بازار-مونا مشهدی رجبی: سناریوهای مختلفی برای اقتصاد دنیا در سال جاری ترسیم می شود. برخی وقوع بدترین سناریوها را با توجه به دامنه وسیع بحران محتمل می دانند و برخی دیگر از احتمال بازگشت اقتصاد دنیا به مسیر عادی از سال ۲۰۲۱ می گویند. بازتاب نظر شماری از کارشناسان اقتصادی در رسانه های مطرح دنیا را در اینجا می بیند:
شیوع ویروس Covid-19 باعث شد تا اقتصاد دنیا با چالش تازه ای روبرو شود. از زمان شیوع این ویروس در چین تا کنون ارزش بازارهای مالی در دنیا بالغ بر ۹ هزار میلیارد دلار کاهش یافته است و بازار نفت و صنعت هوایی در وضعیت بحرانی قرار گرفت. کاهش قیمت نفت به کمتر از ۴۰ دلار در کنار زیان ده شدن شمار زیادی از شرکتهای هوایی به دلیل کاهش شمار مسافران و لغو شدن پروازها، همه می تواند جهان را به سمت و سوی تازه ای هدایت کند. به همین دلیل رسانه های دنیا به بررسی ابعاد مختلف این بحران پرداخته اند و با کارشناسان و اقتصاددانان برجسته دنیا به صحبت نشستند تا دریابند در سال جاری باید چه انتظاری از اقتصاد دنیا داشته باشند.
سوراب گوپتا پژوهشگر ارشد موسسه مطالعات چین-امریکا در مصاحبه ای با راشا تودی گفت: «چند سناریو می توان در نظر گرفت در بدترین سناریو نرخ رشد اقتصادی دنیا در نتیجه شیوع ویروس کرونا به نصف نرخی که در ابتدای سال جاری توسط صندوق بین المللی پول پیش بینی شده بود، می رسد. صندوق پیش از شیوع کرونا نرخ رشد اقتصادی دنیا را برابر با ۳.۵ درصد برآورد کرده بود و در بدترین حالت اقتصاد دنیا با نرخ ۱.۷ درصد رشد خواهد کرد. به نظر من احتمال تجربه رشد منفی اقتصادی در سال ۲۰۲۰ وجود ندارد . رشد منفی اقتصادی در جریان بحران سالهای ۲۰۰۸-۲۰۰۹ میلادی در دنیا وجود داشت ولی با توجه به تلاش جامعه جهانی برای مقابله با شیوع ویروس کرونا و تبعات اقتصادی آن نمی توانیم انتظار داشته باشیم که در سال جاری هم رشد منفی را تجربه کنیم.»
این پژوهشگر تاکید کرد:« با توجه به ابعاد وسیع اثرگذاری شیوع کرونا روی اقتصاد و صنعت دنیا، من انتظار دارم در سال جاری کمترین نرخ رشد اقتصادی از سال ۲۰۰۱ میلادی تا کنون رقم بخورد.»
البته پیتر سی اریل اقتصاددان ارشد موسسه مطالعات اقتصادی امریکا بر این باور است وضعیت اقتصادی دنیا در سال جاری بحرانی تر از تصویر ترسیم شده در بالا خواهد بود. وی در مصاحبه ای با نیویورک تایمز گفت: «در صورت تداوم شیوع ویروس کرونا در دنیا ما شاهد اختلال در زنجیره عرضه خواهیم بود. تعطیلی بسیاری از فرودگاه ها به دلیل نگرانی از ورود ویروس به کشور و تعطیلی بسیاری از خطوط هوایی می تواند یکی دیگر از تاثیرات همه گیری این ویروس باشد. از طرف دیگر بحران های اعتباری در دنیا بیشتر می شود زیرا بسیاری از کارفرماها به دلیل بحران ناشی از کرونا یا مجبور به تعدیل نیرو خواهند بود یا مجبور می شوند دستمزدها را با تاخیر و در اقساط پرداخت کنند و کارمندان هم به همین نسبت برای پرداخت اقساط وام های خود و هزینه های جاری زندگی دچار اختلال می شوند. در نتیجه در این سال ما شاهد کاهش سطح اعتباری مردم خواهیم بود.»
