بازار؛ گروه استانها: آنغوزه گیاهی ارزشمند و کمیاب با قدمت هزارساله است که خواص دارویی فراوانی دارد. این گیاه علاوه بر کاربرد دارویی در خارج از کشور در صنعت عطرسازی و جواهرسازی( برای چسباندن سنگ های گران قیمت چون الماس روی جواهرات) هم کاربرد دارد و به عنوان ادویه در غذاها نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
این گیاه کمیاب تنها در نقاط معدودی از جهان از جمله ایران رشد می کند. استان خراسان جنوبی یکی از نقاط کشور است که برخوردار از این ثروت طبیعی است؛ آن هم مرغوب ترین و پرطرفدارترین نوع آنغوزه، یعنی آنغوزه شیرین که بیشتر در طبس رشد می‌کند.
همین موضوع منجر به ارزش اقتصادی این گیاه شده است اما بیش از ۹۰ درصد ماده خام این گیاه به خارج از کشور صادر می شود، آن هم به صورت فله و بدون آن که نشانی از صادرات ایران بر آن درج شده باشد. بیشترین آنغوزه ایران با واسطه دلالان افغانستانی به هندوستان صادر می شود.
هند و دیگر کشورهای خارجی نیز این محصول را پس از فراوری به نام خود به دیگر نقاط جهان صادر می کنند. محصولی که رنج برداشت آن را از تیر تا مهر دامداران و کشاورزان استان به دوش می کشند و سود عظیم اش نصیب سوداگران خارجی می شود.
اکنون علاوه بر درد صادرات فله‌ای این محصول درد خشکسالی نیز اضافه شده است که در همین راستا به در سال جاری برداشت از عرصه‌ها به دلیل کاهش محصولات کسنل شده است تا سال دیگر با بارندگی مجدد وضعیت این کونه ارزشمند مشخص شود. اما در هر صورت نگاه ویژه مسئولان به این موضوع می‌تواند نقش اساسی در توسعه آن داشته باشد.
مطابق با استانداردهای جهانی
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان خراسان جنوبی در این باره به خبرنگار بازار گفت: یکی از گونه‌های منحصر به فرد استان گیاه آنغوزه است.
علیرضا نصرآبادی با بیان اینکه آنغوزه جزو گونه‌های ارزشمند گیاهی خراسان جنوبی است، اظهار کرد: این گیاه در شرق کشور مانند کرمان، یزد، اصفهان و بخش‌هایی از خراسان رضوی نیز وجود دارد.
وی تصریح کرد: رویشگاه خاص آنغوزه در کشور که از نوع باکیفیت‌ترین این گیاه است و مطابق استانداردهای جهانی است، در خراسان جنوبی وجود دارد که در شهرستان‌های طبس، بشرویه، نهبندن و قاین رشد می‌کند.
به گفتۀ وی گیاه آنغوزه به صورت طرح اجرا می‌شود که عرصه‌های تحت پوشش این طرح حدود ۱۰۰ هزار هکتار است و از این مقدار حدود ۵۰ تن سالیانه محصول برداشت می‌شود.
درآمد ۹۰ میلیارد تومان گیاه آنغوزه و صادرات خام
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی تأکید کرد: آنغوزه برای ۱۰ هزار خانوار خراسان جنوبی به صورت مستقیم و غیرمستقیم در چرخه برداشت تا انتقال اشتغال‌زایی ایجاد می‌کند و در آمد خالص آن در سطح استان با نرخ ارز کنونی ۹۰ میلیارد تومان است.
نصرآبادی در زمینه صادرات این گیاه ارزشمند هم عنوان کرد: آنغوزه خراسان جنوبی به کشورهای هندوستان و آلمان به صورت خام صادر می‌شود.
وی ادامه داد: نبود چرخه فرآوری از چالش ها برای محصول پر سود آنغوزه است که می‌تواند درآمد ارزی و ارزش افزوده بالایی برای بهره‌بردار، استان و کشور در پی داشته باشد.
به گفتۀ وی البته کشورهای متقاضی نیز به صورت خام این محصول را می‌خواهند چرا که خود با توجه به استانداردها و خلوص، آن را تبدیل می‌کنند ولی اگر کشور به تکنولوژی فرآوری و محصولات فرآوری شده از آنغوزه دست پیدا کند شاید برای یک یا دو سال به مشکل بخوریم ولی بعد از آن سود فراوانی خواهد داشت.
نبود چرخه فرآوری از چالش ها برای محصول پر سود آنغوزه است که می‌تواند درآمد ارزی و ارزش افزوده بالایی برای بهره‌بردار، استان و کشور در پی داشته باشد
مدیرکل منابع طبیعی خراسان جنوبی با بیان اینکه امکان صادرات غیرمجاز وجود دارد، اظهار کرد: برخی از دلالان ممکن است با قیمت بالاتر از مجری طرح از بهره‌بردار خریداری کنند که در اینجا مجریان قانون باید به کمک ما بیایند.
نصرآبادی اضافه کرد: علاوه بر اینکه خرید و فروش غیرقانونی آن جرم است، اگر ناخالصی به این محصول اضافه شود نام کشور و استان در جهان آسیب جدی می‌بیند.
وی تصریح کرد: همچنین حقوق دولتی که به کشور و استان بازگشت داده می‌شود و برای توسعه این گونه در استان استفاده می‌شود نیز حذف خواهد شد، به همین دلایل نیاز به مدیریت و نظارت درست در این چرخه است که شاهد توسعه این گونه گیاهی با ارزش باشیم.
مشکل خشکسالی و تعطیلی یک ساله برداشت
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان خراسان جنوبی با اشاره به خشکسالی در خراسان جنوبی گفت: سال گذشته ۵۰ درصد نزولات جوی کاهش داشت و برداشت، رشد و توسعه محصول را دچار مشکل کرد.
نصرآبادی افزود: در همین راستا با همکاری بهره‌برداران و مجریان طرح‌ها، برداشت این محصول برای یک سال در خراسان جنوبی تعطیل شد تا به عرصه‌ها آسیبی وارد نشود و دوباره رشد خوبی داشته باشند.
وی تصریح کرد: در صورتی که خشکسالی ادامه داشته باشد امکان افزایش این تعطیلی هم وجود دارد چرا که شاهد کاهش گیاه آنغوزه در مراتع هستیم.
به گفتۀ وی مجریان طرح مکلف هستند در محدوده‌ای که برداشت انجام می‌دهند در همان مساحت یا بیشتر از آن طرح کاشت و توسعه آنغوزه را هم انجام دهند تا شاهد افزایش سطح پوشش این گونه ارزشمند باشیم و از کاهش آن جلوگیری شود.
نظر شما