سجاد صفری؛ بازار: صنعت کشور با مشکلات عدیده ای روبرو است و مشخص نیست که این مشکلات تا چه زمانی بر سر راه صنعت و تولید کشور ماندگار خواهد بود؛ هر چند که انگیزه و اراده قابل قبولی در بین مسئولان کشور برای رفع این مشکلات وجود ندارد و اگر انتظار داشته باشیم که مشکلات پیش روی صنعت کشور به زودی برطرف خواهد شد در واقع، همانند رویای دست نیافتنی است.
صنعت لوازم خانگی همانند صنعت پوشاک، لبنیات، فرش، صنایع دستی، کفش و ... با مشکلات بسیاری روبرو است و همه فعالان حوزه صنعت، دخالت های دولت و سیاست های غلط نظام سیاست گذاری را عامل اصلی این مشکلات می دانند. یکی از مشکلاتی که صنعت لوازم خانگی با آن روبرو است تامین مواد اولیه است و این موضوع به چالش و مشکل بزرگی برای فعالان این صنعت تبدیل شده است.
ورق های فولادی یکی از مواد اولیه پُر کاربرد در صنعت لوازم خانگی است و اما از آنجا که عرضه فولاد در بورس کالا با سیاست مخرب تعیین سقف قیمتی برای این کالای مهم همراه بود در واقع، دلال بازی را رواج داد. دلال ها با خرید محصولات زنجیره تولید فولاد با قیمت‌های کمتر در بورس کالا و فروش آن به قیمت‌های بالاتر در بازار آزاد، از رانت عظیم موجود در این اختلاف قیمتی بهره مند شدند و سودی که باید نصیب تولیدکننده می شد به جیب دلالان سرازیر شد.
این سیاست مخرب، علاوه بر اینکه انگیزه‌های تولیدکننده را برای عرضه و تولید بیشتر محصولات، کاهش می داد باعث شد تا مصرف کنندگان نهایی محصولات فولادی از جمله تولیدکنندگان لوازم خانگی، موفق نشوند که مواد اولیه مورد نیاز خود را از بورس کالا تهیه کنند و به ناچار، مواد اولیه را با قیمت‌هایی که دلالان تعیین می کنند از بازار آزاد تأمین کنند.
تولیدکنندگان لوازم خانگی معتقد هستند اگر دستیابی به مواد اولیه، تسهیل یابد و بر قیمت مواد اولیه، نظارت کافی باشد؛ نه تنها میزان تولید لوازم خانگی افزایش می یابد بلکه قیمت‌ها نیز مطابق با انتظار مردم کاهش می یابد. اما در حال حاضر، به دلیل بالا بودن هزینه‌های تولید و عدم نظارت بر قیمت مواد اولیه، افزایش تولید و کاهش قیمت لوازم خانگی امکان‌پذیر نیست.
قیمت مواد اولیه و ارز در نوسان است و قیمت گذاری سازمان حمایت باعث می شود که تولیدکنندگان لوازم خانگی متضرر شوند
نحوه قیمت گذاری سازمان حمایت کارشناسی نیست
دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی در گفتگو با خبرنگار بازار در پاسخ به این پرسش که صنعت لوازم خانگی با چه مشکلاتی روبرو است، گفت: عمده، مشکلات صنعت لوازم خانگی مربوط به تامین مواد اولیه، ارز و قیمت گذاری محصولات است؛ سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان به موضوع قیمت گذاری محصولات لوازم خانگی ورود کرده است و متاسفانه، نحوه قیمت گذاری این سازمان، کارشناسی شده نیست.
«عباس هاشمی» اظهار داشت: قیمت مواد اولیه و ارز در نوسان است و قیمت گذاری سازمان حمایت باعث می شود که تولیدکنندگان لوازم خانگی متضرر شوند.
این مقام مسئول، تصریح کرد: سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان، برای قیمت گذاری محصولات، روش کارت پلاست را مدنظر قرار داده است و فرآیند قیمت گذاری سازمان حمایت، حدود ۴۵ روز زمان می برد و در این مدت، قیمت مواد اولیه و ارز دستخوش تغییرات می شود و قیمت تمام شده محصولات برای تولیدکنندگان افزایش می یابد؛ بنابراین، مبنای قیمت گذاری سازمان حمایت، مطابق قیمت روز مواد اولیه و ارز نیست و این موضوع به تولیدکنندگان آسیب می رساند.
