بازار؛ گروه بین الملل: آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) در چشم‌انداز جهانی انرژی ۲۰۲۱ خود (WEO-۲۰۲۱) نمی‌تواند واضح‌تر از این بگوید: حتی جسورانه‌ترین تعهدات اعلام‌شده جامعه بین‌المللی برای محدود کردن افزایش دمای جهانی به ۱.۵ درجه سانتی‌گراد بالاتر از سطح قبل از صنعتی شدن نیز کافی نخواهد بود. تا سال ۲۰۳۰ به پیشرفت قابل توجهی نیاز است تا تلاش‌های بلندمدت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای را در مسیر خود نگه داریم، همراه با تعهد سیاسی تزلزل ناپذیر برای جلوگیری از نگرانی‌های رقیب انرژی پاک، مانند امنیت انرژی و مقرون به صرفه بودن و کاهش شتاب جهانی به سمت صفر خالص.
پس از ششمین گزارش ارزیابی ناراحت کننده توسط هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوایی (IPCC) که در ماه اوت منتشر شد برای اولین بار بیان شد که فعالیت های انسانی به طور واضح سیاره زمین را گرم کرده است. گزارش IPCC، با تصویری گسترده از تأثیرات انسانی بر سراسر سیستم آب و هوایی، ابعاد این مشکل را نشان می‌دهد. با نزدیک شدن به مذاکرات آب و هوایی COP۲۶، اکنون یافتن راه حل بر عهده سیاستگذاران است.
مانند گزارش IPCC، اجلاس آژانس انرژی جهانی نیز با توصیف مخاطرات تأثیر آب و هوا آغاز می شود و سه سناریو را ارائه می‌کند: سناریوی سیاست‌های بیان‌شده که برنامه‌های اقلیمی را که دولت‌ها قبلاً روی آن‌ها شروع به کار کرده‌اند، در نظر می‌گیرد. سناریوی تعهدات اعلام شده که کشورها قبلا ارائه نموده و پذیرفته اند و سناریوی انتشار صفر خالص تا سال ۲۰۵۰ . این سه سناریو نشان‌دهنده سه سطح متفاوت از جاه‌طلبی در اقدام اقلیمی هستند و سناریو سوم با مدل سازی های دقیق تهاجمی‌ترین اقدامات اقلیمی تا سال ۲۰۵۰ بوده و نتایج آن به طور قابل‌توجهی متفاوت است.
با این حال، هسته چشم انداز آژانس انرژی تمرکز بر پیاده سازی سناریو هاست. این مهم به زبانی ساده ناکافی بودن تعهدات موجود و گام‌های لازم برای تامین مالی و تضمین انتقال انرژی را به تفصیل بیان می‌کند و بر بخش‌های فراموش‌شده بحث صفر خالص تاکید می‌کند - مانند کاهش متان، که اغلب در بحث‌ها نادیده گرفته می‌شود.
در مورد مسئله مهم کربن زدایی باید گفت که این مسئله ضرب‌الاجلی برای رهبران جهان تعیین می‌کند تا تلاش‌های خود را به مرحله اجرا درآورند. با کاهش توجه رهبران از اهداف بلندمدت و در عین حال مبهم سال ۲۰۵۰ به اهداف کاهش کربن تا پایان دهه فعلی و آغاز دهه ۲۰۳۰ سریعتر می توان به هدف خالص صفر نزدیک شد. حتی برای داشتن یک فرصت، آژانس انرژی در سال ۲۰۲۱ فشار بر مذاکره کنندگان آب و هوا را بیشتر می کند. زمان ارائه بدترین سناریوهای آینده به پایان رسیده است. پیشبرد گفتگو به سمت شکل‌گیری سیاست در حال حاضر تنها راه جلوگیری از وقوع حوادث در آینده است.
صفر خالص به عنوان یک چارچوب
در حال حاضر، هدف صفر خالص در بحث انرژی در سراسر جهان بحثی دائمی بوده است. حمایت از انتشار کربن صفر در واقع هدفی بسیار مهم و اصلی است. اما آژانس انرژی صفر خالص را به‌عنوان چارچوب و لنزی در نظر می‌گیرد که از طریق آن باید همه انرژی‌های دیگر را مشاهده کرد. درست زمانی که نگرانی ها در مورد تامین انرژی، امنیت و قیمت مناسب به اوج رسیده است، آژانس انرژی در تلاش برای پرداختن به همه این مسائل با تعهدی استوار به توسعه انرژی پاک است.
