خبرگزاری بازار- دوازده سال بعد از اینکه بانک لهمن برادرز در امریکا ورشکسته شد و زمینه برای رکود سال ۲۰۰۸ میلادی فراهم شد، بانکهای اروپا بحران را تجربه می کنند. به گزارش فایننشال تایمز شاخص بانکی اروپایی بالغ بر ۷۰ درصد از سال ۲۰۰۸ تا کنون کاهش یافته است و فشار مالی ناشی از شیوع ویروس کرونا در اغلب کشورهای صنعتی دنیا باعث شد تا نظام بانکی اروپا وارد بحران شود. طبق اطلاعات موجود بزرگترین موسسات مالی و بانکی اروپا که تخصیص وام به متقاضیان و تامین سرمایه برای پروژه های مختلف اقتصادی را بر عهده داشتند، با وضعیت تازه ای روبرو شده اند. آنها که در سالهای اخیر تلاش می کردند تا از وضعیت بحرانی ناشی از رکود سال ۲۰۰۸ خارج شوند، در شرایطی قرار گرفتند که بر دامنه معضلاتشان افزوده شده است.
آناستازیا کوکینوگنی، تحلیل گر ارشد اقتصادی در مرکز مطالعات داکرفرانتیر در مورد وضعیت بانکهای اروپایی به دویچه وله گفت:« بانکهای اروپایی وضعیتی شکننده دارند و به دلیل بحران مالی سال ۲۰۰۸ میلادی و بحران بدهی اروپای که طی یک دهه اخیر آنها را درگیر کرده بود، بسیار آسیب پذیر هستند. شیوع ویروس کرونا و تبعات اقتصادی ناشی از ان فشار مضاعفی به سیستم مالی اروپا وارد کرد و باعث افزایش سطح بی ثباتی اقتصادی و مالی در این منطقه شد. در این وضعیت می توان انتظار داشت که نظام بانکی برای چندمین بار دچار چالش شود.»
دویچه وله اولین تاثیر بحران کنونی روی نظام بانکی اروپا را افزایش سطح وامهای بد ذکر کرد. وام های بد وام هایی هستند که نظام بانکی به افراد یا موسسات صنعتی و اقتصادی واگذار کرده است ولی به دلیل شرایط کنونی ان افراد یا موسسات ورشکسته شده اند و توانایی بازپرداخت اقساط وام را ندارند.
افزایش سهم وامهای معقوقه در اروپا
ماریوت ویفلار اقتصاد دان ارشد رابوبانک در مصاحبه ای با سی ان بی سی به مقایسه وضعیت کنونی نظام بانکی اروپا با سال ۲۰۰۸ پرداخت و گفت: «با وجود اینکه بانکهای اروپایی با کوله باری از تجربه سال ۲۰۰۸ میلادی و آگاهی در مورد سیاستهایی که باید استفاده شود یا گام هایی که باید برای اصلاح شرایط برداشته شود، بحران کنونی را شروع کرده اند ولی همچنان نگرانی های زیادی دارند. هم اکنون نسبت وام های معوقه به کل وام های پرداخته شده توسط نظام بانکی در اروپا بالاتر از سال ۲۰۰۸ است. در سال ۲۰۰۸ و در اوج بحران در اروپا ۶ درصد از وامها در رده وام های معوقه یا بد قرار داشتند در حالیکه در اواسط سال قبل یعنی قبل از شروع بحران کرونا سهم وامهای معوقه به کل وامها در نظام بانکی اروپا برابر با ۳ درصد بود وهم اکنون نسبت به این وامها در بیشتر کشورهای عضو اتحادیه اروپا به کل وامهای پرداختی بیش از سال ۲۰۰۸ است.»
در شرایط فعلی اصلی ترین و مهمترین مساله بی ثباتی و عدم امکان پیش بینی صحیح شرایط است. مساله ای که خود بر دامنه چالشهای اقتصادی منطقه می افزاید. دویچه بانک در گزارش اخیر خود رسما از این مساله ابراز نگرانی کرد و پیش بینی کرد ساختار مالی بانک در سال جاری متزلزل خواهد بود و سطح اعتباری آلمان به دلیل انتشار ویروس کرونا با چالشهای جدی روبرو می شود. کردیت سوییس هم خبر از افزایش سطح خطر های اعتباری در اروپا در سال جاری داد و نوشت:« با تعطیلی شمار زیادی از واحدهای صنعتی و تولیدی کوچک و آسیب دیدن بسیاری از کسب و کارها، نمی توانیم انتظار شرایط عادی داشته باشیم. از طرف دیگر دولتها طرح هایی برای حمایت از مردم و اقتصاد در شرایط کنونی ارایه می دهند که این طرح ها شامل تعویق حداقل سه ماهه بازپرداخت اقساط وام های بانکی است. این سیاستها می تواند در میان مدت آسیب زیادی به نظام بانکی دنیا وارد کند زیرا بخش زیادی از منابع درآمدی آنها از بین خواهد رفت.»
نرخ پایین بهره هم معضل آفرین است
مساله دیگری که در نظام بانکی اروپا چالش آفرین است، نرخ پایین بهره بانکی است که طی یک ماه اخیر نه تنها در اروپا بلکه در بیشتر کشورهای درگیر این بحران اجرا شده است. هم اکنون بانک مرکزی اروپا نرخ بهره بانکی را در کمترین سطحی که از سال ۲۰۱۱ میلادی تا کنون تجربه کرده بود، نگه داشته است. در سال ۲۰۱۱ اروپا با چالش افزایش بدهی های دولتی روبرو بود و در آن زمان هم سیاست کاهش نرخ بهره بانکی را برای حمایت از اقتصاد اجرا کرده بود. خبر گزاری دویچه در این مورد نوشت: نظام بانکی اروپا هنوز نتوانسته است به طور کامل از بحران ناشی از افزایش بدهی دولتی در سال ۲۰۱۱ و بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ رهایی یابد و در این وضعیت شیوع ویروس چالشی جدید و مهم برای اروپا محسوب می شود.
هم اکنون اروپا کانون شیوع ویروس کرونا در دنیا است و کشورهای ایتالیا و اسپانیا و فرانسه و بلژیک در قرنطینه کامل قرار دارند و سطح فعالیتهای اقتصادی و صنعتی در این کشورها به کمترین سطح ممکن رسیده است. در این شرایط مردم از خانه خارج نمی شوند، مدارس تعطیل است، مشاغل خدماتی مثل رستوران ها ، کافی شاپها، هتل ها، موزه ها ومراکز تفریحی و ورزشی درآمدی ندارند، کسب و کارهای خود اشتغال با کاهش درامد روبرو هستند و صنعت توریسم و حمل و نقل هوایی عملا تعطیل است.
در این وضعیت بانک مرکزی اتحادیه اروپا خبر از خرید ۷۵۰ میلیارد یورو معادل ۸۰۲ میلیارد دلار اوراق قرضه دولتی و خصوصی و تزریق این پول به اقتصاد داد تا از اثرات اقتصادی ناشی از شیوع ویروس بر اقتصاد اروپا بکاهد . دولتهای اروپایی هم سطح حمایتهای مالی خود از مردم و کسب و کارها را بیشتر کردند و این مساله فشار مالی بیشتری به آنها وارد می کند.
همه این سیاستها در کنار ضعف های زیر ساختی موجود در نظام بانکی اروپا نشان می دهد که بانکها و موسسات اعتباری سال سختی در پیش دارند و این چالش سخت تر از سال ۲۰۰۸ خواهد بود.
نظر شما