هاشمی تاکید کرد: طبق قانون، محصولات لوازم خانگی، مشمول قیمت گذاری سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان نمی شود و علاوه براین، به این صنعت، ارز قابل توجهی اختصاص نمی یابد و از طرفی هم قیمت ارز نیمایی و ارز حاصل از صادرات به همدیگر نزدیک است و نباید سازمان حمایت به قیمت گذاری محصولات لوازم خانگی ورود کند.
وی در ادامه، بیان کرد: ورود بی رویه و بی مورد برخی از سازمان ها و نهادها به صنعت لوازم خانگی در شرایط کنونی کشور، موضوعیت ندارد و همچنین مشکلات فنی سامانه ۱۲۴ و... از جمله مشکلاتی است که صنعت لوازم خانگی کشور با آن روبرو است و وجود این مشکلات، سودی برای تولیدکننده و مصرف کننده ندارد.
مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی بایستی در بورس کالا کشف قیمت بشود و واحدهای تولیدی با ثبت نام در سامانه بهین یاب وزارت صمت برای تهیه مواد اولیه اقدام کنند
محدودیت های تامین مواد اولیه در بورس کالا
دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی، گفت: رقابت منطقی و با احتساب سود عادلانه برای واحدهای تولیدی و از طرفی دیگر، افزایش میزان تخصیص ارز برای تامین مواد اولیه و تجهیزات وارداتی و همچنین تامین به موقع مواد اولیه داخلی از جمله مواد اولیه صنایع پتروشیمی و ورق های فولادی، می تواند به تولیدکنندگان لوازم خانگی، کمک کند.
هاشمی افزود: انجمن صنایع لوازم خانگی، تلاش بسیاری را به کار گرفت تا تولید کنندگان صنعت لوازم خانگی همچون گذشته، بتوانند بصورت عرضه مستقیم مواد اولیه مورد نیاز خود را خریداری کنند ولی متاسفانه، دولت طبق شیوه نامه ای که تدوین کرده است واحدهای تولیدی موظف هستند مواد اولیه را از طریق بورس کالا خریداری کنند و تولیدکنندگان برای تهیه مواد اولیه از طریق بورس کالا با محدودیت هایی روبرو هستند. میزان عرضه مواد اولیه و مشخصات فنی و ابعاد ورق های فولادی از جمله مشکلاتی است که تولیدکنندگان برای تامین مواد اولیه از طریق بورس کالا با آن روبرو هستند. بهتر این است که مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان بصورت مستقیم عرضه بشود و پس از کشف قیمت در بورس کالا و از طریق سیستم عرضه مستقیم در اختیار تولیدکنندگان قرار بگیرد.
وی تصریح کرد: مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی بایستی در بورس کالا کشف قیمت بشود و واحدهای تولیدی با ثبت نام در سامانه بهین یاب وزارت صمت برای تهیه مواد اولیه اقدام کنند و از طریق رینگ فرعی بورس کالا مواد اولیه بصورت مستقیم به واحدهای تولیدی عرضه بشود.
افزایش هزینه های تولید لوازم خانگی
سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی، نیز گفت: اگر مشکلات مربوط به تهیه مواد اولیه، صنعت لوازم خانگی برطرف شود تولیدکنندگان این عرصه، حداقل، ۵۰ درصد افزایش تولید خواهند داشت و این موضوع، باعث می شود که قیمت لوازم خانگی متعادل شود.
«حمیدرضا غزنوی» اظهار داشت: در سال های گذشته، صدها مشکل بر سر راه تولید لوازم خانگی وجود داشت اما در حال حاضر، بیشتر مشکلات موجود در این عرصه، مربوط به تهیه مواد اولیه است.
وی درخصوص وضعیت بازار فروش لوازم خانگی، بیان کرد: در چند روز اخیر و به دلیل نوسانات نرخ ارز و مبهم بودن وضعیت قیمت آن، بازار لوازم خانگی وارد رکود شده است.