این درک از هدف صفر خالص به ویژه در طول بحران فعلی انرژی ارزشمند شده است. مقصر دانستن رشد منابع انرژی تجدیدپذیر و بازگشت به سیستم پایدار که بر پایه زغال سنگ، نفت و گاز ساخته شده است، آسان است و نهادهای بین المللی مطمئناً مسائل مربوط به امنیت انرژی و واگذاری سریع سوخت های فسیلی را در غیاب افزایش متناسب در هزینه های انرژی پاک به رسمیت می شناسد.
راه حل، با این حال سرمایه گذاری بیشتر در زمینه انتقال انرژی است. استفاده از منبع پایه قابل اعتماد برای پر کردن شکاف های تولید انرژی خورشیدی و بادی جهت روشن نگه داشتن چراغ ها ضروری است، اما می توان و باید با استفاده از فناوری های پاک، مانند ذخیره سازی باتری و انرژی هسته ای انرژی های مورد نیاز را تامین کرد. این امر به اقتصاد انرژی اجازه می‌دهد تا از نوسانات ذاتی در بازارهای بین‌المللی سوخت‌های فسیلی که با قیمت‌های بی‌ثبات، احتکار افسارگسیخته و تسلیحات ژئوپلیتیکی مشخص می‌شود، خارج شود. برای دستیابی به صفر خالص تا سال ۲۰۵۰، امنیت انرژی و اقدام آب و هوایی نباید متقابل باشند.
چارچوب صفر خالص برای رسیدگی به طیف گسترده ای از نگرانی ها دراجلاس آژانس انرژی در سال ۲۰۲۱ استفاده می شود. برای مصرف‌کنندگان انرژی کاهش هزینه‌های انرژی تجدیدپذیر، محافظت در برابر شوک‌های قیمت کالاها و کاهش قبوض انرژی خانوار در بلندمدت اهمیت دارد. برای کارگران این مهم نوید ادامه اشتغال در بخش انرژی را - هم در عملیات ساخت و ساز جدید و هم در نیروگاه های تغییر کاربری یا مقاوم سازی – می دهد. برای سرمایه گذاران و شرکت های انرژی، فرصتی بی نظیر در بازار با ارزش پیش بینی شده بیش از یک تریلیون دلار تا سال ۲۰۵۰ پیش بینی می شود که ناشی از استفاده گسترده از فناوری های انرژی پاک نسل بعدی بوده و به اندازه کافی سودآور است تا نگرانی ها در مورد دارایی های سرگردان را کاهش دهد.
به طور خلاصه صفر خالص هدف همه کشورهاست و با توجه به اهمیت و همگانی بودن آن، تلقی آن به عنوان یک هدف سیاسی دیگر کاهش دهنده خواهد بود. الزام صفر خالص را نمی توان با نگرانی های رقیب برای سرمایه سیاسی یا منابع مالی رها کرد. در عوض این مهم باید یک اصل سازماندهی باشد، معیاری که با آن تمام تصمیمات سیاسی دیگر از مذاکرات معاهده تا توافقنامه های تجارت آزاد، سنجیده می شود. آژانس انرژی با فشار برای حل هماهنگ سایر مسائل مهم انرژی با انتقال انرژی، دقیقاً این کار را انجام می دهد.
عدم اطمینان ناشی از بحران کووید ۱۹ در دو سال گذشته مذاکرات آب و هوایی را به سطح بی نظیری از اهمیت بالا برده است. با افزایش فشار از همه طرف‌ها، مذاکره‌کنندگان آب‌وهوا می‌توانند از چشم انداز آژانس انرژی برای آغاز تلاش‌های کوتاه مدت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و پیگیری راه‌حل‌های انرژی در همه راه‌ها با در نظر گرفتن صفر خالص استفاده کنند. این امر مستلزم دوزهای سنگینی از ابتکار عمل، انعطاف‌پذیری و عزم سیاسی است اما اگر سیاستگذاران به توصیه آژانس بین‌المللی انرژی در گلاسکو توجه کنند، می‌توان مسیر باریک تثبیت ۱.۵ درجه سانتی‌گراد را باز نگه داشت.
نظر شما