۵سناریو درباره بورس و ارز؛ همه چیز به نفع بازار سرمایه به‌جز شاخص کل

بازار؛ گروه بورس: قیمت دلار و سکه همزمان با ریزش بازار سرمایه رشد پیدا کرد به گونه‌ای که آخرین قیمت دلار در بازار آزاد به ۲۶ هزار و۷۰۰ تومان رسید و همچنین سکه ۱۲ میلیون و ۹۰۰ تومان را رد کرد، از طرف دیگر بازار سرمایه با نوسانات اخیر و بی اعتمادی‌های شکل گرفته به خاطر برخی از اقدامات دولت،  سبب شده که تعدادی از سهامداران تازه وارد اقدام به خروج کنند و همین موضوع باعث گردید که حمایت از بازار به نتیجه دلخواه نرسد.

 سه شنبه ۲۵ شهریور تا زمان تنظیم خبر شاخص کل با رشد حدود ۳۰ هزار واحد بر روی یک میلیون ۶۰۰هزار واحد قرار گرفت و این امیدواری به بازار داده شد که دوباره در روند مثبت ثابت بماند. بر اساس آخرین آمار در طول یک ماهه گذشته یا همان دوران اصلاح حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان نقدینگی از بازار خارج شده این در حالی است که از ابتدا امسال تا کنون بیش از ۲۰۰هزار میلیارد تومان نقدینگی وارد این بازار شد به بیان دیگر حدود ۱۰درصد از این نقدینگی در دوران اصلاح از بازار خارج شد و که بخشی از آن وارد بازارهای موازی همچون طلا و ارز شد، بخشی دیگر وارد بازار پولی گردید که بیشتر به سمت اوراق خزانه حرکت کرد و قسمتی از آن هم به صورت نقد در اختیار سهامداران است تا در زمان مثبت شدن بازار بار دیگر وارد بورس شوند.

شاید بسیار بر این باور باشند که بورس دیگر رشد چندانی در امسال نخواهد داشت، مدافعان و فعالان بورس این موضوع را رد می‌کنند و همانطوری که از گفته‌های آن‌ها مشخص است بورس در آینده نزدیک بار دیگر روند مثبت خود را آغاز خواهد کرد. این کارشناسان برای دفاع از نظریات خود علاوه بر بحث تکنیکال که رشد شاخص را حداقل تا ۲میلیون ۵۰۰هزار واحد پیش‌بینی کردند، به حمایت دولت و مجلس امید دارند و با همین امید عنوان می‌کنند که بازار آینده روشنی دارد.

نحوه حمایت دولت و مجلس از بورس / دخالت یا حمایت

این تنها نظر کارشناسان نیست بلکه دولت و مجلس هم تلاش زیادی دارند تا بار دیگر اعتماد از دست رفته را  به بورس برگردانند. تعدادی از صاحب‌نظران بورس بر این باورند که دولت در هر بازاری دخالت کرده اوضاع بدتر شده آن‌ها بازار طلا و ارز را دو مثال از دخالت دولت در بازار می‌دانند، برخی دیگر از حمایت دولت دفاع کردند اما از نوع دخالت دولت در بورس و دستکاری شاخص کل گلایه دارند در حالی که علی ربیعی سخنگوی دولت به این موضوع واکنش نشان داده و گفته  ما باید از مردم و دارایی‌های آنان حمایت کنیم ولی دستکاری کردن شاخص‌ها یا بالا و پایین بردن آن با حمایت از بازار سرمایه، متفاوت است.

ربیعی چیزی در مورد نحوی حمایت دولت از بورس نگفت اما سخنان رئیس جمهور در مرداد تقریبا یکی از روش‌های حمایت دولت را بیان کرد، آقای روحانی گفته عرضه‌های متنوع، سودآور و مطمئن از دارایی های دولتی و عمومی در بورس طبق برنامه‌ریزی‌های انجام گرفته با نظم و استمرار تداوم خواهد یافت.

علاوه بر عرضه سهام شرکت‌های دولتی به منظور حمایت از بازار، آقای قالیباف اصل رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با اعلام این خبر که چند ماهی به دنبال تزریق یک درصد از صندوق توسعه ملی به بازار سهام هستیم که نحوی دیگر حمایت دولت از بازار سرمایه را بیان کرد که این موضوع سبب انتقاداتی از سوی برخی از کارشناسان شد.

برخی از کارشناسان و تابلوخوان‌ها می‌گفتند که دولت به صورت عمد شاخص را پایین نگه داشته است که دلایل مختلفی برای این اقدام دولت بیان کردند که یکی از این دلایل بها دادن به بازارهای موازی بوده است.

در کنار دولت، مجلس هم از بعد قانون گذاری و نظارت به بحث بازار بورس ورود پیدا کرد. آقای قالیباف رئیس مجلس گفته افزایش سرمایه از موضوعات جدی بود که در همین زمینه لایحه دو فوریتی دولت برای صرف سهام بدون حق تقدم آمد و در کمتر از ۲۲ – ۲۳ روز تصویب و ابلاغ شد. او در بعد نظارت هم بیان کرده که حجم مبنا، حداقل سفارش و سقف استفاده از اعتبار در بازار سرمایه از نکاتی است که مجلس شورای اسلامی مصمم است در کار کارشناسی و نظارتی خود در بورس به آن توجه کند.