غزنوی در ادامه، افزود: طی ماه های اخیر، هزینه های تولید برای تولیدکنندگان لوازم خانگی به شدت افزایش یافته است و تولیدکنندگان درخواست افزایش قیمت محصولات لوازم خانگی را داده اند اما هنوز چیزی در این خصوص نهایی نشده است.
در حال حاضر به دلیل مسائلی، همچون افزایش بی رویه قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید مردم، فروش لوازم خانگی افت کرده است
علت گرانی محصولات لوازم خانگی
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی، گفت: در حال حاضر به دلیل مسائلی، همچون افزایش بی رویه قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید مردم، فروش لوازم خانگی افت کرده و بازار تقریباً راکد شده است.
«اکبر پازوکی» با بیان اینکه گرانی مواد اولیه منجر به افزایش قیمت نهایی محصولات شده است، اظهار داشت: اصناف، کالا را با قیمت مشخصی از تولیدکننده خریداری می کنند و سپس با یک سود متعارف، آن را به فروش می رسانند.
وی افزود: با توجه به وضعیت قدرت خرید مردم و رکود حاکم بر بازار، حتی در برخی موارد فروشنده، برای اینکه بتواند امورات خود را بگذراند کالا را با یک سود ۲۰۰ یا ۵۰۰ هزار تومانی به فروش می رساند. بنابراین نمی توان گفت که در بازار لوازم خانگی، گرانفروشی وجود دارد بلکه به دلیل افزایش نرخ مواد اولیه و بالا رفتن قیمت تمام شده، قیمت محصولات لوازم خانگی افزایش یافته است.
قاچاق لوازم خانگی، بلای جان تولیدکنندگان
علاوه بر این که صنعت لوازم خانگی با مشکلاتی همچون تامین مواد اولیه، تامین سرمایه در گردش، تامین ارز و بازار فروش روبرو است ولی متأسفانه، ورود لوازم خانگی قاچاق به کشور بر مشکلات فعالان صنعت لوازم خانگی، افزوده است. لوازم خانگی قاچاق علاوه بر عرضه در فروشگاه های سطح شهرها، حتی فروشندگان، برخی از لوازم خانگی قاچاق و فاقد گارانتی را با تبلیغ در فضای مجازی و با ضمانت بیمه ایران و از طریق شرکت‌های حمل و نقل، سفارشات مشتریان را در درب منزل به آنها تحویل می دهند؛ به نظر می رسد اراده کافی در بین مسئولان، برای برخورد با لوازم خانگی قاچاق در مبادی ورودی کشور و سطح بازار وجود ندارد.
متاسفانه، واردات غیرقانونی لوازم خانگی به کشور، بصورت قاچاق سازمان یافته و سیستماتیک صورت می گیرد و برندهای مطرح لوازم خانگی جهان به راحتی در فروشگاه‌های مجاز و حتی نمایندگی ها به مردم عرضه می شود. جالب این است که مسئولان، توانایی برخورد با قاچاقچیان لوازم خانگی را ندارند و کانال های تلگرامی و فضای مجازی به جولانگاه عرضه کنندگان لوازم خانگی تبدیل شده است و از این طریق و به راحتی برای محصولات خود مشتری پیدا می کنند.
ورود لوازم خانگی قاچاق، معضلات فراوانی را برای خریداران ایجاد کرده است از همین رو شناسایی و خرید لوازم خانگی با اصالت، برای دریافت خدمات پس از فروش مناسب از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ یکی از راه های تشخیص با اصالت بودن لوازم خانگی، استعلام گارانتی آن، توسط سامانه گارانتی یا همان سامانه جامع گارانتی است. برای تشخیص اصالت لوازم خانگی دو روش وجود دارد؛ اول اینکه به سایت سامانه جامع گارانتی به نشانی irangs.ir بروید و با وارد کردن شناسه رهگیری از اصالت کالا و معتبر بودن گارانتی مطمئن شوید.
