دریا قدرتی پور؛ بازار: برنامه‌ریزی‌ها برای حذف یارانه نان که قوت غالب مردم به حساب می آید در حالی اتفاق افتاده که سال گذشته نیز گرانی تدریجی و گاه هفته به هفته قیمت نان در برخی از نانواییهای اصفهان را شاهد بودیم و بدین ترتیب اکنون ترکشهای دوگانه، شهروندان را نشانه گرفته است.
مشکل اساسی که در اصفهان وجود دارد این است که، چانه‌های نان یک اندازه و یک وزن است اما هر نانوایی با بهانه‌هایی مانند سبوسدار بودن آرد که اغلب اوقات صحت ندارد و یا به بهانه اینکه آرد آزاد یا دولتی می‌گیرد، قیمت نان‌هایش را تعیین می کند و شاید به همین بهانه است که این روزها نان، به چندین و چند نرخ فروخته می شود. این در حالی است که هنوز نسخه‌ای واحد برای قیمت نان پیچیده نشده واین افزایش قیمت نان به شکل خودسرانه توسط نانواییها اتفاق افتاده است.
با یک بررسی میدانی در سطح شهر مشخص می‌شود که هر نانوایی برای توزیع نان، نرخهای خاصی دارد.
صبوحی، صاحب یک نانوایی در یکی از میدانهای پر رفت و آمد شهر، ۲۵ سال است که دستی بر آتش پخت نان دارد و به خبرنگار بازار می گوید: علت گرانی نان ما این است که ما آرد کامل می‌گیریم؛ آرد کامل یارانه‌ای نیست و به همین خاطر، قیمت نان در این نانوایی گران‌تر از نانوایی است که چند خیابان آن طرف‌تر قرار دارد.
در نانواییهای دولتی پز هم قد نانها آب می‌رود و وزن چانه‌ها کوچک و کوچک‌تر می‌شود و این در حالی است که به گفته شهروندان، کیفیت نان در سرتاسر شهر هم مناسب نیست.
در این شرایط نانواییهای دولتی‌پز به دلیل عرضه نان با قیمتهای پایین‌تر شلوغ‌ترند؛ آنها آرد یارانه‌ای می گیرند و با قیمت تعیین شده توسط دولت نان را به دست مردم می‌رسانند، هرچند در برخی از همین نانواییها هم قد نانها آب می‌رود و وزن چانه‌ها کوچک و کوچک‌تر می‌شود و این در حالی است که به گفته شهروندان، کیفیت نان در سرتاسر شهر هم مناسب نیست.
مریم یکی از مشتریانی است که به دنبال نان با کیفیت مناسب، به نانواییهای مختلف سطح شهر سر زده است، تا در نهایت یک نانوایی مناسب پیدا کرده است.
وی به خبرنگار بازار می گوید: هر چند روز یک بار به یک نانوایی سر می‌زدم شاید که نانی با کیفیت بهتر پیدا کنم، قیمت برایم مهم نبوده است چراکه نان به عنوان یک قوت غالب در سلامتی انسان تاثیر بسیار دارد.
وی که تجربه خوبی در ارتباط با کیفیت و مزه انواع نان در اصفهان دارد، می افزاید: کیفیت نانهایی که با آرد دولتی پخت می شود در اغلب موارد بسیار پایین است و برخی نانواییها سعی می کنند با اضافه کردن سبوس به آرد، بر کیفیت نان اضافه کنند و این در حالی است که این نوع آرد نمی‌تواند جای آردی که کامل یا سبوس دار است را بگیرد.
کیفیت پایین نان در نانواییهای دولتی
این همشهری اصفهانی تاکید می کند: از سویی کیفیت نان های پخت شده به ویژه در نانوایی‌هایی که با آرد دولتی پخت می‌کنند، بسیار پایین است و با توجه به وزن، طعم و عدم مناسب بودن برای نگهداری حتی کوتاه مدت، اغلب شهروندان از کیفیت نان در اصفهان ناراضی هستند، حتی نان در نانوایی‌هایی که آزادپز هستند نیز اغلب کیفیت خوبی ندارد که به نظر می‌رسد همه این موارد به در دست نبودن یک رویه ثابت و استاندارد ارائه شده توسط اتحادیه این صنف برگردد.
