بازار؛ گروه استانها: خراسان جنوبی در بخش کشاورزی دارای سه محصول استراتژیک خاص شامل زرشک، زعفران و عناب است که می‌تواند در توسعه اقتصادی استان نقش به‌سزایی داشته باشد، اما همواره در پیچ و خم‌های مشکلات با موانعی روبه‌رو شده است که نتوانسته در توسعه اقتصادی و سودآوری برای خراسان جنوبی نقشی ایفا کند. مسئولان نیز هر کدام که آمدند قولی دادند و از عمل ملموس خبری نبود.
تا اینکه در ابتدای فروردین ماه ۱۴۰۰ بود که عبداللهی، رئیس اتاق تعاون ایران در حاشیه دیدار با تعاونی‌های برتر با حضور استاندار گفت باید یک تعاونی بزرگ در استان به منظور مدیریت امور کشاورزان در ۳ محصول استراتژیک از مرحله کاشت، داشت و برداشت تأسیس شود.
همچنین اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی، اتاق تعاون خراسان جنوبی و معاونت امور اقتصای استانداری را مکلف کرد، در جهت تأسیس شرکت تعاونی محصولات استراتژیک استان هرچه زودتر اقدام کنند تا در هفته تعاون سال جاری به مرحله اجرایی برسد.
اما در هفته تعاون خبری از اجرای این طرح نشد و این تعاونی که در اکثر جلسات مرتبط با بخش کشاورزی از آن شخن به میان آورده می شد اکنون در گیرودار مسائل مالی و فراخوان برای سهامداری به سر می برد، در همین راستا با مسئول اتاق تعاون استان گفت‌وگو کردیم و در این باره نظر مدیر سازمان تعاون روستایی خراسان‌جنوبی را نیز خواستار شدیم.
۴۵ هزار تولدکننده محصولات استراتژیک در خراسان جنوبی
رئیس اتاق تعاون خراسان جنوبی در زمینه روند اجرایی شدن این تعاونی به خبرنگار بازار، گفت: تعاونی محصولات استراتژیک استان با همکاری اتاق تعاون ایران شروع شد و استاندار خراسان جنوبی و معاونان اقتصادی استانداری در راستای اجرایی شدن آن تلاش کردند.
غلامحسین حسینی اظهار کرد: در مرحله اطلاع رسانی برای پذیره نویسی سهام هستیم چرا که در خراسان جنوبی ۲۰ هزار هکتار سطح زیرکشت این سه محصول و ۴۵ هزار تولیدکننده محصولات را داریم که در ۱۱ شهرستان لازم است، شناسایی شوند.
وی تصریح کرد: رسانه ها و صدا و سیما نیز در این زمینه می‌توانند کمک کننده باشند تا سریع‌تر مرحله پذیره‌نویسی سهام انجام شود.
به گفتۀ وی تشکیل این تعاونی از خردادماه سال جاری وارد مرحله اجرایی شده است و راه‌اندازی چنین تشکل‌هایی روند خاص خود را دارد و لازم است همه دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی پای کار باشند تا با پیگیری‌های انجام شده هر چه سریع‌تر شاهد افتتاح آن باشیم.
رئیس اتاق تعاون خراسان جنوبی با بیان اینکه تعاونی محصولات استراتژیک به دنبال کارهای بزرگی است، عنوان کرد: با برنامه‌ریزی‌های انجام شده این تعاونی در سطح ملی مطرح خواهد شد و به دنبال ثبات در بازار است.
حسینی تصریح کرد: این تعاونی در تمام مراحل کاشت، داشت و برداشت، همراه تولیدکننده خواهد بود تا محصولات باکیفیت‌تری تولید شود.
به گفتۀ وی این تعاونی علاوه بر تولید محصولات باکیفیت بالاتر و بارمیکروبی کم متناسب با استانداردهای جهانی و ارائه آموزش‌های لازم به کشاورزان، به دنبال اجرایی شدن صنایع تبدیلی و فرآوری است تا تولیدکنندگان منتفعان اصلی این طرح باشند.
وی بیان کرد: کارها در خراسان جنوبی در حال پیگری و اجرا است و در آینده نیز نیازمند این هستیم که همه مسئولان کماکان همکاری خود را داشته باشند تا که این طرح به مرحله اجرایی و بهره‌برداری برسد.
تعدد در مراکز تصمیم‌گیری از مشکلات محصولات استراتژیک
رئیس اتاق تعاون خراسان جنوبی یکی از مشکلات در حوزه محصولات استراتژیک را تعدد مراکز تصمیم‌گیری دانست و گفت: بیشتر این مراکز به دنبال منافع خود هستند و سود به جیب خود تولیدکننده نمیرود.
حسینی در بخش سرمایه‌گذاری این تعاونی هم بیان کرد: ۱۰۰ درصد سرمایه‌گذاران آن تولیدکنندگان و بخش خصوصی هستند و دولت سرمایه‌ای نگذاشته است.
وی تصریح کرد: دولت بهتر است که در بخش حمایتی در کنار ما قرار گیرد چرا که در آن صورت جزو سرمایه‌گذاران عمده می‌شود و مسلماً سرمایه‌گذار به دنبال انتفاع خود است.
