۱ آذر ۱۳۹۹ - ۰۰:۱۲
عربستان، ایران را به نشست گروه ۲۰ دعوت کند/ تحریمهایی لغو شود که به اقتصاد ایران کمک می‌کند
اندیشکده آمریکایی پیشنهاد داد:

عربستان، ایران را به نشست گروه ۲۰ دعوت کند/ تحریمهایی لغو شود که به اقتصاد ایران کمک می‌کند

اروپا می تواند در همکاری با آمریکا برجام را حفظ کرده، صلح منطقه ای را به پیش برده و مراوده مردمی با ایران را به جریان اندازد.

 بازار؛ گروه بین الملل: شورای آتلانتیک اخیرا گزارشی به قلم «الی گرانمایه»، «باربارا اسلاوین» و «سهیل شاه» با عنوان «بازنگری در راهبرد فرا آتلانتیک درباره ایران» منتشر نموده است. ترجمه بخش دوم این مقاله از نظر شما می گذرد. بخش اول این گزارش از اینجا قابل بازیابی است.

دولت های اروپایی و ایالات متحده آمریکا باید همان طور که در ضمیمه سوم برجام پیش بینی شده، همراه با دیگر طرف های این توافق، راه هایی برای افزایش پروژه هایی در زمینه همکاری هسته ای صلح آمیز با ایران پیدا کنند. این امر به ویژه برای حفظ رابطه با پروژه هسته ای ایران و در راستای کاهش نگرانی ها از گسترش قابل پیش بینی تسلیحات هسته ای مهم است.  

یک فرستاده اتحادیه اروپا همچنین می تواند با ایران و شورای همکاری خلیج فارس در مورد امنیت هسته ای، ایمنی و مقررات پادمان که ممکن است به توالی پذیرفته شوند، گفتگو کند. از جمله این موارد می توان به تصویب پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای، کنوانسیون های بین المللی ایمنی هسته ای، محدودیت درصد غنا و انباشت اورانیوم غنی شده و ممنوعیت پردازش پلوتونیوم اشاره کرد.

هنگامی که ایالات متحده آمریکا و ایران به توافق برجام بازگشتند، همه شرکت کنندگان باید در راستای شناسایی عناصری اقدام کنند که می تواند به پیگیری مذاکرات در چارچوب مذاکرات «بیشتر برای بیشتر» بینجامد. در سوی ایالات متحده و اروپا، این در وهله اول شامل تمدید دوره زمانی بندهای  موسوم به غروب و فعالیت های هسته ای حادی است که از سال ۲۰۲۳ تعهدات ایران در مورد آنها سپری می شود. برای این که ایران چنین مذاکراتی را بپذیرد، آمریکا و E۳ باید کمک های اقتصادی خلاقانه تری مانند کاهش محدودیت های دسترسی ایران به دلار آمریکا را پیشنهاد کنند. بسیار بعید به نظر می رسد که مذاکرات پیگیری به چنین صورتی در زمان ریاست جمهوری کنونی ایران آغاز شود. آمریکا و E۳ باید خود را برای گفتگو با جانشینی آماده کنند که بخواهد هر گونه توافق جدیدی به تائید کنگره آمریکا برسد تا خطر لغو آن توسط رییس جمهوری آینده آمریکا کاهش یابد.

یک سرخوردگی بزرگ از برجام این بود که برای آغاز مرحله جدیدی از دیپلماسی منطقه ای با ایران، چنان که در مقدمه توافق پیش بینی شده بود، فرصت کافی بدست نیامد. برجام در ژانویه ۲۰۱۶ اجرائی شد و  در نوامبر همان سال «دونالد جی ترامپ» - که مبارزات انتخاباتی او بر ترک برجام بنا شده بود - به عنوان رئیس جمهوری ایالات متحده انتخاب شد.   وخامت روابط پس از آن، راه های زیادی برای کاهش تنش بین تهران و واشنگتن، به ویژه در عراق، باقی نگذاشت. رشته اقدام های تلافی جویانه ایران پس از ترور «ژنرال قاسم سلیمانی»، فرمانده سپاه قدس که در ۳ ژانویه ۲۰۲۰ در خاک عراق توسط نیروهای آمریکا صورت گرفت، به اوج رسید. ایران به تلافی به یک پایگاه عراقی که میزبان نیروهای آمریکایی بود حمله کرد که بنا به گزارش ها بیش از  صد نظامی آمریکایی بر اثر آن مجروح شدند. حملات بیشتری به پرسنل آمریکا و غرب صورت گرفته، ضمن این که در تاسیسات موشکی و اتمی ایران هم خرابکاری شده است.

