گروه بورس؛ بازار: پیشنهاد عرضه خودرو در بورس کالا که برای نخستین بار از سوی رئیس قوه قضاییه و در راستای حذف دلالی و کاهش التهابات بازار مطرح شد، هم اکنون از سوی خودروسازان با توجه به عدم پذیرش فروش بر اساس نرخ حاشیه بازار از سوی شورای رقابت به عنوان تنها گزینه برای خروج بازار خودرو از التهابات مطرح می شود .
در واقع خودروسازان معتقدند در شرایطی که مواد اولیه تولید همچون ورق فولاد و آلومینیوم در بروس کالا عرضه می شود. بنابراین عرضه خودرو در این بازار نیز امکان پذیر بوده و زمینه برای شفاف سازی و کشف قیمت ها فراهم خواهد شد.
اگرچه در ابتدا به نظر می رسد ساکنان جاده مخصوص حذف دلالی و فروش محصولات بر اساس نرخ واقعی را دنبال می کنند، اما به اعتقاد برخی از کارشناسان، بورس کالا محل عرضه محصولات پایه و واسط بوده و نه تنها ساختار لازم برای نظام عرضه خودرو وجود ندارد، بلکه اساسا هدف اصلی در برای اجرای این طرح در هاله ای از ابهام قرار دارد . موضوعی که به نظر می رسد فارغ از چالش های ساختاری تجربه عرضه خودروی سراتو در سال ۹۶ که با شکست مواجه شد گویای آن است که در پشت پرده این طرح خودروسازان تحقق خواسته قدیمی برای حذف شورای رقابت از قیمت گذاری را دنبال کرده که با توجه به انحصار موجود در تولید خودرو به همراه محدودیت های واردات و حمایت های تعرفه ای عملا نظام قیمت گذاری در اختیار ساکنان جاده مخصوص قرار خواهد گرفت.
دارایی هایی که به بورس ورود پیدا می کنند بر اساس قانون توسعه ابزارهای نوین مالی مصوب مجلس در سال ۸۶ به غیر از دارو دولت حق دخالت در قیمت گذاری را ندارد .
تضاد ساختار بورس کالا برای کالاهای مصرفی
آرش مرشد سلوک کارشناس ارشد بورس کالا در این رابطه به تحلیل بازار گفت: در ابتدا باید توجه داشت دارایی هایی که به بورس ورود پیدا می کنند بر اساس قانون توسعه ابزارهای نوین مالی مصوب مجلس در سال ۸۶ به غیر از دارو دولت حق دخالت در قیمت گذاری را ندارد . این موضوع در خصوص خودرو نیز صادق و دولت امکان قیمت گذاری را ندارد بنابراین به عنوان مهمترین نکته فلسفه و هدف اصلی از عرضه این محصول در بورس کالا در هاله ای از ابهام قرار دارد .
وی در ادامه افزود: از سوی دیگر ساختار بورس کالا برای عرضه کالای مصرفی طراحی نشده و تنها کالاهای پایه یا واسط برای تامین نیازهای صنایع پایین یا بالا دستی امکان عرضه و معامله دارند. بنابراین اینکه خودرو وارد بورس کالا شود به معنای آنست که نظام توزیع به تابلوی این بازار منتقل شود و مبحث قیمت گذاری نیز بر اساس عرضه و تقاضا صورت گیرد که در تضاد کامل با سیاست های خودرویی موجود است .
وی در پاسخ به اینکه آیا انحصار موجود در بازار خودرو همچون برخی محصولات فولادی قیمت گذاری بر اساس عرضه و تقاضا را تحت الشعاع قرار نخواهد داد، گفت: بحث انحصار ممکن است در شرایط کنونی کشور معنای داشته باشد اما شرایط فعلی کشور نیز هرگونه تصمیم منطقی را منتفی می کند.
مرشد سلوک به تجربه عرضه خودرو در بورس اشاره کرد و گفت: موضوع عرضه خودرو در بورس کالا در اوایل دهه ۹۰ نیز مطرح شد و همچنین در سال ۹۶ نیز تجربه ناموفق عرضه سراتو نیز نشان می دهد ساختار نظام توزیع خودرو در کشور از سازوکار مشخصی تبعیت نکرده . بنابراین ورود این محصول به بورس کالا فاقد توجیه خواهد بود.
این کارشناس ارشد بورس کالا تاکید کرد : همانگونه که مشخص است هدف و برنامه مشخصی از دلایل طرح این موضوع اعلام نشده و اساسا معلوم نیست طراحان این ایده چه منافعی را دنبال می کنند چرا که تناقضات ساختاری و نحوه نظام تولید و توزیع باعث خواهد شد نه تنها اهداف متصوره حاصل نشود بلکه به نظر می رسد خودروسازان از این طریق سعی دارند تا دخالت های دولت در قیمت گذاری را حذف کنند اما بررسی سایر محصولات عرضه شده در بورس نشان می دهد امکان حذف کامل دولت و قیمت گذاری صرفا بر اساس عرضه و تقاضا محقق نخواهد شد .
زیان انباشت خودروسازان از شکست سیاست های دولت در چند سال اخیر حکایت دارد و به نظر می رسد تزریق سیاست های جدید می تواند به پویایی صنعت خودرو منجر شود.
تحول تاریخی در صنعت خودرو
ایده عرضه خودرو در بورس کالا در حالی با انتقادات زیادی همراه شده و متولیان حوزه بورس ورود این کالا را مستلزم تامین ابزارها و ساختارهای خاص عنوان می کنند که برخی از کارشناسان شفاف سازی در نحوه عرضه و قیمت گذاری را مهمترین دستاورد این طرح دانسته و معتقدند ورود خودرو به بورس کالا، زمینه شفاف سازی معاملات را ایجاد خواهد کرد و موجب کوتاهی دست دلالان از بازار خودرو خواهد شد.
همایون دارابی در این رابطه به تحلیل بازار می گوید: می توان به جرات گفت مهمترین دستاورد عرضه خودرو در بورس اطمینان سرمایه گذاران از فروش با قیمت واقعی و شفافیت در تولید و عرضه است.
وی از این طرح به عنوان تحولی تاریخی در صنعت خودرو یاد کرد و افزود: هم اکنون یکی از مشکلات خودروسازان که به زیان انباشت منجر شده فروش پایین تر از نرخ تمام شده است و عملا سود واقعی نصیب دلالان این حوزه می شود . بنابراین در نخستین اقدام سودهای ناشی از قیمت واقعی به جیب سهامداران رفته و انگیزه بیشتری برای جذب سرمایه گذار ایجاد خواهد کرد.
این کارشناس بازار سرمایه با عنوان اینکه موقعیت ژئو پلتیک و بهره گیری از نیرو کار و انرژی ارزان موقعیت منحصر به فردی را برای صنعت خودرو رقم زده است گفت: متاسفانه زیان انباشت خودروسازان از شکست سیاست های دولت در چند سال اخیر حکایت دارد و به نظر می رسد تزریق سیاست های جدید می تواند به پویایی صنعت خودرو منجر شود.
نظر شما