بازار؛ گروه استان ها: بیش از دو میلیون و ۷۰۰ هزار تن مرکبات از ۱۱۵ هزار هکتار از باغات استان مازندران تولید می شود و ضایعات و پوسیده شدن ۳۰ درصد آن حدود ۸۰۰ هزار تن ناقابل است که ارزش آن حدود دو برابر اعتبار تملک و دارایی استان را شامل می شود.
هرچند مسئولان معتقدند ضایعات پرتقال درجه یک در فرایند ذخیره سازی و نگهداری به کمتر از یک درصد کاهش یافته اما عنوان می کنند ضایعات ۳۰ درصدی مربوط به مرکبات درجه سه و چهار است.
همزمان با فصل برداشت مرکبات قیمت مرکبات در مازندران و در سرباغات بیش از پنج هزار تومان عنوان می شود و با تکمیل صنایع تبدیلی می توان از دورریز سرمایه ملی که در تولید ناخالص ملی استان نقش بسزایی دارد جلوگیری کرد.کمبود صنایع تبدیلی و فراهم نبودن زیرساخت ها سبب می شود که سالانه بخش قابل توجهی از مرکبات به دلیل پوسیدگی دورریز شود و یا روانه رودخانه ها، دریا و کنار جاده ها شود.
کمبود صنایع تبدیلی و فراهم نبودن زیرساخت ها سبب می شود که سالانه بخش قابل توجهی از مرکبات به دلیل پوسیدگی دورریز شود و یا روانه رودخانه ها، دریا و کنار جاده ها شود
چندسال پیش که سرمازدگی و برف اواخر پاییزی خسارت چندهزار میلیاردی روی دست مازندران گذاشت و بخش زیادی از پرتقال و مرکبات را به دلیل تلخ شدن از مصرف خارج کرده بود، به ناچار مرکبات سرما زده روانه استان هایی نظیر آذربایجان شد تا در صنایع تبدیلی و وابسته آن، فرآوری شود.
تا دهه های پیش کارخانه های افشره و صنایع تبدیلی مرکبات در مازندران فعال بود که در سایه حمایت نشدن و بی تدبیری ها یکی یکی تعطیل و از گردونه خارج شدند.
یک باغدار مازندرانی با بیان اینکه هرسال بخشی از محصول به دلیل ریزبودن و یا آفت زدگی را دوریز می کنیم، افزود: دلالان و واسطه ها از خرید پرتقال های ریز و آبشوره خودداری می کنند و کارخانه ای نیز برای عرضه و فراوری این محصولات وجود ندارد.
صنایع تبدیلی وجود ندارد
محمد جمالی در گفتگو با خبرنگار بازار با اظهار اینکه سال های قبل پرتقال های ریز را به کارخانه ای در تنکابن و رامسر انتقال می دادیم، افزود: بالارفتن کرایه های حمل و هزینه ها سبب شده که اکنون امکان انتقال را نداشته باشیم و در کنار آن بسیاری از کارخانه های قدیمی نیز تعطیل شده است.
در حالی میزان تولید مرکبات مازندران روند جهشی گرفته که بخشی از محصول به صورت تازه خوری مصرف می شود و مقادیر ناچیزی نیز روانه بازارهای خارجی می شود و در نهایت پرتقال های ریز و یا آفت زده را مجبوریم در گوشه و کنار دور ریز کنیم.
هر ساله شاهد ضایعات ۳۰ درصدی مرکبات کم کیفیت در مازندران هستیم که در حال حاضر ظرفیت ذخیره سازی و سورتینگ مرکبات در استان به ۱.۵ میلیون تن رسیده است.
ضایعات یک درصد مرکبات درجه یک و ۳۰ درصدی پرتقال های درجه سه به بالا
عزیزاله شهیدی فر رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران در گفتگو با خبرنگار بازار درباره ضایعات مرکبات در استان گفت: اگر معنای ضایعات این باشد که پرتقال ها پوسیده و کنار جاده یا رودخانه ها و دریا ریخته می شود، این مسئله مربوط به یک دهه قبل است زیرا اکنون ظرفیت ذخیره سازی مرکبات افزایش یافته است.
