌زاده اهل شهداد و عضو شورای شهر شهداد می گوید: کشت سیر طی ۵ سال گذشته در شهداد رونق گرفته و دلیل آن هم اقلیم بسیار مطلوب این منطقه برای تولید سیر و فروش مطلوبی بوده که در بازاریهای بین المللی بوده است.
عضو شورای شهر شهداد گفت: سال گذشته دلالان کشاورزان را با مشکلی جدی مواجه کردند و سیری که در اصفهان ۱۰ هزار تومان ارزش داشت در ابتدا سه هزار و در نهایت هزار تومان از کشاورز شهدادی خریداری کردند و کسی هم با این دلال بازیها برخورد نکرد.
وی گفت: کشت سیر بسیار پر زحمت و پر هزینه است و نیاز به نیروی انسانی فعال دارد و سال گذشته عملا هزینه و سود کشاورزان دارای معنی نبود و بسیاری ضرر کردند.
گردشگری شهداد با تداوم کشاورزی معنی پیدا می کند
غلامحسین‌زاده کشاورزی را یکی از مهمترین شاخصه های ادامه حیات در این منطقه دانست و گفت: هر چند کویر شهداد ثبت جهانی است اما اگر این منطقه کشاورزی نداشته باشد مکان مناسبی برای ادامه زندگی و ورود گردشگر هم نخواهد بود.
وی هشدار داد نباید اجازه داد بلایی که سر حنای شهداد آمد موجب شود سیر هم از رونق تولید خارج شود.
غلامحسین‌زاده گفت: حنای شهداد بسیار با ارزش بود و مشتری های قابل قبولی داشت اما عوامل مختلف از جمله بی توجهی مسئولان، دلال بازی، عدم بسته بندی و فراوری در استان و عدم برند سازی، تولید این محصول را در شهداد از بین برد.
دلالان بزرگترین ضربه را به تولید سیر و ارزآوری می زند
رئیس جهاد کشاورزی شهداد در گفتگو با بازار می گوید: سیر شهداد هر چند شهرت جهانی پیدا کرده است اما عملا هیچ تعاونی و یا اتحادیه ای برای حمایت از کشاورز وجود ندارد و این دلالان هستند که چرخه خرید و عرضه به مشتری را در دست خود دارند.
علی بهادر گفت: عملا در این میان کشاورزی که در گرمترین مکان زمین کار زحمت می کشد ضرر می کند و دلالی که در پایتخت زیر کولر نشسته است زحمت کشاورز را به جیب می زند و سیر را به مشتریهای خارجی می فروشد.
وی گفت: سیر بعد از چند بار خرید و فروش به دست مشتری در بازار بین المللی می رسد و رفع این مشکل باید با همت خود کشاورزان انجام شود.
وی بر ایجاد اتحادیه های کشاورزی تاکید کرد و افزود: از سال ۹۳ کشت سیر به صورت گسترده در شهداد رونق گرفت و به یک محصول استراتژیک در منطقه و استان کرمان تبدیل شد.
در کمال تعجب سیر هم به کرمان وارد می شود
وی واردات سیر چینی را یکی از شگفتی های کشاورزی دانست و بیان کرد: حتی در مغازه های کوچک شهر کرمان می توان سیر های چینی را مشاهده کرد و سوال این است چرا سیر از چین وارد ایران می شود؟
وی گفت: روند کشت سیر در شهداد افزایشی است و در سال جاری نسبت به سال گذشته ۲۰ درصد کشت سیر افزایش یافته اما اگر قرار باشد دلالان سود کشاورزان را به جیبشان سرازیر کنند این روند مسلما متوقف می شود و شاهد رونق در کشاورزی شهداد نخواهیم بود و ارزآوری متوقف می شود.
وی سطح زیر کشت سیر را بالای ۷۴۰ هکتار دانست و بیان کرد: سیر شهداد بازار پسند است و طعم و بوی سیر شهداد شهره جهان شده است اما این شهرت بدون زیر ساخت نمی تواند موجب ادامه ارزآوری شود.
بازاریابی نکنیم تولید و ارزآوری به فراموشی سپرده می شود
وی بازاریابی را مهمترین مشکل کشاورز دانست و بیان کرد: هیچ ارگانی در این زمینه همکاری نمیکند و این کشاورز است که باید برای فروش محصول چاره اندیشی کند و هیچ مستری بالقوه ای به جز دلالان وجود ندارد و این را دلالان می دانند و سیر را مفت از کشاورز خریداری می کنند.
بهادر گفت: مهمترین بازار ما گرجستان و روسیه هستند و باید بخش دولتی و یا اتاق بازرگانی در این زمینه ورود کنند و تولید کننده را حمایت کنند و این امر می تواند یک تجار و سود دو سر برد باشد هم تاجر سود می کند و هم کشاورز اما عملا این چرخه شکل نگرفته است.
صادرات سیر از چین، دلال بازی، عدم حمایت از کشاورز و عدم ورود اتاق بازرگانی ارزاوری این محصول در عمق کویر را به واهه ای فراموش شده تبدیل کرده که در غبار کویر شهداد فراموش می شود.
نظر شما