رویکرد طالبان به «کمربند-جاده» چین| «اتحادیه اقتصادی اوراسیا» مشوق روسها برای افغانستان

بازار؛ گروه بین الملل: «وانگ یی»، وزیر خارجه چین در این هفته با سفربه آسیای میانه، از ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان دیدار می کند. دو کشور آخر اعضای کامل سازمان همکاری شانگهای SCO هستند.

اخیرا سازمان شانگهای جلسات وزیران خارجه شورا، نشست گروه تماس با افغانستان و کنفرانسی با عنوان آسیای میانه و جنوبی: اتصال منطقه ای، چالش ها و فرصت ها را برگزار کرد.

در همین نشست، وانگ یی و  لاوروف، شریک راهبردی بسیار نزدیک او و از همه مهمتر «محمد اتمر»، وزیر خارجه افغانستان، فروپاشی اسفبار افسانه ایجاد ثبات در افغانستان به دست ناتو را مورد بحث قرار داد.

بگذارید سناریوی احتمالی را بررسی کنیم: وانگ یی و لاوروف بدون هیچ قطعیتی به اتمر می گویند توافق آشتی ملی با طالبان  با میانجی گری روسیه و چین  و بدون دخالت آمریکا از جمله در مورد خط انتقال تریاک و هروئین، باید منعقد شود.

در بیانیه پایانی این نشست آمده است: «ما از حمایت‌های دیپلماتیک جامعه جهانی از روند صلح افغانستان، از جمله در چارچوب مذاکرات صلح بین الافغانی در «دوحه»، «تروئیکای» توسعه یافته، بستر مشاوره‌های مسکو و «تاشکند» استقبال می‌کنیم. نتایج نشست وزرای ابتکار «قلب آسیا - روند استانبول» (29 - 30 مارس 2021، دوشنبه) را قابل ذکر می‌دانیم.

ضمن احترام به انتخاب مستقل مسیر توسعه توسط خود مردم افغانستان، معتقدیم که روند مذاکرات درون افغانستانی باید منافع کلیه اقوام مقیم این کشور را در نظر گیرد. به فعالیت‌های مشترک در چارچوب گروه تماس «سازمان همکاری های شانگهای - افغانستان» اهمیت زیادی قائل هستیم.

اجرای پیگیرانه «نقشه راه اقدامات بعدی گروه تماس» را که در 14 ژوئن 2019 در «بیشکک» به تصویب رسید، برای تقویت ثبات در منطقه و توسعه روابط بین کشورهای عضو سازمان همکاری‌های شانگهای و افغانستان ضروری می‌دانیم.

ما آمادگی کشورهای خود را برای تعمیق بیشتر همکاری‌ها با افغانستان در زمینه‌های سیاسی، امنیتی، اقتصادی و تعاملات بشردوستانه از جمله از طریق تحقق کامل ظرفیت‌های بالقوه مشارکت جمهوری اسلامی افغانستان در فعالیت‌های سازمان همکاری‌های شانگهای به عنوان کشور عضو ناظر، تأیید می‌کنیم.»

روسیه و چین از طالبان این تعهد را خواهند گرفت که جهادگرایی افراطی روی ندهد. در نتیجه انبوهی از سرمایه گذاری های مولد و مشارکت افغانستان در ابتکار یک کمربند – یک جاده  و اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) به انجام خواهد رسید.

بیانیه مشترک سازمان همکاری شانگهای در روز چهارشنبه، جزئیاتی در مورد چگونگی برنامه ریزی سازمان برای هماهنگی روند صلح افغانستان را روشن کرد.

در بیانیه پایانی وزار خارجه سازمان شانگهای در خصوص افغانستان آمده بود: «کشورهای عضو سازمان همکاری‌های شانگهای با توجه به اصول و هنجارهای شناخته شده حقوق بین الملل و قبل از همه منشور سازمان ملل متحد، احترام خود را نسبت به حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی افغانستان تأیید می‌کنند. آنها قصد دارند برای تبدیل شدن افغانستان به کشوری عاری از تروریسم، جنگ و مواد مخدر کمک کنند.

ما ضمن محکوم کردن خشونت مداوم و حملات تروریستی در افغانستان که قربانیان آن غیرنظامیان و مقامات دولتی هستند، از پایان یافتن هرچه سریعتر  آن حمایت می‌کنیم.

ما اظهار می‌داریم که فعالیت سازمان‌های تروریستی بین المللی یکی از عوامل اصلی بی‌ثباتی در این کشور است.

ما به طور عمیق از افزایش تنش‌ها در ولایات شمالی افغانستان بر اثر تمرکز سریع گروه‌های مختلف تروریستی، جدایی طلب و افراطی ابراز نگرانی می‌کنیم.

بر آنیم که افزایش تلاش‌های مشترک کشورهای عضو سازمان همکاری های شانگهای برای مقابله با تروریسم، جدایی طلبی و افراط گرایی مهم است.

ما از همه طرف‌های درگیر در قضیه افغانستان می‌خواهیم تا از استفاده از زور و اقداماتی که منجر به بی ثبات سازی و عواقب غیر قابل پیش بینی در مناطق هم مرز افغانستان با کشورهای عضو سازمان همکاری‌های شانگهای خواهد شد، خودداری کنند.

کشورهای عضو سازمان همکاری‌های شانگهای آمادگی خود را برای توسعه بیشتر همکاری‌ با افغانستان در زمینه مبارزه با چالش‌ها و تهدیدات امنیتی در منطقه، قبل از همه با تروریسم و ​​جرایم مربوط به مواد مخدر در همه اشکال و مظاهر آن و همچنین مقاومت مشترک علیه «استانداردهای دوگانه» در حل و فصل این مشکلات تأیید می‌کنند.»

در خصوص نوع تعامل طالبان با چین، سهیل شاهین می گوید چین یک کشوردوست است و  ما از بازسازی و توسعه افغانستان استقبال می کنیم.

شعار دیگر SCO  که از اوایل سال ۲۰۰۰ از سوی پکن ترویج شده، ضرورت مبارزه با سه شر تروریسم، تجزیه طلبی و افراط گرایی است. همه اعضای SCO از عناصر تهدید کننده آسیای میانه – از داعش خراسان گرفته تا اویغورهای در حال جنگ در ادلب و همچنین جنبش اسلامی در حال افول  ازبکستان - آگاه هستند.

طالبان پرونده پیچیده تری است و هنوز از سوی مسکو به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته می شود. با این وجود، مسکو و پکن از اهمیت وارد کردن طالبان در دیپلماسی پرمخاطره مطلع هستند.

حضور افغانستان در دالان اقتصادی چین و پاکستان و نقش آن در جاده ابریشم جدید را نمی توان نادیده گرفت. افغانستان حلقه مفقوده معادله اتصال بین چین و آسیای میانه است.

مشارکت راهبردی اخیر میان ایران و چین و توسعه دالان اقتصادی چین و پاکستان به افغانستان از نظر طالبان کاملاً مهم است. طالبان متعهد شده اند که از حمله به غیرنظامیان، مدارس، مساجد، بیمارستان ها و سازمانهای مردم نهاد خودداری کنند.

تهران به عنوان عضو ناظر در SCO، با همه بازیگران افغان در حال گفتگو است. ظریف با لاوروف و وانگ یی هماهنگ است: جنگ فرسایشی بدون وقفه بین دولت کابل و طالبان می تواند تنها به عواقب نامطلوب منجر شود.

رسول موسوی، مدیرکل غرب آسیا در وزارت خارجه، می گوید طالبان به خواسته مردم تن می دهد. آنها از جامعه سنتی افغانستان جدا نیستند و همیشه بخشی از آن بوده اند.
طالبان در مذاکرات دیپلماتیک با چین، روسیه و ایران متعهد شده اند که قصد حمله به هیچ کشوری  را ندارند و مصمم هستند که تجارت بین مرزی برقرار بماند.

در SCO  این سوء ظن شدید وجود دارد که دستور کار دولت عمیق امریکا افروخته کردن شعله های جنگ داخلی  و گسترش آن به آسیای میانه و بی ثبات کردن سین کیانگ باشد.
در این صورت واشنگتن خواهد گفت دولت کابل از ما خواسته است تا با ظهور دوباره تروریسم مبارزه و از جنگ داخلی جلوگیری کنیم. این بازی نهایی مانند جنگ ترکیبی برد- برد برای دولت عمیق امریکا و بازوی ناتو آن خواهد بود.

همه این سناریوها و مساله الحاق افغانستان به جاده جدید ابریشم به طور مفصل، در این چهارشنبه مورد بحث قرار خواهد گرفت. افغانستان به قلب بازی بزرگ جدید در قرن بیست و یکم باز می گردد.