وی افزود: با توجه به سورتنیگ های فنی، انبارها و سردخانه هایی با ظرفیت بالا که دارای سیستم گرمادهی آب هستند، میزان ضایعات کاهش محسوسی یافته است.
وی گفت:ضایعات میوه های برداشت شده سالم در انبارها و سورتینگ ها به کمتر از یک درصد رسیده است اما بخشی از میوه های ما درجه نیستند و درجه سه و چهار هستند و به درد صادرات نمی خورند و قیمت مناسبی برای بازار داخل ندارند.
شهیدی فر با بیان اینکه ضایعات مرکبات در مرکبات درجه سه و چهار را قبول دارم، گفت: برای تبدیل آن باید صنایع تبدیلی و وابسته به کمک ما بیایند تا بتوانیم از هدررفت آن جلوگیری کنیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران ادامه داد: ضایعات ۳۰ درصدی مرکبات مربوط به پرتقال های درجه سه به بالا است و به درد تازه خوری و صادرات نمی خورد و حتما باید در صنایع فراروی کاربرد داشته باشد.
ضعف در صنایع تبدیلی و تکمیلی
ضایعات ۳۰ درصد مرکبات کم کیفیت درحالی است که مازندران از داشتن صنایع تبدیلی و وابسته مربوط به بخش کشاورزی محروم است و برنامه ریزی در این بخش الزامی می رسد. حسینقلی قوانلو رئیس سازمان صمت مازندران در گفتگو با خبرنگار بازار با اظهار اینکه یکی از مشکلات و ضعف های استان کمبود صنایع تبدیلی و تکمیلی است، افزود: برای بخش ۲۰ تا ۳۰ درصد مرکبات نامرغوب که باید با کمک کنسانتره گیری و صنایع تبدیلی فراروی شود، با ضعف هایی مواجه هستیم.
وی افزود: نبود و کمبود صنایع تبدیلی از جمله ضعف است و چند کارخانه قبلا در این زمینه فعال بود که به دلیل عدم صرفه اقتصادی متاسفانه تعطیل شده بودند و اکنون عمده این کارخانه ها دراستان هایی نظیر آذربایجان وجود دارند.
قوانلو به برف چندسال قبل و خسارت به بخش مرکبات اشاره و اضافه کرد: در آن سال به دلیل نبود صنایع تبدیلی مرکبات آفت زده و سرمازده به استان آذربایجان منتقل شد تا فراروی شود.
رئیس سازمان صمت مازندران با بیان اینکه در کارگروه ستاد تسهیل و رفع موانع تولید در حال رفع مشکلات فراروی چند کارخانه صنایع تبدیلی هستیم، ادامه داد: امیدواریم بتوانیم این واحدهای راکد و صنایع تبدیلی مرتبط با مرکبات را چرخه تولید بازگردانیم.
وی افزود: چند کارخانه صنایع تبدیلی تحت تملک بانکها قرار گرفتند و دارای معوقات بانکی هستند و امیدواریم با رفع موانع تولید آن را راه اندازی کنیم و ما همه نوع حمایت از سرمایه گذاری بخش خصوصی در زمینه صنایع تبدیلی خواهیم داشت.
فصل برداشت مرکبات چند روزی آغاز شده است و نبود زیرساخت های مناسب و صنایع تبدیلی انتظار ضایعات ۳۰ درصدی را احتمالی می سازد، از اینرو ضرورت برنامه ریزی برای جلوگیری از دور ریز شدن سرمایه ملی الزامی است.
در حال حاضر سهم بخش کشاورزی از اشتغال مازندران بیش از ۲۳ درصد است که بخش قابل توجهی در امور باغبانی مشغول هستند.
نظر شما