اما روش دوم برای استعلام گارانتی محصول، استفاده از کد دستوری #۷۷۷۷*۴* توسط گوشی موبایل است. در این روش از کد شناسایی لوازم خانگی برای تشخیص اصل بودن آن استفاده می شود تا به کمک آن از اصالت و خدمات پس از فروش محصول مطمئن شوید.
نیاز است از صنعت لوازم خانگی، حمایت تمام قد و منطقی، صورت بگیرد و این موضوع، می تواند کشور را به جایگاه اصلی خود در صنعت برساند
لزوم تعامل صنعت لوازم خانگی با جهان
صنعت لوازم خانگی یک صنعت تقریبا خصوصی است و به جزو ۲ واحد تولیدی لوازم خانگی که وابسته به دولت هستند بقیه واحدهای تولیدی فعال در این صنعت به بخش خصوصی تعلق دارند. در سراسر کشور، حدود ۷۰۰ واحد صنعتی کوچک و بزرگ در عرصه تولید لوازم خانگی فعالیت دارند و حدود ۲۴۰ هزار نفر بصورت مستقیم در این واحدهای تولیدی و صنعتی به فعالیت مشغول هستند و در مجموع، حدود ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بصورت مستقیم و غیرمستقیم در این صنعت به کار مشغول هستند.
از زمانی که واردات لوازم خانگی به کشور، ممنوع شد در این صنعت اتفاقات خوب و امیدوار کننده ای رخ داد و باعث شد که تولید کنندگان داخلی بتوانند ساخت برخی از لوازم خانگی را بومی سازی کنند. بررسی آمارهای رسمی منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، بیانگر این است که از ابتدای سالجاری تا پایان مهرماه ۹۹ تولید لوازم خانگی در کشور با رشد روبرو بوده است و در دو بخش تولید ماشین لباسشویی و یخچال فریزر به ترتیب ۵۲.۹ درصد و ۲۴.۶ درصد رشد به ثبت رسیده است و همچنین در هفت ماه نخست سالجاری، تعداد ۶۵۰ هزار دستگاه تلویزیون در کشور تولید شده است که نسبت به سال گذشته، ۳۰ درصد رشد کرده است.
در عرصه تولید لوازم خانگی مشکلات عدیده ای وجود دارد و برای رشد صنعت لوازم خانگی نیاز است که این صنعت با دنیای پیرامون در تعامل باشد. وقتی که صنعت لوازم خانگی کشور با جهان در تعامل باشد باعث می شود که این صنعت، گردش اطلاعات داشته باشد و از فناوری های جدید بهره مند شود و مسیر رو به رشد اقتصاد جهانی را نظاره گر باشد و از تجربیات آن ها استفاده کند. نیاز است از صنعت لوازم خانگی، حمایت تمام قد و منطقی، صورت بگیرد و این موضوع، می تواند کشور را به جایگاه اصلی خود در صنعت برساند و همچنین باید در راستای انتقال تکنولوژی از خارج به داخل کشور، اقدامات موثر و سازنده ای صورت بگیرد. در واقع، توسعه ارتباطات جهانی، باعث ارتقای استانداردهای کیفی، یادگیری، نحوه تعاملات از سوی صنعتگران، آموزش شیوه‌های ظریف بازرگانی خارجی و ارتقای کیفی مواد اولیه و قطعات می شود. همانطور که گفته شد صنعت لوازم خانگی همانند دیگر صنایع فعال در کشور به بخش خصوصی تعلق دارد و جالب این است که این صنایع با مشکلات بسیاری روبرو هستند در صورتی که در صنایع متعلق به بخش دولتی، این مشکلات وجود ندارد و یا تعداد آن، اندک است. بدون شک، علت اصلی ضعف در صنعت و تولید کشور به دلیل بی اعتنایی دولت به بخش خصوصی است و لازم است که دولت به بخش خصوصی توجه بیشتری داشته باشد و برای مبارزه با قاچاق کالا اراده خود را تقویت کند. بی توجهی به صنعت و تولید نه به نفع دولت و نه به نفع تولیدکنندگان و مصرف کنندگان است و به عبارتی دیگر، بی توجهی دولت به بخش خصوصی یک رویکرد باخت- باخت است.
نظر شما