وی با اشاره به نانوایی که برای خرید در کنارش حضور یافته است، ادامه می دهد: چه دلیلی دارد که در شرایطی که تنورهای استاندارد برای پخت نان وجود دارد، برخی نانواییها تنها به صرف سود و پخت بیشتر نان به جای حرارت برای پخت نان از آتش مستقیم استفاده و نان سوخته را با این قیمت به دست مردم می‌رسانند؛ این برای نخستین بار است که در یک نانوایی حضور دارم که نانی با کیفیت مناسب و با حرارت غیرمستقیم پخت می کند و از آرد کامل هم استفاده شده است.
بررسیهای خبرنگار بازار نشان می‌دهد؛ قیمت نان در اصفهان بیشتر از سه نرخی است و گاه تا پنج نرخ متفاوت را می‌توان در نانوایی های یک محدوده از شهر مشاهده کرد
افزایش قیمت بی رویه و هفتگی نان در اصفهان
بررسی‌ها نشان می دهد که از ماه‌های گذشته بعضی نانواییهای آزادپز به خصوص در رسته نان لواش و بربری، قیمت نان را گران کرده‌اند و با اینکه هنوز ستاد تنظیم بازار مصوبه‌ای برای افزایش قیمت نان نداشته اما نان هر روز در برخی از این نانواییها گران می شود.
بررسیهای خبرنگار بازار نشان می‌دهد؛ قیمت نان در اصفهان بیشتر از سه نرخی است و گاه تا پنج نرخ متفاوت را می‌توان در نانوایی های یک محدوده از شهر مشاهده کرد.
اما رئیس اتحادیه نانوایان استان اصفهان از گفت و گو با خبرنگار بازار سرباز زد و تنها به چند جمله اکتفا کرد و گفت: ابلاغیه‌ای درباره گرانی نان دریافت نکردیم و قیمت نان در اصفهان فعلا ثابت است.
محمود پهلوان‌زاده در پاسخ به این سوال که چرا از ابتدای سال جاری با افزایش گام به گام نرخ نان مواجه بوده‌ایم، گفت: فعلا تا زمان اعلام نرخ جدید نان با همان قیمت قبلی است و نانوایان نیز باید به این موضوع توجه کنند و افزایش قیمت رسمی در این زمینه اعلام نشده است.
وی سوالات دیگر خبرنگار بازار ما را پاسخ نداد و اعلام کرد که نان مسئله‌ای سیاسی شده و نمی‌توانیم در این رابطه فعلا صحبت کنیم.
حسین صاحب یکی از معدود نانواییهای اصفهان است که به گفته مردم محله میدان لاله اصفهان، با وجود استفاده از آرد غیریارانه‌ای، نان با کیفیت و با قیمت مناسب به دست مردم می‌رساند.
وی در این ارتباط به خبرنگار بازار می گوید: شرایط ما سخت است، هر روز با مشکلاتی مانند تامین آرد مناسب، افزایش حق بیمه و تغییر بیمه گذار، افزایش قیمت اجاره، برق، گاز و حذف برخی تسهیلات و مسایل دیگر درگیر هستیم اما با توجه به آموزشهایی که از استاد خود دیده ایم باز هم سعی می کنم نان با کیفیت به دست مردم برسانیم.
تاثیر نان بدون کیفیت در بیماری‌های گوارشی
وی با بیان اینکه کیفیت بد نان در بسیاری از بیمارهای گوارشی تاثیر دارد، تاکید می کند: برای پخت یک نان مناسب،سالم و خوش خوراک، آرد یا باید سبوس دار و یا کامل باشد و اضافه کردن دستی سبوس به آرد هیچ تاثیری در کیفیت آن ندارد، باید به خمیر برای آماده شدن زمان داد موضوعی که اغلب نانوایی ها رعایت نمی کنند.
حسین تاکید می کند: از سویی نان باید با حرارت غیرمستقیم پخته شود و برای این امر با کمی تغییر در سیستم تنور می توان این امر را ممکن کرد اما هر نان باید حداقل ۶ بار درتنور چرخ بخورد که برخی نانواییها حوصله این کار را ندارند و با آتش مستقیم نان می پزند که موجب بی کیفیت شدن و حتی مضر بودن این ماده غذایی مفید برای بدن می شود.