هدف اصلی دیپلماسی منطقه ای آمریکا و اروپا باید دستیابی به یک دوره آرامش پایدار در خاورمیانه باشد

در پی این تشدید نظامی، هدف اصلی دیپلماسی منطقه ای آمریکا و اروپا باید دستیابی به یک دوره آرامش پایدار در خاورمیانه باشد. این امر از نیاز ایران و همسایگانش به ادامه ساخت زرادخانه های متعارف در زمان پایین بودن قیمت نفت و رکود اقتصادی ناشی از همه گیری کوید-۱۹ خواهد کاست. گذشته از این، نشانه هایی وجود دارد که بازیگران منطقه ای عرب ممکن است به آرامی در حال آماده شدن برای کاهش تنش با ایران باشند، حتی در همان زمانی که بعضی از آنها روابط نزدیک تری با اسراییل ایجاد می کنند.

نمی توان به آمریکا به عنوان ضامن امنیتی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس اعتماد کرد—ترسی که با ناموفق بودن آمریکا در حفاظت از تانکرهای اماراتی و زیرساخت های نفتی عربستان سعودی در برابر حملات در سال ۲۰۱۹ تشدید شد

با این که دشمنی شدید ایران و عربستان سعودی و همچنین شکاف بین عربستان سعودی و قطر پیشرفت در زمینه همگامی های منطقه ای را دشوار کرده است، در پایتخت های عربی احساس فزاینده ای وجود دارد که دولت ترامپ ممکن است کارت فشار حداکثری علیه ایران را، با هزینه های مستقیم برای جهان عرب، بیش از حد بازی کرده باشد. این نکته به نحو فزاینده ای با این برداشت نیز عجین شده  که نمی توان به آمریکا به عنوان ضامن امنیتی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس اعتماد کرد—ترسی که با ناموفق بودن آمریکا در حفاظت از تانکرهای اماراتی و زیرساخت های نفتی عربستان سعودی در برابر حملات در سال ۲۰۱۹ تشدید شد.

در پی این حوادث، امارات متحده عربی خود ابتکار حرکت دیپلماتیک با ایران را به دست گرفت تا جلو آسیب های بیشتر را بگیرد. این وضعیت زمینه مناسبی برای آمریکا و اروپا فراهم می کند تا مناسبات  دیپلماتیک با بازیگران منطقه ای را تقویت کرده و بدینوسیله راهی برای امنیتی پایدارتر و پویا در برابر ایران پیدا کنند.

 بر اساس جمع بندی شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا در ژانویه ۲۰۲۰، که در آن به نماینده عالی سیاست خارجی ماموریت داده شد تنش زدایی منطقه ای را دنبال کند، اتحادیه اروپا باید فرستاده ویژه ای را تعیین کند  تا در همکاری با ایران، عراق، کشورهای عضو  شورای همکاری خلیج فارس و همچنین سازمان ملل متحد، روی مسیرهای دیپلماتیک برای کاهش تنش ها در خاورمیانه کار  کند

 بر اساس جمع بندی شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا در ژانویه ۲۰۲۰، که در آن به نماینده عالی سیاست خارجی ماموریت داده شد تنش زدایی منطقه ای را دنبال کند، اتحادیه اروپا باید فرستاده ویژه ای را تعیین کند  تا در همکاری با ایران، عراق، کشورهای عضو  شورای همکاری خلیج فارس و همچنین سازمان ملل متحد، روی مسیرهای دیپلماتیک برای کاهش تنش ها در خاورمیانه کار  کند. در حال حاضر تعدادی پیشنهاد در مورد گفتمان امنیتی منطقه ای وجود دارد.

اتحادیه اروپا و E۳ می توانستند از دبیرکل سازمان ملل متحد و پنج عضو دائمی شورای امنیت در راه اندازی فرایندی بر اساس بند هشت قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل متحد حمایت کنند

به عنوان مثال اتحادیه اروپا و E۳ می توانستند از دبیرکل سازمان ملل متحد و پنج عضو دائمی شورای امنیت در راه اندازی فرایندی بر اساس بند هشت قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل متحد حمایت کنند که به جنگ ایران و عراق ۱۹۸۰-۱۹۸۸ پایان داد و ایران در ابتکار صلح هرمز HOPE در سال ۲۰۱۹ به آن استناد کرده است.

