بازار؛ گروه استانها: راه های متعددی برای دستیابی به توسعه وجود دارد و تردیدی نیست که برخی از این راه ها ممکن است با توجه به ساختار هر منطقه، تناسبی مناسب یا نامناسب داشته باشند.
بخش زیاد اقتصاد روستا وابسته به کشاورزی است اما این بخش به دلیل پائین بودن بهره وری زمین و نیروی کار و غیره به تنهایی راه حل نهایی مشکل بیکاری یا اشتغال زایی نیست و موضوع آنجا جدی تر می شود که بالا بودن نرخ رشد جمعیت روستایی و موج مهاجرت موجب شده تا مشکلات بیکاری و اشتغال زایی دوچندان شود به نوعی که نتایج آماری کشور طی دهه ۱۳۳۰ تا ۱۳۹۵ کشور نشان می دهد جمعیت روستایی کشور ۴۴ درصد کاهش یافته است.
چنین وضعیتی نشان دهنده عدم مطلوبیت زندگی در روستاها و مهاجرت شدید روستائیان به شهرها است که البته آمارهای بررسی شده در کشور نشان می دهد که مهم ترین عامل مهاجرت روستائیان به شهرها در نتیجه فقر اقتصادی است.
تحرک اقتصاد روستایی، فراهم کردن جایگزینی برای استفاده از منابع و ظرفیت های محلی یک امر اجتناب ناپذیر است
از این رو کارشناسان توسعه اقتصادی معتقدند که تقویت بنیان های اقتصادی با محوریت فعال سازی چرخه تولید در فضاهای روستایی و ایجاد اشتغال و کارآفرینی مسیر برون رفت از بحران توسعه روستایی را هموارتر می نماید بدین سان باید گفت که در راستای تحرک اقتصاد روستایی، فراهم کردن جایگزینی برای استفاده از منابع و ظرفیت های محلی یک امر اجتناب ناپذیر است.
حال در این مسیر توجه به صنایع دستی مطرح می شود؛ ظرفیتی که یکی از انواع صنایع ساده و بدون پیچیدگی تکنیکی است و می تواند در روستاها و حتی جامعه شهری به عنوان منبع درآمد و شغل تکمیلی محسوب شود.
این ظرفیت در تمامی شهرستان های همدان وجود دارد به نوعی که زمستان سال گذشته رئیس میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ملایر گفت: از جمعیت شاغل ۴۳ هزار نفری استان همدان در حوزه صنایع دستی، ۱۰ هزار و ۸۰۰ نفر مربوط به ملایر است و این شهرستان ۲۵ درصد از اشتغال استان را در حوزه صنایع دستی به خود اختصاص داده است.
از ۱۰ هزار و ۸۰۰ اشتغال ایجاد شده در حوزه صنایع دستی ملایر، ۹ هزار نفر در حوزه مبل و منبت به طور مستقیم فعال هستند
ابراهیم جلیلی در این راستا مطرح کرد: از ۱۰ هزار و ۸۰۰ اشتغال ایجاد شده در حوزه صنایع دستی ملایر، ۹ هزار نفر در حوزه مبل و منبت به طور مستقیم فعال هستند.
پس از حوزه کشاورزی، صنایع دستی دومین و بیشترین اشتغال را دارد
وی با بیان اینکه مبل و منبت ۱۱.۳ درصد از اشتغال این شهرستان را به خود اختصاص داده است، افزود: در مجموع ۱۳.۵ درصد از اشتغال این شهرستان به صنایع دستی اختصاص دارد و پس از حوزه کشاورزی، صنایع دستی دومین و بیشترین اشتغال را دارد.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر با اشاره به فعالیت هنرمندان این شهرستان در ۲۰ رشته صنایع دستی بیان کرد: پس از مبل و منبت، رشته مرواربافی با حدود یک‌هزار هنرمند بیشترین حجم اشتغال را در این حوزه دارد.
معاون صنایع دستی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان نیز با بیان اینکه یک دوم اشتغال صنایع دستی استان مربوط به منبت کاران است، گفت: ۴۵ هزار شاغل ثبت شده صنایع دستی در ۳۰ هزار کارگاه فعالیت می کنند که از این تعداد حدود ۱۷ هزار نفر مربوط به شهرستان های ملایر و تویسرکان است.