وقتی اتحادیه از بازرسی سرباز می زند
وی تصریح می کند: این همه نارضایتی از کیفیت و قیمتهای چندگانه نان در اصفهان، به عدم بازرسی مناسب، دستورالعمل یکسان و نبود آموزش درست نانوایان توسط اتحادیه و نهادهای مرتبط برمی گردد و مردم هم وقتی ببینند اعتراض آنها فایده‌ای ندارد، نا امیدانه به همین روند رضایت می دهند.
استفاده از آرد یارانه ای و غیر یارانه ای در کنار بالارفتن قیمت حاملهای انرژی بهانه‌ای شده که نانوایی های آزادپز هر کدام ساز جداگانه ای برای خود بزنند و به این بهانه نانشان را به تنور گرانی بزنند
به گفته یکی از مسئولان اتحادیه نانوایان اصفهان فعلاً به صورت رسمی افزایش قیمت نان نداشته‌ایم و اگر قرار باشد در این مورد تصمیم‌گیری شود موضوع در ستاد تنظیم بازار مطرح و از طریق کارگروه ساماندهی گندم، آرد و نان کشور اعلام و برای اجرا به استانداران سراسر کشور ابلاغ می‌شود.
گرچه هیچ نهاد رسمی نرخ مصوب برای افزایش قیمت نان را اعلام نکرده است اما آزادپزها به همان دلایلی که گفته شد خودشان نرخ تعیین می کنند و با افزایش قیمت آرد، نانشان را به قیمت بالاتری می فروشند.
بالارفتن دستمزدها و گران شدن حامل های انرژی در کنار صحبتهایی که درباره کامل بودن آرد و یارانه نداشتن آرد آزادپزها می شود، بهانه‌ای شده که آنها هر کدام ساز جداگانه ای برای خود بزنند و به این بهانه نانشان را به تنور گرانی بزنند و سقفی برای قیمت نان تعیین نکنند.
این مشکلات از هفت سال پیش که آزادپزی توسط دولت یازدهم کلید خورد، شروع شد و سردمدار این گرانی‌ها هم نان سنگک بود که به نسبت نانهای دیگر نرخهای متفاوت‌تری را تجربه کرد.
هنوز هم شاهد این ماجرا سنگک پزی هایی هستند که هر کدام بر اساس آردی که به دستشان می‌رسد نرخهای متفاوتی را ارایه می‌کنند. یکی از سنگک‌پزهای محدوده میدان طوقچی با برچسبی که به شیشه نانوایی‌اش زده به خوبی مشخص کرده که نانش را به نرخ آزاد می‌فروشد؛ نانوایی نه چندان شلوغی که هر قرص نان را به قیمت پنج هزار تومان می‌فروشد.
نانوایی سنتی دیگری در محدوده خیابان مصلی با آرد دولتی اقدام به پخت نان می کند و به واسطه ارزان بودن نانش نسبت به آزادپزها صف طولانی تری جلو مغازه اش بسته شده است. این نانوایی، سنگک را به نصف قیمت آزادپزها و دو هزار و ۵۰۰ تا دو هزار و ۶۰۰ تومان می فروشد اما به قول کسانی که این نان را می خرند به کیفیت نان های آزادپز نیست و زودتر بیات و سنگی! می شود.
عرضه نان سوخته با قیمت کیلویی!
جالب اینجاست که در این میان به نانوایی برمی خوریم که نان را کیلویی می فروشد! اما اغلب نانهایی که از تنور بیرون می کشد به دلیل استفاده مستقیم از آتش سوخته است.
در حقیقت هر واحد صنفی براساس خمیرمایه و مشتقاتی که برای تهیه نان برمی‌دارد، قیمتهای متفاوت و نامتعارفی را به مردم اعلام می‌کند و در این میان جای دستگاه‌های مسئول برای رسیدگی به این اقدام غیرقانونی نیز خالی است.
تک نرخی یا چند نرخی مساله این است!
استاد دانشگاه و اقتصاددان در این زمینه به بازار می گوید: چند نرخی بودن قیمت نان باعث می شود که ما با توزیع ناعادلانه قیمت روبرو شویم و این موضوع پای دلالان را به بازار آرد باز کرده است.
