راهبرد وزیر پیشنهادی کشاورزی و توصیه‌های بخش‌خصوصی به سکاندار این وزارتخانه

به گزارش بازار به نقل از اتاق ایران، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس در حالی به عنوان گزینه پیشنهادی وزارت کشاورزی دولت سیزدهم معرفی شده که خیلی‌ها نام او را در میان وزرایی با بیشترین رای اعتماد مجلس ارزیابی می‌کنند.

سیدجواد ساداتی‌نژاد، وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی متولد سال ۵۱ در کاشان است و دکترای آبخیزداری با گرایش هیدرولوژی از دانشگاه دولتی مسکو دارد.

ساداتی‌نژاد در دولت دهم معاون پارلمانی وزیر علوم بوده و ریاست دانشگاه کاشان، معاونت اداری و مالی دانشگاه تهران، و دبیری کمیسیون کشاورزی شورای علوم، تحقیقات و فناوری کشور را هم در کارنامه دارد.

در مدتی که او به عنوان رییس کمیسیون کشاورزی در مجلس حضور داشته توانسته بخشی از طرح‌های مورد نظرش را به صحن مجلس آورده و از نمایندگان رای بگیرد. از جمله تعیین شورای قیمت‌گذاری و سیاست‌گذاری حمایتی محصولات کشاورزی به عنوان تنها مرجع تعیین قیمت محصولات کشاورزی و خرید تضمینی، و مشارکت دادن تشکل ‌ای بخش کشاورزی در این شورا که مهرماه سال گذشته به تصویب مجلس رسید از جمله اقدامات او بوده است. طرح امنیت غذایی و رفع موانع تولید در بخش کشاورزی هم از دیگر طرح‌هایی بوده که او در دوره جدید حضورش در کمیسیون کشاورزی دنبال کرده است.

وعده‌ها و برنامه‌های وزیر پیشنهادی کشاورزی
در شرایطی که امیر شهریاری نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران نسبت به فرارسیدن یک پائیز سخت به دلیل کاهش کشت محصولات کشاورزی تحت تاثیر خشکسالی هشدار داده است، وزیر پیشنهادی کشاورزی وعده خودکفایی و صادرات مواد غذایی داده است. ساداتی‌نژاد در جریان حضورش در کمیسیون صنایع مجلس و توضیح برنامه‌های خود برای اداره وزارت کشاورزی بر تسهیل صادرات غذا و جایگزین کردن آن به‌جای نفت، ضرورت اجرای کاداستر، ایجاد سامانه‌ای برای برنامه‌ریزی کاشت، داشت و برداشت محصولات بر اساس نیاز جامعه تاکید کرده است. همچنین ساماندهی بازار مرغ و گوشت، تامین میوه شب عید، برنامه‌ریزی برای تامین نهاده‌های دامی، بذر و کود از جمله دیگر موضوعات مطرح شده از سوی ساداتی نژاد است.

ساداتی‌نژاد برنامه‌های کوتاه‌مدت خود را بر پیگیری تأمین ارز مورد نیاز برای واردات نهاده‌های دامی و گندم، کالاهای اساسی نظیر برنج، روغن و شکر، مرغ، گوشت منجمد و تخم مرغ نطفه‌دار، علوفه و خوراک دام در سال جاری متمرکز کرده است. به علاوه پیگیری تسریع ترخیص و توزیع نهاده‌های دامی رسوب شده در بنادر کشور، پیگیری تامین منابع مالی لازم برای جبران خسارت بیمه کشاورزان، برنامه‌ریزی تهیه ۱۰۰ هزار تن تخم مرغ در هر ماه برای تنظیم بازار تخم مرغ، تأمین نهاده برای تولید ماهانه حدود ۲۳۰ هزار تن گوشت مرغ برای تنظیم بازار و خرید تضمینی شیر توسط سازمان تعاون روستایی و شرکت پشتیبانی امور دام از دیگر برنامه‌های کوتاه مدت ساداتی‌نژاد است.

او برای تحول بخش کشاورزی چند برنامه را پیشنهاد داده که البته توضیحی درباره چگونگی اجرای آنها ارائه نکرده است. این برنامه های تحولی عبارتند از : تکمیل زنجیره ارزش بخش کشاورزی، ترسیم نقشه راه اقتصاد کشاورزی، خودکفایی در محصولات اساسی، توانمندسازی روستائیان و عشایر، افزایش بهره وری بخش کشاورزی، تقویت تشکل‌های کشاورزی، بهره‌برداری صیانتی از منابع طبیعی، تسهیل فرایند صدور مجوزها و حمایت از طرح‌های آبخیزداری.

توصیه‌های بخش خصوصی به وزیر جدید کشاورزی
در همین حال مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب، زیرمجموعه مرکز پژوهش‌های اتاق ایران، بر اساس نظر و پیشنهاد اتاق‌های سراسر کشور و کمیسیون‌های مرتبط، در گزارشی انتظارات و پیشنهادات بخش خصوصی از بخش‌های کشاورزی و آب از دولت سیزدهم را ارائه کرده است.

در این گزارش، با ارائه تصویری از وضعیت موجود در بخش‌های کشاورزی و آب و تبیین چالش‌های موجود در این بخش‌ها، برنامه‌های راهبردی و اولویت‌بندی شده از منظر اتاق ایران، به عنوان مشاور سه قوا و نماینده بخش خصوصی بیان شده است.

نبود راهبردهای میان‌مدت و بلندمدت در بخش کشاورزی و ناکارآمدی و عدم استمرار سیاست‌ها در این بخش، ناپایداری بخش کشاورزی، پایین‌بودن بهره‌وری زمین، آب و انرژی، عدم کفایت سرمایه‌گذاری، محدودیت شدید دسترسی فعالان بخش کشاورزی به تکنولوژی‌های مناسب، افزایش و تمرکز مداخلات دولت در کشاورزی و عدم حمایت از گسترش خصوصی‌سازی بخش کشاورزی و موارد دیگری که به تفصیل در گزارش آمده از چالش‌های موجود در بخش کشاورزی است. در بخش آب نیز، با اشاره به بحران آب به عنوان مهم‌ترین بحران کشور در حال حاضر، مواردی همچون عدم تعادل آب‌های زیرزمینی، عدم تعادل عرضه و تقاضا (منابع و مصارف)؛ عدم نگرش آب بعنوان نهاده بین بخشیِ اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی؛ تدبیر نامناسب مدیریت آب کشور؛ عدم هماهنگی بین بخش‌های مختلف مرتبط با آب؛ ضعف دیپلماسی در آب‌های مرزی و بسیاری موارد دیگر بعنوان چالش‌های بخش آب تشریح شده است.

در این مطالعه راهبردهای پیشنهادی بخش کشاورزی شامل مواردی همچون: آب محور بودن برنامه‌های تولیدی کشاورزی با هدف کنترل و کاهش تقاضای آب کشاورزی، تمرکز و توجه بیشتر به بهره‌برداری از آب سبز، تدوین برنامه جامع توسعه کشاورزی کشور مبتنی بر ظرفیت‌های منابع، افزایش عملکرد محصول، بهره‌وری آب و حاصلخیزی خاک‌ها؛ توجه خاص به افزایش سرمایه بخش کشاورزی و کاهش مداخلات دولت و واگذاری امور حمایتی، ترویجی، تحقیقی و پشتیبانی به بخش خصوصی بوده است.

حالا باید دید با استقرار ساداتی‌نژاد در وزارت کشاورزی این انتظارات و توصیه‌ها تا چه میزان محقق خواهند شد.