بازار؛ گروه بورس : با برگشت شاخص از نزدیکی ۱ میلیون ۶۰۰ هزار واحد به ۱میلیون ۴۵۰ هزار واحد برخی از فعالین بازار با نگرانی که از تکرار دوباره تجربه اصلاح سنگین بازار که در سال گذشته از اواسط مرداد ماه شروع شد و به صورت نوسانی تا پایان سال ادامه پیدا کرد، احتمال می‌دهند که اصلاح شاخص بعد از حدود ۳ ماه رشد آغاز شده باشد اما برای این اصلاح هنوز دلیل که منطبق بر واقعیت بازار باشد وجود ندارد.
با توجه به اینکه در روزهای اخیر قیمت‌ها افزایش پیدا کرد، بنابراین اصلاح در این بازه معقول و منطقی است، اما اینکه منتظر باشیم که این اصلاح تا کی ادامه پیدا کند، بیشتر مربوط به پیشگویی است و خارج از تحلیل است
اکبر حامدی مدیرعامل کارگزاری بورسیران هم اصلاح قیمتی بعد از افزایشی که در این مدت قیمت سهم‌ها داشتند را در این بازه زمانی "منطقی" می‌داند، اما اینکه تا کی ادامه دارد را خارج از تحلیل عنوان کرد و آن را شبیه یک نوع پیشگویی خواند.
او در گفتگو با بازار، در ابتدا به این سوال که آیا سهامداران با توجه به ریزش‌ها و رشدهای که در سال جاری وجود داشته باید منتظر اصلاح باشند؟ گفت: بازار سهام، احتمالات است و اخیرا هم تعداد بازیگران و سهامداران خرد زیاد شدند و وجود اینها در این نوسان بازار بی تاثیر نیست. اصلاح همیشه در بازار سرمایه وجود دارد و تنها مربوط به بازار بورس ایران هم نمی‌شود بلکه در تمام بازارهای سرمایه دنیا است و به عبارتی اصلاح جزو ذات بازار سرمایه است. ممکن است این اصلاح فرسایشی باشد یا زمانی و شاید هم اصلاح در حد یک یا دو روز یا یک هفته طول بکشد.
این کارشناس ادامه داد: در مجموع اصلاح موقت برای بازار سرمایه باعث رشد شاخص و افزایش حجم معاملات و به اصطلاح تحلیگران تکنیکال باعث کف سازی قیمت‌ها شود. با توجه به اینکه در روزهای اخیر قیمت‌ها افزایش پیدا کرد، بنابراین اصلاح در این بازه معقول و منطقی است، اما اینکه منتظر باشیم که این اصلاح تا کی ادامه پیدا کند، بیشتر مربوط به پیشگویی است و خارج از تحلیل می‌باشد.
حامدی این سوال را که رشد قیمت سهم‌ها در وضعیت کنونی بازار تا کجا ادامه پیدا خواهد کرد؟ گفت: رشد سهام تا جای ادامه دارد که سهم های به ارزش ذاتی خود برسند. ارزش ذاتی سهام یک سرمایه گذاری بر اساس دو عامل قدرت سود اوری و کیفیت کسب سود تعیین می شود. قدرت سود آوری بر اساس قابلیت واحد اقتصادی برای افزایش ثبات سود اوری و اینکه، آیا برای سال‌های بعد هم قابل تکرار است؟ قابل انداز گیری می‌باشد اما کیفیت کسب سود بر اساس عواملی مثل کسب رضایت مشتری، کارکنان، ریسک نسبی، رقابت، ثبات پیشبینی سودهای آتی و غیره اندازه گیری می‌شود؛ در واقع ارزش ذاتی سهام ارزش واقعی یک شرکت یا دارایی بر اساس لحاظ نمودن تمامی ابعاد کسب و کار از پتانسیل رشد گرفته تا صورت مالی، دارایی‌های مشهود و نامشهود و تمامی اینها اندازه گیری می‌شود و بیشتر با این نگاه باید جلو برویم که ارزش ذاتی سهام مساوی با ارزش بازار نیست.
او معاملاتی که سرمایه‌گذاران بنیادی در بازار سهام انجام می‌دهند را بر مبنای تفاوت بین قیمت ذاتی سهم و قیمت بازار آن عنوان کرد و گفت: این معامله‌گران به این شیوه عمل می‌کنند که اگر قیمت سهام کمتر از ارزش ذاتی معامله شود، در نتیجه ارزش بازاری آن کمتر از ارزش ذاتی سهام است و این مواقع سرمایه گذاران اقدام به خرید سهم می‌کنند که اصطلاحا به سهامی که کمتر از ارزش ذاتی خود در حال معامله باشد "آندر ولیو" می‌گویند.
این کارشناس همچنین گفت: اگر سهامی بالاتر از ارزش ذاتی خود معامله شود، سرمایه‌گذاران اقدام به فروش سهام می‌کنند که در این موقع می‌گویند سهام "اوور ولیو" شده است.
