تاثیر فناوری بلاک چین روی صنایع مختلف

پیمان اخوان؛ بازار: طی چند سال گذشته فناوری جدیدی به‌نام بلاکچین که در زبان فارسی اصطلاحاً به آن فناوری زنجیره بلوکی هم می‌گویند، وارد دنیای دیجیتال شده است. در جهان امروز بسیاری از امور روزمره ما به شرکت‌ها و سازمان‌های واسطه وابسته است. وقتی شما در بانکی حساب باز می‌کنید یا وارد رایانامه خود می‌شوید، در حقیقت از سازمان‌های واسطه کمک گرفته‌اید. شرکت‌ها و سازمان‌های واسطه بر تمام اطلاعات شما کنترل دارند. مثلاً وقتی به دوست خودتان در تلگرام پیام می‌فرستید این پیام را ابتدا برای پایگاه‌ داده تلگرام ارسال می‌کنید و پایگاه داده تلگرام آن را برای دوست شما می‌فرستد. ولی دنیای فناوری دریچه­ های جدیدی را به روی ما گشوده است: جهان بدون واسطه! از مهم­ترین مزایای سیستمهای بدون واسطه و یا توزیعی می‌توان به مواردی چون قدرت بالاتر محاسبات، تقلیل هزینه‌ها، قابلیت اتکاء بالاتر، قابلیت ارتقاء و توسعه اشاره داشت.  

بلاکچین برای بسیاری از صنایع، مشاغل و سامانه­ ها مانند رای‌گیری، پرداخت، سیستم‌های اداری، ذخیره قراردادها و غیره قابل‌استفاده است.  ریچارد مولدز مدیر ارشد یک شرکت امنیت الکترونیکی می­گوید: بلاکچین می‌تواند اعتماد مردم به اینترنت را افزایش دهد؛ به‌عنوان مثال می‌تواند علاوه بر متصل کردن اشیا به یکدیگر و اینترنت، رابطی برای تراکنش‌های مالی بین مردم و اشیا مختلف نیز باشد. ، در حالی که عده زیادی فکر می‌کنند، تنها کاربرد بلاکچین، استفاده در بیت‌کوین و دیگر گونه­ های ارزهای دیجیتال است. انجمن اقتصاد جهانی تخمین زده است که بیش از ۲۵ کشور با بیش از ۲۵۰۰ حق ثبت شده انحصاری و سرمایه‌گذاری در حدود ۱.۳ میلیارد دلار در فن آوری بلاکچین سرمایه­ گذاری کرده ­اند.

 از بلاکچین به عنوان بزرگ‌ترین اختراع انسان پس از اینترنت در قرن حاضر یاد می­شود زیرا طیف و حوزه های کاربرد این فناوری بسیار گسترده ­تر از تصورتان می باشد. اگرچه شاید هنوز بسیاری از افراد، بلاکچین را با دنیای رمز ارزها بشناسند ولی ذکر این نکته ضروری است که کریپتو کارنسی تنها یکی از مصادیق اولیه به‌کارگیری این فناوری در عمل بوده است و محدود کردن بلاکچین در دنیای رمز ارز، ظلم مضاعف به این فناوری نوظهور می­باشد. فناوری بلاکچین از جمله موضوعات نوآورانه ای است که می تواند به کمک سازمانها آمده و بسیاری از چالشهای پیش رو را برطرف نماید. اگر چه هر فناوری جدیدی با خود فرصتها و تهدیداتی را بهمراه دارد ولی به نظر می رسد کفه فرصتهای این فناوری نوظهور بسیار وزین تر باشد.

فرض کنید که بلاکچین یک پرونده پزشکی دیجیتال است و هر رکورد یک بلوک است. وقتی که یک رکورد وارد می‌شود با تاریخ و زمان برچسب‌گذاری می‌شود. سابقه پزشکی برای اهداف تشخیصی و درمان بسیار مهم است بنابراین نه پزشک و نه بیمار قادر به تغییر پرونده هایی که قبل ساخته شده ­اند نیستند. با این وجود پزشک دارای یک کلید است که به او امکان می‌دهد تا سوابق جدیدی ایجاد کند. بیمار نیز دارای یک کلید که به او اجازه می‌دهد تا در هر زمانی به سوابق دسترسی داشته باشد. این روش باعث می‌شود که هر دو طرف به داده ها به صورت امن دسترسی داشته باشند. بنابراین بلاکچین تعریف مستقل، شفاف و امنی دارد. مزایای چنین منبع توزیعی آشکار است. بلاکچین باعث کاهش هزینه و خطر، افزایش امنیت داده‌ها و شفافیت تراکنش‌ها میشود و بسیاری از شرکتهای صنعتی می‌توانند از این فناوری جدید بهره مند شوند.