۱۰۰ درصد سرمایه‌گذاران تعاونی محصولات استراتژیک تولیدکنندگان و بخش خصوصی هستند و دولت سرمایه‌ای برای این تعاونی نگذاشته است
به گفتۀ وی این تعاونی با سهامداری تولیدکنندگان زرشک، عناب و زعفران استان و نیز افرادی که به نوعی با این محصولات مرتبط هستند، تشکیل می‌شود و با ایجاد ارزش افزوده در محصولات خاص استان، سود حاصل از این ارزش افزوده نیز به جیب شخص کشاورز می‌رود.
حسینی اعلام کرد: هنوز در مرحله مقدمات فراخوان هستیم و علاوه بر استفاده از رسانه‌های جمعی، از ظرفیت جهاد کشاورزی و دهیاری‌ها برای ارسال دعوت‌نامه به تمام تولیدکنندگان استفاده می‌کنیم و آورده هر تولیدکننده حداقل ۲ میلیون تومان در نظر گرفته شده است.
وی تصریح کرد: در صورتی که تولیدکننده قادر به خرید سهام نباشد راهکار جانبی دیده شده است که خرید محصولات آنها است که هم محصولات خراب نمی‌شود و هم به این نوع آورده آن فرد محسوب خواهد شد.
وی بیان کرد: ارگان‌های حاکمتی حمایتی مانند بنیاد علوی، بیناد برکت نیز در آینده در طرح‌هایی مانند فرآوری با ما مشارکت خواهند داشت و بعد از فراخوان اصلی به دنبال جذب و رایزنی با سرمایه‌گذاران کلان هم خواهیم رفت.
اصل کار خوب است
مدیر سازمان تعاون روستایی خراسان‌جنوبی نیز در زمینه راه‌اندازی تعاونی محصولات استراتژیک در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: اصل کار در حال انجام، خوب است اما باید روش و هدف آنها را دید.
وحید ضیائیان‌احمدی تصریح کرد: لازم است که در این تعاونی جامعیت دیده شود و از تولیدکننده، خریدار، تجار، صنایع کشاورزی و تبدیلی و تمام متولیان و کسانی که در این بخش فعالیت می‌کنند، در آن عضو داشته باشند.
وی تأکید کرد: زمانی می‌تواند این تعاونی تأثیرگذار باشد که تمام فعالان این بخش عضو این تعاونی باشند و حتماً حرف شنوی لازم از تمام مصوبات و سخنان داشته باشند.
مدیر سازمان تعاون روستایی خراسان‌جنوبی بیان کرد: ۲ سال است که به دنبال راه‌اندازی چنین تعاونی هستیم و حالا اگر این اتفاق بیفتد در چرخه قیمت‌گذاری و سود کشاورزان خیلی مفید خواهد بود.
برنامه قائم به شخص نباشد
به گفتۀ ضیائیان‌احمدی حتی اگر دو نفر از کشاورزان و دلالان سودجو، در این چرخه حرف شنوی نداشته باشند، باز هم بازار به هم می‌ریزد و نیاز به برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری درست است تا همه در کنار هم همراهی کنند.
مدیر سازمان تعاون روستایی خراسان‌جنوبی اظهار کرد: بسیار سخت است که همه افراد این جامعه را با عقاید مختلف در کنار هم قرار داد چرا که بخش زیادی از کشاورزان خرده مالک هستند و منافع کوتاه مدت خود را به منافع بلندمدت جمعی ترجیح می‌دهند.
وی پیشنهاد داد: در این راستا مسئولان می‌توانند از اهرم فشاری استفاده کنند و با نظارت قوی دنبال کنترل کردن این مسائل باشند تا این تعاونی به موفقیت دست پیدا کند.
به گفتۀ وی بیشتر برنامه‌ها در استان خراسان جنوبی قائم به شخص است که لازم است با تغییرات صورت گرفته در آینده باز هم این برنامه ادامه‌دار باشد و برای اجرای درست و حمایت از آن پیگیری‌های لازم انجام شود.
نکته مهم این است با وجود زحماتی که کشاورزان در تمام طول سال برای نگهداشت و رشد سه محصول استراتژیک خراسان جنوبی در زمین‌های کویری می‌کشند، اما ظرفیت‌های آنها برای توسعه استان مورد غفلت قرار گرفته است. راه‌اندازی و ایجاد این تعاونی به عنوان بهترین راهکار، می‌تواند افق جدیدی پیش‌روی کشاورزان، تولیدکنندگان، سرمایه‌گذاران و بازرگانان زرشک، زعفران و عناب هم در تولید و هم عرضه قرار دهد اما گویا مسئولان برای داشتن مدال افتخار بیشتر سخن از این تعاونی بزرگ زده اند تا ایننکه برای راه اندازی و سازو کار فعالیت آن اقدامی عملیاتی انجام داده باشند.
ساماندهی بازار محصولات استراتژیک کشاورزی از جمله زرشک، زعفران و عناب، همچنین برنامه‌ریزی به‌موقع برای بازاریابی، برند سازی و حل مشکلات کشاورزان این محصولات با هم افزایی و تلاش همه دستگاه‌های ذیربط و بخش خصوصی چه در قالب این تعاونی یا هر تشکل دیگری مورد توجه قرار گیرد و این طرح نیز مانند طرح‌های دیگری که برای شکوفایی اقتصادی استان در نظر گرفته شده بود ولی با تغییرات انجام شده در بخش مسئولان به دست فراموشی سپرده شد، نشود و مسئولان بعدی نیز به جد دنبال راه‌اندازی طرح باشند.
نظر شما