هاشم مظاهری با اشاره به اینکه همدان قابلیت زیادی در حوزه صنایع دستی دارد، یادآور شد: به عنوان نمونه در زمینه سفال و سرامیک توانایی هایی زیادی وجود دارد تا آنجا که صاحب شهر جهانی هستیم و یکی از این قابلیت ها اشتغال بالای حوزه سفال در لالجین است که این موضوع درباره منبت ملایر هم صدق می کند.
حال با این تفاسیر، برآن شدیم تا در این زمینه گفتگویی با علی مالمیر؛ مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان ترتیب دهیم تا ضمن نگاهی به وضعیت صنایع دستی در استان همدان و نقش آن را در اشتغالزایی؛ وضعیت قدم های برداشته شده در راستای رونق گردشگری در استان همدان را بررسی کنیم که در ادامه متن این صحبت ها را می خوانید:
فعال بودن ۴۴۲ پروژه گردشگری و صنایع دستی در استان همدان
علی مالمیر در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه افزایش اقامت در استان همدان همواره مطالبه ما بوده است؛ گفت: تعداد تخت ها با پیش روی طرح های مربوطه از سال ۹۲ که بالغ بر یک هزار و ۹۵۳ مورد بوده است، هم کنون افزایش ۱۱۳ درصدی داشته و به قریب به ۴ هزار و ۲۰۰ تخت رسیده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان با بیان اینکه طی پروژه های اجرا شده پیش بینی می شود که این تعداد به پنج هزار و ۳۰۰ مورد برسد، مطرح کرد: در طول دولت یازدهم و دوازدهم تأسیسات گردشگری در زمینه‌های ایجاد هتل، اقامتگاه‌های بوم‌گردی، هتل‌آپارتمان، دفاتر گردشگری، خانه‌مسافرهای مجاز و غیره رشد قابل توجهی داشت.
وی با اشاره به اینکه در این زمینه سرمایه گذاری دو هزار و ۳۰۰ میلیارد تومانی و اشتغالزایی سه هزار و ۶۰ نفری محقق شد، گفت: ۴۴۲ پروژه در دست اقدام در حوزه گردشگری و صنایع دستی در استان همدان فعال است.
مالمیر با بیان اینکه تعداد ۲۱۹ مورد تأسیسات گردشگری در طول این مدت اضافه شده است و تعداد تأسیسات گردشگری فعال هم‌اکنون در استان همدان برابر ۲۷۱ مورد است، گفت: در حوزه این تأسیسات میزان سرمایه‌گذاری ۱۲۴ میلیارد تومانی را شاهد هستیم و در این راستا ۵۷۰ ظرفیت به اتاق‌ها و دو هزار و ۲۱۷ ظرفیت به تخت‌های استان اضافه شد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان در این راستا ادامه داد: در حوزه تاسیسات گردشگری نیز ۷۰ تاسیسات با ۷۲۴ میلیارد تومان و اشتغالزایی ۳۸۷ نفر به بهره برداری رسید.
وی در ادامه گفتگو با اشاره به اینکه ظرفیت تخت‌های استان همدان به‌جز خانه‌مسافرها ۱۱۳ درصد افزایش داشته است، گفت: رشد ظرفیت اقامتی را در استان همدان شاهد بوده و مجموعه اقامتی گنجنامه، هتل‌آپارتمان سفیر، هتل فاران تویسرکان، هتل امیران دو، هتل کتیبه طی سال های اخیر به بهره‌برداری رسیده‌اند.
۲۷۱ خانه مسافر مجاز فعال در استان همدان وجود دارد
مالمیر با تصریح بر اینکه تعداد ۱۱۵ خانه مسافر دارای مجوز و ۱۰۴ مورد از تاسیسات به بهره برداری رسیده است، خاطرنشان کرد: هم اکنون، تعداد ۲۷۱ خانه مسافر مجاز فعال در استان همدان وجود دارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان با بیان اینکه طی سال جاری پروژه هایی چون دستکند ارزانفود، خانه صمدی، شاهزاده حسین، آرامگاه بوعلی، پُل مریانج، حمام کبابیان، دستکند سامن، امام‌زاده ازناو، حمام درگزین، کاروانسرای تاج‌آباد، حمام گلشن، خانه صمصام و غیره در زمینه مرمت در دستور کار قرار گرفت، اظهار کرد: تعداد ۳۳۰ مورد پروژه مرمتی در طول سال‌های ۹۲ تاکنون در استان همدان با اعتبار ۳۷ میلیارد تومان پیش رفته است.