از بلاکچین می توان به عنوان یک فناوری توانمند ساز نام برد که فضای کسب و کار را به سرعت دگرگون خواهد کرد. شفافیت و امنیت داده ها، تغییر ناپذیری و امکان ردیابی، فراهم سازی بستر مناسب اشتراک اطلاعات، و مقابله با جعل و تقلب از جمله خصوصیاتی است که بلاکچین با خود به ارمغان می آورد و سازمانها می توانند با تکیه بر قابلیتهای بلاکچین، حتی مدل کسب و کار خود را دگرگون نمایند. امروزه که بسیاری از سازمانها بدنبال واگذاری، و یا پیمان سپاری فعالیتهای خود از طریق قراردادهای فیمابین هستند، این فناوری با تکیه بر خصوصیات خود می تواند از یک طرف موجبات عدم بروز جعل، تقلب و یا دستکاری داده ها را فراهم نماید و از طرف دیگر مانع از بوجود آمدن اختلاف نظر بین طرفین یک قرارداد گردد.

شاید کمی دور از ذهن به نظر برسد، ولی بلاکچین می‌تواند هم رزومه‌های سنتی و هم وبسایت­های شبکه حرفه ­ای نظیر لینکدین را کاملا کنار بزند. در این صورت دیگر نیازی نیست کارجویان سابقه شرکت­های قبلی خود و پروژه ­های خوبی را که به پایان برده­ اند، شرح دهند؛ زیرا تراکنش‌های بلاکچین تمام جزئیات تاریخچه استخدامی آن­ها را ثبت می­ کند. با این توصیف پروسه استخدامی سازمان‌ها نیز تغییر می­کند. دیگر نیازی نیست که بخش کارگزینی و منابع انسانی، سوابق متقاضیان را استعلام کند و صحت ادعای آن­ها را جویا شود. همه این اطلاعات روی بلوک‌های عمومی بلاکچین قابل دسترس است. بلاکچین حتی می‌تواند برخی از شاخص­ه های عملکرد نظیر ارتقا و ترفیع گرفتن کارمندان یا علت ترک شرکت­های قبلی را ذخیره کند. از طرف دیگر، زمانی که تصویر کاملی از زندگی حرفه­ ای کارمندان وجود داشته باشد، تلاش­های تطبیق و سازگارسازی اطلاعات در استخدام هم از بین می­رود. ما دیگر مجبور نیستیم رزومه خودمان را متناسب با شرایط هر سازمان تغییر دهیم و هربار، بخشی از سوابق‌مان را که احتمالا مدنظر این کارفرماست، پررنگ کنیم. بلاکچین شکست­ها و موفقیت­های ما را مستند و اثبات می­کند و پتانسیل واقعی ما را به تصویر می­کشد، به طوری که دیگر به جای پنهان کردن شکست­هایمان، سعی می­کنیم روی درس­هایی که آموخته­ ایم متمرکز شویم. مهم­تر اینکه تصویر کامل و واقعی کارمندان به شرکت­ها کمک می­کند بهتر تصمیم بگیرند و بدون هیچ مصالحه پشت پرده ­ای، راه پیشرفت افراد مستعد را باز بگذارند.

به هرحال، خوشبختانه ابعاد مختلف این فناوری به سرعت در حال نمایان شدن است و اظهارنظرهای مسئولانه برخی مدیران ارشد کشور برای ورود هرچه سریع‌تر به این حوزه نشان‌دهنده درک اهمیت موضوع و قدرت تاثیرگذاری این فناوری در ابعاد و کاربردهای مختلف می­باشد. تحقیقات حاکی از آن است  که عمق نفوذ بلاکچین تا کجا به پیش رفته است و کاربردهایی از جمله صنعت بیمه، پزشکی، سلامت، مواد غذایی، شبکه بانکی، بهداشت، شبکه حمل و نقل، زنجیره تامین، داروسازی، شبکه­ های اجتماعی، کشاورزی و دامداری، واردات و صادرات، پوشاک، بازاریابی، بورس، خدمات مسافرتی و گردشگری، تشخیص هویت، امنیت، مبارزه با جعل و تقلب، انتقال مالکیت، انتخابات، انرژی، بازاریابی، اینترنت اشیاء و فعالیت‌های نظامی برخی کاربردهای این فناوری در دنیای صنعت می باشند. به عنوان مثال می توان به زنجیره ارزش خدمات پزشکی و مراقبتهای بهداشتی اشاره داشت. اشتراک بهتر داده‌ها بین سرویس‌های مختلف مراقبتی و پزشکی، تشخیص و پیش بینی دقیق تر بیماری، پاسخگویی اثربخش، روشهای درمانی موثرتر،   کاهش خطای انسانی، ردیابی و کنترل اثربخش بیماری و روند درمان، و کاهش زمان و هزینه های مرتبط بخصوص در موارد بیمه ای از جمله قابلیتهایی است  که در افزایش قابلیتهای سازمان‌های ارایه دهنده خدمات درمانی با بکارگیری فناوری بلاکچین، شاهد هستیم.