بازار؛ گروه بین الملل: لارنس نورمن در وال استریت ژورنال نوشت: به گفته دیپلمات های غربی، مقامات اروپایی در حال آماده شدن برای تلاش جدیدی در جهت نجات برجام هستند. به گفته دیپلمات های غربی، اروپا پیشنهاد کرده است که در تلاش برای خروج از بن بست در مذاکرات، مذاکره کننده ارشد اتحادیه را به تهران اعزام کند.
به گفته دیپلمات ها، انریکه مورا، هماهنگ کننده اتحادیه اروپا در مذاکرات، به همتایان ایرانی گفته است که آماده است به تهران بازگردد تا راهی برای عبور از بن بست پیدا شود.
منابع غربی اما می گویند، ایران تاکنون به این پیشنهاد پاسخی نداده و دعوت هم از مورا بعمل نیاورده است.
مقامات آمریکایی گفته اند که رئیس جمهور بایدن شروط خود را برای خارج کردن سپاه از لیست تروریسم وزارت خارجه تعدیل یا حذف نمی کند.
دیپلمات‌های غربی می‌گویند که می‌خواهند بار مسئولیت را بر دوش ایران بگذارند و روشن کنند که مذاکرات می‌تواند پایان یابد مگر اینکه ایران راهی برای عبور از بن‌بست ارائه دهد.
این ایده نخستین بار طی تماسی در ۲۳ آوریل بین وزیر امور خارجه ایران و همتای اروپایی خود صورت گرفت.
دیپلمات ها می گویند که مورا سعی خواهد کرد ایران را متقاعد کند که متن نهایی توافقنامه را بدون حذف سپاه از لیست تروریسم امضا کند و این موضوع را به یک نقطه در آینده واگذار کند.
دیپلمات‌ها می‌گویند که اگر ایران با درخواست امتیاز از امریکا در حوزه ی دیگری به مذاکرات برگردد، واشنگتن آن را بررسی خواهد کرد. با این حال، دیپلمات ها همچنین می گویند که هیچ مذاکره مجدد گسترده ای در مورد توافق وجود نخواهد داشت.
امید به توافق کم است. باتوجه به تاکید تهران و واشنگتن بر خواسته های خود در مورد سپاه پاسداران، یک مقام سابق آمریکایی که روی موضوع هسته ای ایران کار کرده، گفت که بن بست فعلی ممکن است برای ماه ها ادامه یابد.
این مقام گفت: «یک بن بست بلندمدت قطعا امکان پذیر است. هیچ یک از طرفین نمی‌خواهند مرگ مذاکرات را اعلام کنند.»
در خصوص این ادعای روزنامه وال استریت ژورنال و تحولات مرتبط با احیای برجام و مذاکرات وین خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «شیرین هانتر» استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا انجام داده است که در ادامه می آید.
هانتر متخصص مسائل سیاسی ایران، خاورمیانه و اسلام سیاسی است. تا پیش از انقلاب ۵۷ ایران، هانتر عضو وزارت امور خارجه ایران بوده‌است و پس از آن به ایالات متحده مهاجرت نمود. وی به زبان‌های فارسی، انگلیسی، فرانسه و ترکی مسلط است. وی همچنین عضو شورای روابط خارجی امریکاست.کتاب «روابط ایرانی-عربی، فرایندهای تنش و سازگاری» از جمله کتابهای متأخر هانتر است. این کتاب تلاشی برای فهم و درک بهتر تاثیرات رقابت‌های فرهنگی، مدرنیزاسیون (نوگرایی)، اختلافات قومی و مذهبی، دولت‌سازی، نقش قدرت‌های بزرگ و سیستم سیاسی بین‌المللی بر روابط ایرانیان و اعراب طی هفت دهۀ گذشته است.
از جمله آثار دیگر وی می توان به کتابهای «خدا در کنار ماست: دین و امور بین الملل»، «سیاست خارجی ایران در دوران بعد از شوروی»، «ایران متفرق: ریشه های تاریخی مناظرات ایرانیان درباره هویت »، «فرهنگ و حکومت در قرن بیست و یکم»، «اسلام در روسیه؛ سیاست هویت و امنیت»، «آینده اسلام و غرب؛ برخورد تمدنها یا همزیستی مسالمت آمیز»، «صدای اسلام از جناح اصلاح طلب»، «اسلام و حقوق بشر»، «مدرنیزاسیون، دموکراسی و اسلام» و «اسلام: دین دوم اروپا» اشاره کرد.
*وال استریت ژورنال از قول دیپلمات های غربی از پیشنهاد اتحادیه اروپا برای اعزام انریکه مورا جهت شکستن بن بست در مذاکرات احیای برجام خبر داده است. ارزیابی شما از این سفر چیست؟
بیشتر اروپایی ها نگران این هستند که اگر برجام احیا نشود چه اتفاقی می افتد. برخی از مقامات آمریکایی اشاره کرده‌اند که اگر برجام احیا نشود، آمریکا باید به فکر راه‌های دیگری برای جلوگیری از پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران باشد.
اگرچه بعید است، اما راه های جدید ممکن است شامل نوعی اقدام نظامی باشد. در زمانی که اروپا به دلیل جنگ در اوکراین با مشکلات انرژی و مشکلات اقتصادی مواجه است، مایل است از چنین احتمالاتی جلوگیری کند.
*به نوشته این روزنامه «مورا» می‌خواهد ایران را متقاعد کند که بدون حذف سپاه، فعلا توافق را امضا کند و تهران تاکنون پاسخی به این سفر نداده است. آیا تهران با این سفر و پیشنهاد موافقت خواهد کرد؟
به دلیل مخالفت داخلی سناتورهای با نفوذ، از جمله دموکرات‌ها، به علاوه لابی‌گری و فشار اسرائیل، بعید است که ایالات متحده نام سپاه را از فهرست تروریستی حذف کند. سوال این است که آیا ایران با توافق موافقت می کند، اگر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست ترور باقی بماند، بعید است ایران با این توافق موافقت کند. با این حال، اگر دولت محاسبه کند که تسهیلاتی نیاز دارد که ممکن است منجر به احیای برجام شود، ممکن است با این پیشنهاد موافقت کند.
*آیا لفظ «فعلا» به معنای این است که توافق درباره موضوعات هسته ای امضا شود و مذاکرات جداگانه درباره سپاه برگزار شود؟
«اکنون» یعنی در اسرع وقت و بدون رسیدگی به موضوع قرار داشتن سپاه در لیست تروریستی آمریکا. هم آمریکا و هم اروپا امیدوارند از این موضوع برای متقاعد کردن ایران برای وارد شدن به مذاکره درباره سایر مشکلات باقی مانده استفاده کنند. در این لحظه که اروپا به دلیل جنگ اوکراین به آمریکا نیاز بیشتری دارد، نمی توانند واشنگتن را تحت فشار قرار دهند. از این رو آنها در تلاش هستند تا ایران را متقاعد کنند که امتیازاتی بدهد.
* آمریکا در ابتدای مذاکرات ضرب الاجل تعیین می کرد ولی در حال حاضر ضرب الاجلی را تعیین نمی کند. دلیل این موضوع چیست؟
نیازی به تعیین ضرب الاجل از سوی آمریکا برای پایان دادن به مذاکرات نیست. تا زمانی که گفت‌وگوها ادامه دارد، واشنگتن مجبور نخواهد بود برای محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای ایران اقدامات دیگری انجام دهد. در همین حال، تحریم‌های ایران ادامه خواهد یافت و مشکلات اقتصادی و سایر مشکلات این کشور را تشدید خواهد کرد.
نظر شما