به گزارش بازار، معاونت مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی طی گزارشی به بررسی و تحلیل شاخص های بازار کار در زمستان ۱۳۹۹ پرداخت. در این گزارش آمده: بررسی تحولات بازار کار در فصل زمستان سال ۱۳۹۹ گویای آن است که این بازار همچنان تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا قرار داشته است. یکی از مهم ترین آثار شوک ویروس کرونا بر بازار کار ایران، توقف مسیر رشد جمعیت فعال (بالاخص در جمعیت شاغل) است که از زمستان ۱۳۹۸ شروع شده و تا زمستان ۱۳۹۹، ادامه و استمرار داشته است.
به طوری که نتایج طرح آمارگیری نیروی کار زمستان ۱۳۹۹ نشان می دهد که در زمستان سال ۱۳۹۹ نسبت به فصل مشابه سال قبل، جمعیت شاغل، بیکار و جمعیت فعال به ترتیب ۳۰۰ هزار نفر، ۳۱۱ هزار نفر و ۶۱۱ هزار نفر کاهش داشته است.
در ادامه گزارش بیان شده: با این حال بررسی آمارهای جریان نشان می دهد که اولاً، در زمستان ۱۳۹۹ نسبت به بهار ۱۳۹۹ درصد کمتری از بیکاران و شاغلان غیرفعال شده و از بازار کار خارج شده اند. ثانیاً، درصد تغییرات جریان نیروی کار در زمستان ۱۳۹۹ تاحدودی با زمستان ۱۳۹۸ که بازار کار به لحاظ حفظ شغل در وضعیت بهتری قرار داشت، برابری می کند و در زمستان ۱۳۹۹ نسبت جریان از شاغل به غیرفعال در شاغلین دارای بیمه و فاقد بیمه تقریباً با زمستان سال قبل برابری می کند.
در بخش دیگری از گزارش می خوانیم: بررسی ترکیب بخشی اشتغال نشان می دهد در بخش کشاورزی ثبات نسبی اشتغال ایجاد شده و بخش صنعت نیز ۳۸۴ هزار نفر افزایش اشتغال داشته که ۹۸ درصد از افزایش اشتغال بخش صنعت، مربوط به بخش ساختمان است.
با این حال بررسی نسبت خروج شاغلان به تفکیک بخش های مختلف اقتصادی نشان می دهد که بخش خدمات بیشتر از سایر بخش ها، همچنان تحت تاثیر تداوم آثار ویروس کرونا است در این میان شاغلین غیررسمی بخش خدمات بیشترین آسیب پذیری را دارند.
در این گزارش تصریح شده: همچنین درحالی که در زمستان ۱۳۹۹ نسبت به فصل مشابه سال قبل جمعیت زنان شاغل ۴۴۰ هزار نفر کاهش یافته، جمعیت شاغلین مرد در این دوره ۱۴۰ هزار نفر افزایش داشته است. شواهد نشان می‌دهد در تمامی بخش های اقتصادی، اشتغال زنان به مراتب بیشتر از مردان از شیوع ویروس کرونا در سال۱۳۹۹ آسیب دیده است.
با این حال نتایج بررسی ها نشان می دهد نسبت افزایش جریان جمعیت زنان شاغل و بیکار به جمعیت غیرفعال در زمستان ۱۳۹۹ در مقایسه با بهار ۱۳۹۹ کاهش یافته و این امر نشاندهنده کاهش آثار کرونا بر بازار کار زنان و شرایط رو به بهبود زنان در بازار کار کشور است.
در این گزارش بیان شده: به طور کلی آسیب پذیری شاغلین زن در دو بخش صنعت و کشاورزی در زمستان ۱۳۹۹ نسبت به بهار ۱۳۹۹ کاهش یافته، ولی در بخش خدمات بهبودی از این نظر مشاهده نمی شود.
بررسی ترکیب شهری و روستایی کاهش اشتغال در زمستان ۱۳۹۹ نشان می دهد که در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی کاهش اشتغال رخ داده و در این بین سهم کاهش اشتغال بخش خدمات در مناطق شهری بیشتر است. همچنین بیشترین کاهش اشتغال در زمستان ۱۳۹۹ مربوط به گروه سنی ۲۵ تا ۳۴ ساله است زیرا این افراد سهم بالایی در رشته فعالیت های آسیب دیده از کرونا را دارند.
علاوه بر این کاهش تعداد شاغلین غیررسمی در فصل زمستان ۱۳۹۹ نسبت به فصل بهار ۱۳۹۹ (۱۳۸۹ هزار نفر)، کمتر بوده و در حدود ۵۵۲ هزار نفر است و در حدود ۹۰ درصد کاهش اشتغال بخش خدمات در زمستان ۱۳۹۹ مربوط به اشتغال غیررسمی است در حالی که در سایر بخش ها، این آسیب پذیری نسبت به بخش خدمات کمتر است.
مهم‌ترین عوامل موثر بر بازار کار در زمستان ۱۳۹۹
در گزارش تحلیل شاخص های بازارکار آمده: بررسی ها نشان می دهد در زمستان ۱۳۹۹، تصویب قانون بودجه ۱۴۰۰ و تعیین حداقل دستمزد برای سال ۱۴۰۰ از مهم ترین عوامل موثر بر بازار کار بوده اند. بررسی محتوای قانون بودجه ۱۴۰۰ نشان می دهد که اولاً، محوریت اصلی قانون بودجه ۱۴۰۰ نسبت به اشتغالزایی، رفع محرومیت و توجه به مناطق با نرخ بالای بیکاری از طریق پرداخت وام و تسهیلات بانکی است و برای ایجاد رشد و توسعه اقتصادی این مناطق جهت گیری مشخصی ندارد و ثانیاً، با توجه به عملکرد ناموفق اجرای این بند طی سال های اخیر، نمی توان به ایجاد اشتغال پایدار از این طریق امیدوار بود.
در این گزارش تاکید شده: از سوی دیگر حدود ۳۹ درصد افزایش در دستمزد سال ۱۴۰۰ به منظور حمایت از نیروی کار در شرایط رکود تورمی و شیوع ویروس کرونا، پیش بینی شده، اما بدیهی است که افزایش دستمزد می بایست در کنار سایر مکانیزم های حمایتی (توجه به رفع مشکلات زیرساختی و نهادی بنگاه های اقتصادی و بهبود فضای کسب و کار، تکمیل سیاست های حامی اشتغال و تکمیل حمایت های اجتماعی و ...) قرار گیرد تا بتواند بر شاخص های بازار کار تاثیر مثبتی داشته باشد و در غیر اینصورت منجر به افزایش هزینه تولید برای بنگاه های خُرد، افزایش شاغلان غیررسمی و فاقد بیمه و همچنین استخدام نیروی کار با شرایط دستمزد بسیار پایین خواهد شد.
نظر شما