وی با اشاره به اینکه در حوزه صنایع دستی نیز در قبل از سال ۱۳۹۲ تعداد کارگاه‌های فعال در سطح استان همدان برابر ۱۸ هزار مورد و اشتغالزایی ۳۱ هزار نفری بود، گفت: این میزان در بازه زمانی سال‌های ۹۲ تا ۱۴۰۰ افزایش چشمگیری داشته به‌نوعی که در این مدت هشت هزار کارگاه (رشد ۴۴ درصدی) و ۱۳ هزار شغل (رشد ۴۱ درصد) اضافه شده است.
فعالیت ۴۴ هزار نفر در کارگاه های صنایع دستی استان همدان
مالمیر با تصریح بر اینکه هم‌اکنون قریب به ۴۴ هزار نفر شاغل در حوزه صنایع دستی در استان همدان فعالیت دارند، اظهار کرد: این میزان در حدود هفت درصد اشتغال را در سطح استان همدان به خود اختصاص داده است.
تعداد ۴۷ کارگاه بزرگ صنایع دستی در استان فعالیت دارند و این کارگاه‌ها دو هزار اشتغال را در پی داشته‌اند
وی در این زمینه به فعالیت ۴۷ کارگاه بزرگ صنایع دستی در استان همدان نیز اشاره کرد و افزود: این کارگاه‌ها دو هزار اشتغال را در پی داشته‌اند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان در بخش پایانی این گفتگو، با بیان اینکه با این روند تعداد کارگاه های صنایع دستی استان همدان به ۲۶ هزار مورد رسیده است، اظهار کرد: شاغلین این کارگاه ها نیز از ۳۱ هزار نفر به ۴۴ هزار نفر رسیده است.
استان همدان قابلیت های بسیاری در حوزه صنایع دستی دارد، ظرفیتی که اگرچه موثر و پربازده در زمینه اشتغال زایی است اما امروزه مغفول و بی حمایت روزگار می گذراند و این درحالی است که استان همدان به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن قابلیت ورود به عرصه های مختلف صنایع دستی، از چرم و سفال گرفته تا مبل و منبت و مرواربافی و قلم کاری و غیره را دارد.
در این مسیر، تبدیل لالجین به شهر جهانی سفال و ورود ملایر و تویسرکان به شهرهای جهانی و دارای نشان های جغرافیایی اگرچه ظرفیت های خوبی برای اشتغال زایی استان و رونق کارگاه ها محسوب می شود اما با گفت که این مسیر انتهای راه نیست!
زمان آن رسیده تا استان همدان قدمی هم در مسیر ایجاد بازارچه های دائمی و نمایشگاه های صنایع دستی در استان بردارد تا در این راستا حمایت ها از فعالین این عرصه جامه عمل بپوشد
اقداماتی چون ثبت جهانی آثار و حمایت از استادکاران صنایع دستی همدان ضمن جلوگیری از سوء استفاده از صنایع دستی استان و فروش آن ها به صورت بی نام و نشان در استان های دیگر و حتی صادرات بدین منوال از جمله قدم هایی است که باید برداشته شود.
حال که استان همدان همواره بر موضوع اشتغال و برنامه ریزی در این عرصه تاکید دارد، زمان آن رسیده تا از فعالین این عرصه، کارآفرینان حوزه صنایع دستی و هنرمندان چندین ساله آن حمایت های واقعی داشته و در این دوران که از جهتی گرانی مواد اولیه، نبود بازار فروش و صادرات و از جهتی دیگر، مشکلاتی که شیوع ویروس کرونا و گرانی ها برای آن ها ایجاد کرده است، آستین ها را برای حمایت های واقعی از این افراد و هنرمندان این عرصه بالا زده و دست آن ها را بگیرند و این مسیر را که منتهی به اشتغال زایی و البته نگاهداشت هویت های ما است را هموار و قلب های تپنده آن را زنده نگه دارند.
نظر شما