 علاوه بر این، اروپا می تواند  سه مسیر موجود گفتگو بین ایران و عربستان سعودی - به ترتیب به رهبری عمان، کویت و امارات متحده عربی- را تقویت کند. از همه مهمتر، اتحادیه اروپا و کشورهای اروپایی باید از آمریکا بخواهند که به این حرکت ها چراغ سبز نشان دهد و شرکای سنتی منطقه ای خود را تحت فشار قرار دهد تا با این روند به طور سازنده درگیر شوند. نگرانی های اسرائیل، ترکیه و دیگر طرف های ذینفع نیز می تواند زیر چتر سازمان ملل یا پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد مورد رسیدگی قرار گیرد.

حوزه دریایی نیز یکی از حوزه های شدیدا مورد نیاز  برای اعتمادسازی منطقه ای است. یک راه دستیابی به این امر تدوین منشوری برای خلیج فارس بر اساس کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد اصول قانون دریا( UNCLOS)  است. این منشور می تواند شامل مسائلی چون هشدار زود هنگام، اطلاع رسانی در مورد رزمایش ها و مدیریت بحران حوادث هسته ای باشد. دولت های مشارکت کننده  در ماموریت اروپایی آگاهی دریایی در تنگه هرمز EMASoH، که از سوی فرانسه راه اندازی شد، باید مسیر سیاسی این تلاش را برای نزدیک کردن ایران و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس جهت گفت وگو در مورد نگرانی های مشترک در امنیت دریایی دو چندان کنند.

کشورهای اروپایی همراه با ایالات متحده آمریکا باید در مقابل نقش منفی موشک های توپخانه، موشک های بالستیک، موشک های کروز، هواپیماهای ضربتی و هواپیماهای بدون سرنشین مسلح و با هدف تشکیل مجموعه ای از اقدامات اعتمادساز چند جانبه مانند هشدار پیشرفته آزمایش های موشکی و محدودیت های احتمالی بر روی برد و نوع موشک های بالستیک روند مشورت با کشورهای منطقه را آغاز کند. یازده کشور منطقه دارای موشک های دوربرد هستند. اگر اروپا و آمریکا، بدون بحث گسترده تر در مورد توازن قدرت نظامی منطقه ای، تنها بر توانایی های موشکی ایران تمرکز کنند، این تلاش ها به احتمال زیاد پیشرفت چندانی نخواهد داشت. کشورهای اروپایی و ایالات متحده آمریکا باید اقدام های اعتمادسازی برای کاهش تنش ها و حمایت بیشتر از توافقی با میانجیگری سازمان ملل متحد در یمن را تشویق کنند. کاهش خشونت در یمن می تواند به بهبود روابط عربستان سعودی و ایران کمک کند.

یکی از پیامدهای دردناک لغو برجام، روابط مردم با مردم و حمایت از جامعه مدنی در داخل ایران بوده است

یکی دیگر از پیامدهای دردناک لغو برجام، روابط مردم با مردم و حمایت از جامعه مدنی در داخل ایران بوده است. این موضوع به ویژه در مورد آمریکا و ایران صدق می کند: دولت ترامپ از طریق ممنوعیت های سفر و سیاست های تحریمی خود، تعدادی از برنامه های مبادله ای مفید را متوقف کرد، از جمله برنامه  مشارکت هزار و پانصد دانشمند آمریکایی و ایرانی از صد و بیست نهاد در بیش از سی کارگاه کاری طی سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶  تماس های میان آمریکایی های ایرانی و نزدیکان آنها در ایران نیز مختل شده است.

حمایت از جامعه مدنی و ارتباط های  مردم با مردم به عنوان بخشی از همکاری های تجدید شده فراآتلانتیکی در زمینه سیاستگذاری در قبال  ایران باید حمایت مالی و سیاسی بیشتری دریافت کند

در حالی که اروپا برنامه های کمکی خود را با ایران دارد، اما این برنامه ها در سال های اخیر با توجه به حساسیت نسبت به تحریم های آمریکا و وضعیت حقوق بشر در داخل ایران به شدت کاهش یافته است. حمایت از جامعه مدنی و ارتباط های  مردم با مردم به عنوان بخشی از همکاری های تجدید شده فراآتلانتیکی در زمینه سیاستگذاری در قبال  ایران باید حمایت مالی و سیاسی بیشتری دریافت کند.