فعالان این حوزه ترجیح می دهند در رابطه با گرانی نان به خصوص در نانواییهای آزادپز صحبتی نکنند و آن را به تصمیم‌گیری‌های مقامهای بالاتر موکول کنند و همچنان در آزادپزها قیمت نان قاعده و قانونی نداشته باشد
محمود ادیب می افزاید: دولت باید این محصول و کالای اساسی را تک‌نرخی کند تا دست دلالان را کوتاه کرده و به یک نرخ به واحدهای صنعتی و صنفی بفروشد؛ تا زمانی که گندم به چند نرخ عرضه شود مردم نمی‌توانند با قیمتهای عادلانه نان روبرو باشند.
به گفته این کارشناس اقتصاد، موضوع نان مسئله حساسی است و دولت باید بر روی آن نظر داشته باشد، شاید به همین خاطر است که فعالان این حوزه ترجیح می دهند در رابطه با گرانی نان به خصوص در نانواییهای آزادپز صحبتی نکنند و آن را به تصمیم‌گیری‌های مقامهای بالاتر موکول کنند و همچنان در آزادپزها قیمت نان قاعده و قانونی نداشته باشد.
ادیب می گوید: جالب اینجاست که کاهش وزن و افت کیفیت نان هم مزید بر همه این مشکلات است و بهانه نانوایانی که نان با کیفیت را به تنور نمی‌زنند، عدم دریافت آرد باکیفیت خوب است.
دو سال پیش استانداری اصفهان اعلام کرد که چند نرخی بودن آرد، مشکل مهمی است که باید از ریشه و به شکل اساسی رفع شود اما همچنان نرخهای نان به روز نیست و نه تنها آزادپزها نرخهای مختلف برای نان تعیین کرده‌اند بلکه در دولتی پزها هم یارانه تخصیص یافته به نان آن طور که باید و شاید به مصرف کننده واقعی یعنی مردم نرسد.
رئیس کمیسیون ویژه آب و مناطق کم‌برخوردار شورای اسلامی اصفهان در این ارتباط در گفتگو با بازار اظهار داشت: نان قوت غالب مردم به شمار می رود و نظارت و بازرسی در این زمینه امری ضروری به شمار می رود.
قیمت نان بر اساس مصوباتی است که استانداری اصفهان تعیین می کند و به همین خاطر قیمت قطعی و مشخصی دارد و بنابراین گرانی روزانه و یا حتی ماهانه آن به هر بهانه‌ای تخلف محسوب می‌شود
مجید نادرالاصلی، افزود: به هر حال آرد جزو کالاهای استراتژیک است و به همین خاطر نانوایان و مردم هر دو باید از این کالا به نحو احسن استفاده کنند، از یک طرف نانوایان باید نانی با کیفیت تهیه و توزیع کنند و از سویی دیگر مردم نان را اسراف نکنند.
نادر الاصلی درباره گران شدن روزانه نان به بهانه آزادپزی گفت: قیمت نان بر اساس مصوباتی است که استانداری اصفهان تعیین می کند و به همین خاطر قیمت قطعی و مشخصی دارد و بنابراین گرانی روزانه و یا حتی ماهانه آن به هر بهانه‌ای تخلف محسوب می‌شود.
در این میان برخی از کارشناسان اعتقاد دارند که حذف یک باره یارانه نان می تواند صدمات زیادی به معیشت مردم وارد کند و باید محتاطانه در این رابطه قدم برداشته شود.
یک اقتصاددان در گفت و گو با خبرنگار بازار تاکید کرد: طرح حذف یارانه و بی نیازی از آن می تواند در رابطه با اقتصادهای سالم صورت گیرد اما هنوز ما با اقتصادی سالم مواجه نیستیم.
احمد ریاضی می افزاید: این کالای اساسی باید به ندرت گرانی را تجربه کند و برداشتن حمایت یک باره باعث می شود که سفره‌های مردم از این کالای اساسی خالی شود و آسیب های جدی به اقتصاد وارد شده و بسیاری از دهک های پایین قادر به تامین هزینه‌هایشان نباشند.
کیفیت بسیار نامناسب نان در اصفهان، مشکل بزرگی است که هر ساله با وجود وعده های مسئولان به جای خود باقی است به نوعی که با وعده افزایش کیفیت این کالای اساسی نان هرگز روی طعم و کیفیت مناسب را به خود ندیده است.
نظر شما