برخی از مدافعان بازار سرمایه بر این باورند که اگر دولت از بازار حمایت نکند، با ریزش‌های سنگینی در بازار مواجه خواهیم بود چرا که زور حقوقی‌های بازار به حقیقی‌ها نخواهد رسید، این گفته را آمارها به خوبی نشان می‌دهد بنابر آمار تا اوایل سال گذشته ۸۵درصد بازار در دست حقوقی‌ها بوده در حالی این رقم در سال جاری با ۴۹ میلیون کد بورس حقیقی تغییر کرده و اکنون توان حقیقی‌ها بالاتر از حقوقی‌ها است.

که این موضوع را مصطفی صفاری یکی از حقوقی‌های بازار در گفتگو با بازار این‌گونه بیان کرده؛  در گذشته بالای ۸۵ درصد سهامداران مربوط به حقوقی‌های بود و حقیقی‌ها تنها ۱۵ درصد از سهم بازار را داشتند، اما الان اگر حجم کدهای معاملاتی را نگاه کنید در سال گذشته  مشابه همین موقع ما ۹ میلیون کد بورس داشتیم اما امسال با آزادسازی سهام عدالت تعداد کد بورسی به ۴۹ میلیون کد رسیده است.

۵سناریو در رابطه با بازار بورس و ارز

در این میان مدافعان و ذی نفعان بازار طلا و ارز نظرات متفاوتی دارند آن‌ها معتقدند که بازار سرمایه دیگر به نهایت سود دهی خود رسیده است و به اندازه طلا و ارز سود دهی نخواهد داشت. آن‌ها برای دفاع از دیدگاه خود افزایش قیمت دلار و عدم رشد بازار سرمایه هم راستا با نرخ ارز را عنوان می‌کنند.

این تحلیل در این روزها از زبان برخی صاحب‌نظران شنیده می‌شود که نقدینگی از بازار سرمایه به سمت بازار طلا و ارز در حال حرکت است به گونه‌ای که عامل نوسان در این بازار خروج نقدینگی در بازار سهام به سمت بازار طلا و ارز می‌باشد. این موضوع قابل اندازه‌گیری نیست که چقدر پول از بازار سهام به سمت بازارهای دیگر رفته است بنابراین در مورد این مسئله پنج سناریو و دیدگاه را مطرح می‌کنند.

در سناریو اول مطرح است که افرادی که از بازار خروج کردند سهامداران تازه کار هستند و این افراد جسارت چندانی برای سرمایه گذاری در بازار ارز یا طلا را ندارند علاوه بر اینکه محدودیت‌های برای بازار ارز و طلا وجود دارد که هر کسی توان ورود و دور زدن این محدودیت‌ها را ندارد.

در سناریو دوم صعود شاخص کل در ۴ ماه اخیر را سبب پیشی گرفتن این بازار از بازارهای موازی می‌دانند، این پیشی گرفتن سبب ایجاد انتظاراتی در سایر بازارها شد بنابراین سایر بازارهای به دنبال یک فرصت برای عرضه اندام در مقابل بازار سرمایه بودند در نتیجه هنگام ریزش بازار بورس سایر بازارها با ایجاد جذابیت سبب خیز سرمایه از بازار سهام به طلا و ارز شد.

دیدگاه بعدی که مدافعان زیادی دارد بر این باورند زمانی که بازار اصلاح می‌شود و سهامداران خرد از بازار خارج می‌شوند به صورت طبیعی دنبال یک بازار برای حفظ ارزش پول خود هستند بنابراین به سمت یک بازار ارزان قیمتی می‌گردند که توان سرمایه‌گذاری در آن را دارند.

سناریو چهارم را که برخی از صاحب‌نظران آن را پر ریسک برای دولت تلقی می‌کنند کنترل بازار بورس به وسیله دلار است به این معنی که به خاطر تاثیرپذیری بورس از دلار، دولت برای جلوگیری از ریزش بازار اقدام به افزایش عمدی قیمت دلار کرد تا ریزش بازار را کنترل کند.

یک دیدگاه دیگر هم در بین اندکی از اقتصاددانان مطرح است که دولت به منظور تامین راحت‌تر بودجه اقدام به افزایش قیمت دلار کرد و از طرفی هم با دستوری کردن اصلاح سعی دارد تا سهم‌ها را در پایین‌ترین قیمت خریداری کند و تا بعد از مثبت شدن بازار آن‌ها را با قیمت بالاتری به فروش برساند.

این دیدگاه‌ها را زمانی می‌توان به واقعیت نزدیک دید که آماری از خروج نقدینگی از بورس حرکت آن به سمت بازار ارز و طلا وجود داشته باشد در غیر این صورت نمی‌توان به صورت قطعی به نتیجه رسید.

بورس رشد می‌کند
دکتر حسین محمودی اصل کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با بازار با بیان اینکه ایجاد التهاب و شایعه پراکنی های سازماندهی شده همچنین پیش بینی های غیر کارشناسی از آینده بازار ارز و سرمایه باعث می شود تا این بازارها دچار تغییر قیمت و یا فعالیت شوند افزود: با ریزش شاخص‌ها در بازار سرمایه اگر چه پول آنچنانی از این بازار خارج نشد اما جو سازهای درباره هجوم سرمایه گذاران بورسی به بازار موجب شد تا قیمت‌ها در بازار ارز افزایشی شود.

یکی از موضوعاتی که می‌توان آن را درست دانست تاثیر افزایش قیمت ارز بر بازار سرمایه است. بیشتر نمادهای بزرگ و شاخص محور در بازار بر پایه دلار هستند بنابراین با افزایش نرخ ارز میزان درآمدزایی این شرکت‌های افزایش خواهد یافت که معمولا در گزارشات شش ماهه که اواخر شهریور بیرون می‌آید می‌توان این موضوع را مشاهده کرد، در نتیجه سهام این شرکت‌ها رشد قابل توجهی خواهد داشت.