 دولت های اروپایی باید برای آزادی متقابل بازداشت شدگان بیشتری از سوی ایران و کشورهای غربی فشار وارد کنند. تعدادی از اروپایی ها و آمریکایی ها (در بسیاری موارد اتباع دوگانه) به اتهام جاسوسی در ایران محبوس اند و در همان حال اتباع ایران نیز به دلیل نقض تحریم های یک جانبه ایالات متحده آمریکا در آمریکا و کشورهای متحد آمریکا زندانی هستند.

آزادی متقابل چنین بازداشت شدگانی اعتماد ایجاد می کند و از سرگیری مبادلات گسترده تر را تسهیل خواهد کرد. اروپا باید تمرکز خود را بر حقوق بشر به طور عام ادامه دهد و با سازمان ملل متحد و سازمان های غیردولتی بین المللی همکاری کند تا ایران را برای باز کردن فضا برای ابراز صلح آمیز دیدگاه ها و فعالیت های اجتماعی تحت فشار قرار دهد.

در جریان انتقال قدرت، پیش از مراسم تحلیف ریاست جمهوری آمریکا، محدوده ای برای افزایش بحث های سیاست-محور مسیر ۱.۵ می تواند وجود داشته باشد تا اطمینان حاصل شود که رفع تحریم ها به شیوه ای دنبال می شود که برای اقتصاد ایران مناسب باشد

  دولت های اروپایی باید از احیای «مسیر ۱.۵»  گفتمان مقام ها و کارشناسان اروپایی و ایرانی و همچنین نمایندگان غیردولتی آمریکا برای زنده کردن گفت وگوهایی که به علت پاندمی قطع شده، حمایت کنند. در جریان انتقال قدرت، پیش از مراسم تحلیف ریاست جمهوری آمریکا، محدوده ای برای افزایش بحث های سیاست-محور مسیر ۱.۵ می تواند وجود داشته باشد تا اطمینان حاصل شود که رفع تحریم ها به شیوه ای دنبال می شود که برای اقتصاد ایران مناسب باشد.

دولت های اروپایی که در اواخر ماه نوامبر در نشست های گروه ۲۰ در ریاض شرکت می کنند، باید فعالانه عربستان سعودی را تشویق کنند که به عنوان نمادی از دیپلماسی منطقه ای ایران را دعوت کند، به ویژه که بخش عمده ای از تمرکز بر بهبود وضعیت کوید-۱۹ خواهد بود.

 دولت های اتحادیه اروپا و گروه های جامعه مدنی نیز باید راه هایی برای تعامل با نسل بعدی سیاستگذاران در ایران و ذهن های علمی/فنی بیابند و بستری برای گفتگوهای همتا-با-همتا فراهم کنند تا آنها بتوانند با همتایان خود در نهادهای دانشگاهی اروپا و آمریکا در تماس باشند. این امر می تواند بر نگرانی های  متقابل مانند همکاری برای مبارزه با کوید-۱۹ و تغییرات آب و هوایی تمرکز داشته باشد. ایران در زمینه انرژی تجدیدپذیر به حمایت نیاز دارد و می تواند در بیست و ششمین کنفرانس تغییرات آب و هوایی سازمان ملل متحد که در نوامبر ۲۰۲۱ در گلاسکو برگزار می شود شرکت کند.

چهل و یک سال پس از انقلاب، جمهوری اسلامی ایران همچنان از آمریکا دور مانده و روابط پیچیده ای با بسیاری از متحدان آمریکا دارد. اروپا و ایران مشکلات خود را داشته اند اما تا حد زیادی توانسته اند روابط دیپلماتیک را حفظ کنند.

کشورهای اروپایی سابقه طولانی فشار بر تهران و واشنگتن برای راندن آنها به سمت دیپلماسی و جلوگیری از رویارویی دارند. برجام در سال ۲۰۱۵ نقطه اوجی در دیپلماسی اروپایی با ایران بود. سه کشور اروپایی روندی را آغاز کردند که به توافق منجرشد و اتحادیه اروپا به عنوان رئیس و تشکیل دهنده کمیسیون مشترک به خدمت خود ادامه داد.

کد خبر: ۵۵٬۳۲۲

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha