جواد حیران نیا؛ بازار: «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین اتریش روز یکشنبه در گفتگو با روزنامه روسی «کامرسانت» گفته است کار برای احیای توافق هستهای بیش از ۹۰ درصد انجام شده اما ۱۰ درصد باقیمانده شامل برخی از موضوعات حساس است.
وی اعلام کرده است: «تخمینهایی نظیر این همیشه ذهنی بوده اما آنچیزی را که میبینم، بیش از ۹۰ درصد انجام شده است. چیزهای اندکی مانده تا انجام شود اما موضوعات حساس سیاسی در ۱۰ درصد باقیمانده، وجود دارد که باعث تاخیر شده و نمیتوان آن را رد کرد».
نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین اتریش در این مصاحبه همچنین گفته است: «در صورتی که توافقی برای احیای توافق هستهای حاصل شود، تحریمهای کلیدی آمریکا میتواند در ماه آگوست (مرداد) علیه ایران برداشته شود».
خوشبینی روسیه در حالی است که پیش از این اولیانوف پیش بینی کرده بود که ۲۴ تیرماه روز توافق نهایی برجام است. وی بعد از دور ششم مذاکرات هسته ای در وین پیش بینی کرده بود که ۲۴ تیرماه(ششمین سالگرد توافق برجام) روز اعلام توافق نهایی بین ایران و طرفهای مقابل برجام است ولی پیش بینی او درست از آب در نیامد.
وی در این خصوص گفت: «انتظارات در خصوص به نتیجه رسیدن مذاکرات احیای برجام تا ششمین سالگرد حصول توافق برجام در ۱۵ ژوئیه (۲۴ تیر) محقق نشد. وقفه در مذاکرات وین برای احیای برجام طولانیتر از انتظار شده است. به نظر میرسد با توجه به انتخابات ریاستجمهوری اخیر در ایران، این کشور به زمان بیشتری برای آماده شدن نیاز دارد. انتظارات درباره به نتیجه رسیدن این روند (گفتوگوهای احیای برجام) تا ششمین سالگرد توافق هستهای برآورده نشد.»
بر این اساس اظهار خوشبینی اولیانوف بعد از این اظهار نظر که ایران نیاز به زمان دارد می تواند به معنای این باشد که توافق زودتر از آنچه به نظر می رسد احیا شود.
اولیانوف همچنین اعلام کرده در صورت حصول به توافق، تحریمهای ایران در مرداد ماه برداشته می شود. اگرچه جمله وی شرطی است و امری مسلم ولی خوشبینی یک دیپلمات بعد از یک بدبینی می تواند معانی خود را داشته باشد.
چند روز پیش از مصاحبه اولیانوف با «کامرسانت»، وزیر خارجه آلمان هم در خصوص احیای برجام اظهار خوش بینی کرده بود. «هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان گفته بود: «ما فکر میکنیم که این گفتوگوها میتوانند به هدفش برسند. فکر میکنم ظرف هفتههای آینده به آن نقطه خواهیم رسید.»
اظهارات اخیر اولیانوف بعد از آن صورت می گیرد که وی سخن از مذاکره احتمالی با ایران در خصوص مسائل منطقه ای را مطرح کرده بود. اولیانوف اخیرا اعلام کرده است که مسائل مربوط به امنیت منطقه خارج از چارچوب مذاکرات برجام هستند. این مسائل، احتمالاً باید در آینده مورد بحث قرار بگیرند که کارکرد برجام، کاملاً احیا شده است. رویکرد ما درباره راهاندازی چارچوبی برای رایزنی درباره امنیت خلیج فارس برای شما شناخته شده است.
اگرچه وی مذاکره در خصوص مسائل منطقه ای امری محتمل و بعد از برجام می داند ولی ایران نیز بارها اعلام کرده «به هیچ وجه» در خصوص مسائل منطقه ای مذاکره نخواهد کرد.
روسیه حتی اعلام کرد موضع ایران در خصوص مذاکره پیرامون مسائل منطقه ای مثبت نیز هست.
با این وجود هیچ یکی از مقامات ایران به این اظهارات واکنش نشان نداده است.
بر اساس اظهارات اخیر اولیانوف در گفتگو با «کامرسانت» همچنین می توان دریافت که طرف آمریکایی هم تضمینی برای عدم خروج از برجام نداده است. وی گفته است «آمریکا استدلال کرده که قوانینشان به آنها اجازه نمیدهد تا هیچگونه تضمینی (درباره عدم خروج مجدد از برجام) بدهند.»
اولیانوف گفته است: «در تئوری، همانطور که من بیش از یک بار در جلسات کمیسیون مشترک برجام گفتهام در واقع یک ضمانت وجود دارد. در صورتی که یکی از طرفها شروع به بدرفتاری کرد، طرف دیگر میتواند به تلافی بپردازد».
این اظهارات در حالی است که یک هفته پیش نیز یک مقام وزارت خارجه آمریکا درباره درخواست ایرانیها برای ضمانت از آمریکاییها مبنی بر اینکه خروج از برجام تکرار نخواهد شد گفت: «ضمانتی در کار نیست. این را ما میدانیم، ایران هم میداند. بهترین تضمین بازگشت به توافق و اجرای متعهدانه آن است.»
اولیانوف در مصاحبه با کامرسانت همچنین گفته است: «اگر ما با احیای توافق هستهای موافقت کنیم، تحریمهای اصلی آمریکا میتواند در ماه آگوست برداشته شود. ایران قادر خواهد بود تا به تجارت نفت بپردازد. در نتیجه آن، داراییهای این کشور شروع به بزرگ شدن میکند. ایران می تواند از این وجوه برای بازپرداخت هزینه های انجام شده در مورد نیروگاه هسته ای بوشهر به روسیه استفاده کند. این بدهی چشمگیر شده است».
آنچه مشخص است موضوعاتی چون فشار برای تمدید بند غروب آفتاب؛ فشار برای تضمین درباره گفتگوهای منطقه ای؛ عدم رفع همه تحریمهای دوره ترامپ با برچسب غیر هسته ای از جمله موضوعات اساسی و مهم در وین است که چگونگی تصمیم گیری در خصوص آنها می تواند نتیجه مذاکرات وین را مشخص کند.
نظر شما