تزلزل پایه های اتحادیه اروپا؛ از شیوع طوفان کرونا تا بحران رکود

تهمینه غمخوار؛ خبرگزاری بازار- همزمان با پیش بینی های رکود اقتصادی جهان به علت شیوع ویروس کرونا، نگران های روزافزون پیرامون این ویروس که هم اکنون به هیولایی تبدیل شده به طور موذیانه‌ در زندگی مردم اروپا نفوذ کرده و بنیان این قاره را در دام خطر لرزش شدید و رسیدن رکود قرار داده است.

بیماری همه گیر کوید-۱۹ که تاکنون جان هزاران نفر را گرفته و باعث رکود جهانی شده،  موجب باز شدن زخم های اعضای اتحادیه اروپا شده است.

به همین منظور رئیس کمیسیون اروپا در جلسه اخیر که با حضور تعداد کمی از ۷۰۵ عضو برگزار شده بود، بر نقش همبستگی میان اعضا تأکیدو اظهار کرد که اگر چیزی مسری تر از این ویروس وجود داشته باشد، ایجاد وحدت و همبستگی میان کشورها برای مقابله با این بحران است.  

در همین راستا ایتالیا کشور آسیب دیده اتحادیه اروپا از بحران کرونا، خواستار حمایت و کمکهای مالی از بروکسل شده تا اقتصاد خود را به گونه ای پایدار حفظ کند.

نخست وزیر ایتالیا در تلاش است تا سیستم اعطای وام های مشترک را ایجاد کرده که به ملل فقیر اتحادیه اروپا اجازه می دهد تا وام های ارزان قیمت را با تضمین برگشت وجوه از اعضای ثروتمند مطالبه کنند.

چندین کشور دیگر از جمله اسپانیا، پرتغال و یونان نیز حمایت خود را از این طرح اعلام کرده اند اما به نظر می‌ٰرسد همه نمایندگان چندان با ایده اعطای وام مشترک به اعضا موافق نیستند.

کونته در گفتگو با روزنامه Il Sole ۲۴ Ore خواستار اقدام فوری اتحادیه اروپا شد زیرا در غیر اینصورت نسل های آینده مجبور به تحمل هزینه عظیم یک اقتصاد نابود شده خواهند شد.

او همچنین به این روزنامه گفت: «اگر اروپا از این چالش بی سابقه سربلند بیرون نیاید، خطر فروریختن پایه های خانه های اروپایی پیش چشمان شهروندان وجود دارد.»

طرح اوراق قرضه کرونا ؛  جدال سخت میان کونته و مرکل

با این حال، کشورهای عضو از جمله آلمان و هلند از پذیرفتن «طرح اوراق قرضه کرونا»  ممانعت کرده اند. این موضوع در کنفرانس ویدئویی روز پنجشنبه موجب ایجاد اختلاف میان کونته و سایر رهبران ارشد اتحادیه اروپا شد.

نماینده حزب مجمع دموکراسی هلند در حالی که خواستار عمل گرایی بیشتر این طرح شده بود، اعلام کرد که مردم و شرکت‌ها به پول نیاز دارند. بنابراین بهترین راه این است که بانک مرکزی کشورها را ملزم کنیم در ازای اوراق قرضه اروپایی به آنها وام های بی‌بهره اعطا کنند.

کونته و نخست وزیر آلمان آنجلا مرکل در طول مذاکرات نه تنها با یکدیگر اختلاف نظر داشتند، بلکه در جدالی سخت در مقابل یکدیگر قرار گرفتند.  

سرانجام، کونته ضمانت و تعهدات پیشنهادی سایر رهبران اروپایی را رد کرد و در هشداری مبنی بر پیش نرفتن این طرح، به اتحادیه اروپا مهلتی ۱۰ روزه داد تا راه حلی جایگزین ارائه دهد.