وی ادامه داد: «در بدترین حالت ما شاهد تعطیلی بازارهای مالی خواهیم بود زیرا در این بازارها شمار زیادی از افراد در کنار هم حضور دارند و احتمال انتقال ویروس زیاد است. از طرف دیگر با کاهش ارزش بازارهای مالی دیگر تقاضا برای سرمایه گذاری در این بازارها به منظور سودآوری در کوتاه مدت چندان زیاد نخواهد بود که این خود زمینه را برای تعطیلی بیشتر فراهم خواهد کرد.»
این اقتصاددان امریکایی با اشاره به افت ارزش شاخص های مالی در امریکا می گوید: «من انتظار دارم روند کاهشی ارزش شاخص های مالی ادامه داشته باشد، زیرا این شاخص ها برای مدت زیادی با ارزشی بیش از ارزش واقعی آنها مبادله می شد. البته بانک مرکزی امریکا و بانکهای مرکزی دیگر کشورها می توانند از طریق تزریق به اقتصاد یا کاهش نرخ بهره تلاش کنند تا از اثرات مخرب این ویروس بکاهند و زمینه را برای افزایش نرخ رشد فعالیتهای صنعتی و اقتصادی فراهم کنند ولی تا زمانیکه نگرانی از شیوع ویروس و تاثیر مخرب آن روی سلامت مردم دنیا وجود دارد، این سیاستها اثر گذار نخواهد بود.»
در این سال قیمت نفت به زیر ۴۰ دلار می رسد و طلا رشد می کند و بانک های مرکزی برای نشان دادن تلاش خود برای حمایت از اقتصاد داخلی اقدام به اجرای سیاستهای کاهش نرخ بهره بانکی، تزریق به اقتصاد و تلاش برای تقویت انگیزه وام گیری می کنند.
کارلسون چیلک اقتصاددان امریکایی هم در مورد تاثیر این ویروس به سی ان ان گفت: «به نظر من احتمال وقوع بدترین سناریوها کم است. در بدترین حالتها ما سقوط بازارهای مالی و رکود اقتصادی را شاهد خواهیم بود ولی در سناریویی که محتمل تر است، ما شاهد افزایش زیان اقتصادی صنایع و واحدهای تولیدی خواهیم بود و نرخ رشد اقتصادی در دنیا کم می شود. در این سال قیمت نفت به زیر ۴۰ دلار می رسد و طلا رشد می کند و بانک های مرکزی برای نشان دادن تلاش خود برای حمایت از اقتصاد داخلی اقدام به اجرای سیاستهای کاهش نرخ بهره بانکی، تزریق به اقتصاد و تلاش برای تقویت انگیزه وام گیری می کنند. بدون شک این سیاستها زمینه را برای ارتقای نرخ رشد اقتصادی و رونق در سال جاری فراهم نمی کند ولی بستر را برای رشد در سال ۲۰۲۱ آماده می کند.»
راشا تودی هم در انتهای گزارش خود نوشت: «سال ۲۰۲۰ را می توان به عنوان سالی که با تحولات بسیار بزرگ و غیر قابل پیش بینی در دنیا شروع شد در تاریخ ثبت کرد. در این سال ما شیوع ویروسی را تجربه کردیم که پیش از آن در دنیا وجود نداشت. از طرف دیگر تعویض برگزاری المپیک توکیو که هزینه زیادی برای آماده سازی کشور برای میزبانی آن انجام شده است و انتخابات ریاست جمهوری در امریکا می تواند در ثبت این سال در تاریخ اثرگذار باشد. در این سال ما شاهد رقابتهای انتخاباتی در امریکا هستیم و در انتهای سال جاری انتخابات و روی کار آمدن رییس جمهوری تازه امریکا می تواند، تحولات سال جاری را تکمیل کند.»
نظر شما