حباب قیمتی زمانی در بورس رخ می‌دهد که نقدینگی در جامعه بیشتر شود، چاپ بی رویه اسکناس داشته باشیم و هم زمان بازارها موازی در مقابل بورس کم رنگ شوند در این زمان نقدینگی به سمت بورس هدایت می‌شود و در نتیجه با افزایش تقاضا را در این بازار مواجه می‌شویم، در این حالت افزایش نقدینگی می‌تواند حباب قیمتی ایجاد کند
او برای معاملاتی که بر اساس ارزش ذاتی و ارزش بازار سهام صورت می‌گیرد این گونه مثال زد: فرض کنید بنده ارزش ذاتی سهم "الف" را ۲ هزار تومان برآورد کردم و آن سهم را با قیمت ۱هزار ۶۰۰ تومان خریداری کردم، بنابراین زمانی که قیمت سهم به نزدیک ۲ تومان برسد قصد فروش آن را می‌کنم؛ اما شما ارزش ذاتی این سهم را بر اساس تحلیل خود ۲هزار ۶۰۰ تومان ارزش گذاری کردید. این تفاوت که در قیمت گذاری ارزش ذاتی سهم صورت گرفته ناشی از تفاوت دیدگاه‌ها و تحلیل‌ها است که همین تفاوت‌ها بازار را بالا و پایین می‌کند. شما هم بر اساس تحلیل خود به این قیمت رسیدید و اگر قیمت سهم به محدوده قیمتی مورد نظر خود در برسد اقدام به فروش می‌کنید.
حباب قیمتی چه زمانی رخ می‌دهد؟
حامدی این سوال را که با توجه به ورود افراد بیشتر به بازار در ماه‌های اخیر این احتمال وجود دارد که بار دیگر بازار دچار حباب قیمتی شود؟ گفت: محاسبه حبابی قیمتی یک محاسبه پیچیده است. معمولا حباب قیمتی در کوتاه مدت اتفاق نمی‌افتد و بیشتر خود را در بلند مدت نشان می‌دهد. در این شرایط تورمی که سال گذشته هم درگیر آن بودیم، مشاهده کردید که بسیاری از اقتصاددانان گفتند که رشد بازار سهام حبابی است و باعث افزایش تورم و افزایش نرخ دلار می‌شود اما زمانی که شاخص روی دو میلیون واحد بود، قیمت دلار بر روی ۱۶ تا ۱۷ هزار تومان در حال نوسان بود و انتظار داشتیم زمانی که بازار سرمایه اصلاح قیمتی کند، دلار هم ریزشی باشد و قیمت کالا و خدمات هم طبق نظر آن‌ها پایین بیایید در حالی که شاخص تا ۱میلیون ۶۰ هزار آمد اما دلار تا ۲۸ هزار تومان بالا رفت.
او همچنین اضافه کرد: این نظریه که در آن زمان برخی از افراد دادند به ریزش بازار کمک کرد؛ این یک نظریه اشتباه بود که متاسفانه خیلی از افراد فعال در بازار هم به آن دامن زدند. وقتی می‌گویند ما حباب در قیمت داشتیم باید این سوال را پرسید که این فرضیه از منظر گذشته نظر یا اینده نگر است؟
به گفته این کارشناس حباب قیمتی در کوتاه مدت اتفاق نمی‌افتد ولی در بلند مدت وقتی تورم رو به بالا است و ارزش پول ملی هر روز کمتر می‌شود، معمولا سهام هم از این رشد قیمت تورم جا نمی‌ماند.
حامدی چندان اعتقادی به اینکه حباب قیمتی در بازار وجود دارد، ندارد و دلیل خود را این گونه توضیح می‌دهد: حباب قیمتی زمانی در بورس رخ می‌دهد که نقدینگی در جامعه بیشتر شود، چاپ بی رویه اسکناس داشته باشیم و هم زمان بازارها موازی در مقابل بورس کم رنگ شوند در این زمان نقدینگی به سمت بورس هدایت می‌شود و در نتیجه با افزایش تقاضا را در این بازار مواجه می‌شویم، در این حالت افزایش نقدینگی می‌تواند حباب قیمتی ایجاد کند.
او علاوه بر نقدینگی رفتار توده وارد جامعه، عدم شفافیت اطلاعات و برخی دیگر از موارد را تشدید کننده حباب قیمتی عنوان کرد و گفت: من فکر می‌کنم در واقع حباب‌ها افزایش پایدار و طولانی مدت قیمت سهام است که به فروپاشی سریع قیمت‌ها در فاصله زمان کوتاه منجر می‌شود.
این کارشناس به تفاوت نوسان قیمتی و حباب قیمتی پرداخت و گفت: برخی از افراد هم هستند از نوسان شدید قیمت را به نوعی حباب قیمتی در نظر می‌گیرند، اما به نظر من شناسایی واقعی حباب قیمتی و تمایز آن از نوسان شدید بسیار اهمیت دارد. نوسان در واقع افزایش و کاهش قیمت سهام است که قابلیت تکرار دارد و در کوتاه مدت رخ می‌دهد و بر مبنای عواملی اتفاق می‌افتد اما حباب یک امر طولانی مدت است و عوامل آن متفاوت از نوسان است.
به گفته او در زمان بروز نوسان شدید، سهامدار متوجه قیمت بالای سهم هستند، بنابراین به این نتیجه می‌رسند که این سهم با این قیمت توجیه ندارد و با واکنش سریع سهامداران حباب کاهش پیدا می‌کنند.
نظر شما