ایده طرح اوراق قرضه اتحادیه اروپا در سالهای پس از بحران ۲۰۰۸ از سوی برخی از رهبران منتفی و رد شد اما هم اکنون یک مسئله مهم و حیاتی در جهت تقویت بنیه اقتصادی قلمداد می شود.

بنابراین رئیس کمیسیون اروپا خواستار اجرای یک برنامه سرمایه‌گذاری مشترک میان اعضا شد و اظهار کرد که در جهت اجرای این برنامه نیاز به ایجاد یک طرح مارشال جدید احساس می شود که سرمایه این طرح از طریق اعطای وام مشترک، در ازای اوراق قرضه اروپایی تامین می شود.

 طرح مارشال به پروژه سیاست خارجی ایالات متحده پس از جنگ جهانی دوم اشاره می کند که به بسیاری از کشورهای اروپای غربی کمک کرد تا اقتصاد خود را پس از جنگ بازسازی کرده و در عین حال سدی در برابر نفوذ کمونیسم ایجاد کنند.

عدم حمایت هلند از سیستم اشتراک گذاری بدهی ها و طرح اوراق قرضه  

پس از کنفرانس روز پنجشنبه، مرکل عدم موافقت و حمایت خود را از طرح اوراق قرضه اعلام و به جای آن استفاده از سیستم مکانیسم ثبات اروپا که بر اساس آن آژانس اتحادیه اروپا کمکی طولانی مدت را برای بهبود اقتصاد یونان ارائه داده است، توصیه کرد.  

نخست وزیر هلند نیز پا را فراتر گذاشت و گفت که سیستم تقسیم و به اشتراک گذاری بدهی به معنای عبور از روبیکون (رودخانه ای میان شمال و مرکز ایتالیا که جولیوس سزار از آن عبور کرد و مسیر تاریخ جهان را چرخاند)  برای منطقه یورو است.

در حالیکه این کشور با اجرای این طرح مخالف است،  نخست وزیر پرتغال اظهارات نخست وزیر هلند را مبنی بر اینکه فقط هلند با این طرح مخالف نیست و کشورهای دیگری نیز عدم حمایت خود را اعلام کرده اند، مورد انتقاد قرار داد.

از نظر این مقام پرتغالی این گونه پاسخ دادن بسیار ناآگاهانه است و موجب تضعیف روح اتحادیه اروپا خواهد شد.

تقاضای ماکرون و اشتاین مایر بر ایجاد همبستگی / اختلافات داخلی در دولت آلمان بر سر اجرای طرح جدید

رئیس جمهور فرانسه امانوئل ماکرون نیز بر فشار وارد شده بر برلین و دیگر کشورهای مخالف افزود و اعلام کرد که ما بدون همبستگی کشورهای اروپا از نظر تامین اقلام بهداشتی و بودجه قادر به غلبه و پیروزی بر این بحران نخواهیم بود.

از نظر او این طرح می تواند ظرفیتی را برای پیشبرد بدهی مشترک یا افزایش بودجه اتحادیه اروپا برای تامین و پشتیبانی واقعی از کشورهایی که بیشترین اسیب ها را متحمل شده اند، ایجاد کند.

همچنین رییس جمهور آلمان اشتاین مایر نیز خواستار پیوستن به نیروهای این بلوک شد. بنابراین اینگونه به نظر می رسد که فشار به دولت مرکل نیز ممکن است از داخل باشد که اختلافات داخلی بر سر اجرای این طرح مشاهده می شود.

اشتاین مایر در ویدئویی که روز پنجشنبه در رسانه های اجتماعی منتشر شد اعلام کرد که این ویروس تابعیت ندارد و رنج و درد ناشی از آن در مرزها متوقف نمی شود.

وی همچنین از بیمارستان های آلمان بخاطر معالجه بیماران ایتالیایی و فرانسوی قدردانی کرد و افزود که تمایل دارد که همیشه شاهد چنین همبستگی در روحیه اروپاییها باشد.