لزوم تبیین و گفتمان‌سازی برای دستیابی به سند ملی انرژی کشور

به گزارش بازار به نقل از وزارت نفت، عبدالحسین بیات، روز گذشته(۱۸‌ اسفندماه) در آیین گشایش اندیشکده نفت و انرژی دانشگاه امام صادق (ع) با بیان اینکه باید مانع از برخوردهای ساده و سطحی با حوزه انرژی و نفت شد، افزود: این حوزه پیچیدگی‌های فنی و پیشرفته‌ای دارد.

وی افزود: دستگاه‌های اجرایی به دلیل روبه‌رو بودن با مسائل اجرایی برای پرداخت عمیق به مقوله پژوهش با محدودیت مواجه هستند. از این‌رو، حوزه نفت و انرژی به دلیل برخورداری از ابعاد مختلف و پیچیدگی، نیازمند اندیشکده‌های تخصصی است تا به صورت حرفه‌ای و کارشناسی عمیق به این حوزه پرداخته شود.

رئیس هیئت‌رئیسه صندوق‌های بازنشستگی صنعت نفت ادامه داد: دستگاه‌های قانون‌گذار نیز از اندیشکده‌ برخوردار هستند اما در مجموع به عمق مدنظر در مقایسه با رتبه‌های جهانی نمی‌رسند. از این‌رو، با استفاده از تجربه جهانی باید به سمت راه‌اندازی پژوهشکده‌های دانشگاهی حرکت کرد.

بیات همچنین گفت: اندیشکده نفت و انرژی دانشگاه امام صادق (ع)، مزیت ساختاری دارد زیرا در بطن مجموعه‌ای علمی و اقتصادی راه‌اندازی شده است.

وی برای گام بعدی پیشنهاد تشکیل «اندیشکده راهبردی» را ارائه و تصریح کرد: این اندیشکده می‌تواند متشکل از همه اندیشکده‌های کشور باشد و سیاست‌های کلان و تلفیقی حوزه انرژی را تدوین کند.

رئیس هیئت‌رئیسه صندوق‌های بازنشستگی صنعت نفت اظهار کرد: تحلیل‌های کنونی درباره نیازهای جهانی حاکی از آن است که رخدادها و تحولات جهانی مانند تحریم‌ها، رقابت‌ها و نداشتن همکاری‌ها، بخش غذا و انرژی جهانی را تهدید می‌کند.

بیات تأکید کرد: در سایه‌ تهدید نیازهای بشری، موضوع کاهش انتشار کربن در جهان نیز باید مدنظر قرار گیرد به همین دلیل بهره‌مندی از انرژی‌ خورشیدی و تجدیدپذیر بسیار با اهمیت است.

وی با بیان اینکه اقتصاد جزو برنامه‌ریزی برای ساختن و هدایت با وجود محدودیت‌ها نیست، افزود: انرژی از منابع محدود است لذا باید اقتصادی مدیریت شود.

رئیس هیئت‌رئیسه صندوق‌های بازنشستگی صنعت نفت ابراز امیدواری کرد با وجود پیچیدگی‌های حوزه انرژی، اندیشکده‌ها نسبت به مسائل و محدودیت‌های آن برتری یابند.

بیات در ادامه به چند چالش کنونی حوزه انرژی کشور اشاره کرد و گفت: نبود سند جامع، هوشمند و بلندمدت با دیدگاه راهبردی در حوزه انرژی، مهمترین چالش بخش انرژی کشور است.

وی بیان کرد: بعضی عزیزان نماینده اسناد نیاز منطقه‌ای خود را از مسئولان پیگیری می‌کنند که این یکی از چالش‌های نبود سند جامع انرژی در کشور است.

رئیس هیئت‌رئیسه صندوق‌های بازنشستگی صنعت نفت تصریح کرد: اندیشکده‌ها باید نسبت به تدوین سند جامع انرژی اهتمام و اهمیت آن را تببین کنند. از این رو، باید تبدیل به گفتمان ملی شود و بعد تبدیل به مطالبه ملی شود. آن‌گاه دیگر هیچ مسئولی در کشور نمی‌تواند خلاف آن صحبت کند و درخواست‌های بخشی‌نگری را مطالبه کند.

بیات افزود: وقتی سند جامع نباشد ما نمی‌دانیم گاز در پتروشیمی ارزش افزوده بیشتری دارد یا در نیروگاه، از این‌رو آسیب‌شناسی حوزه انرژی، بخشی است که می‌شود برای آن کار کرد.

وی تأکید کرد: مقوله بعدی حکمرانی انرژی است در این حوزه نیز در جایگاه درست خود قرار نداریم. اندیشکده بدون سوگیری می تواند مدل حکمرانی را احصا کند و از آن دفاع کند.

رئیس هیئت‌رئیسه صندوق‌های بازنشستگی صنعت نفت در ادامه با طرح این پرسش که آیا ساختار کنونی وزارت نفت درست است یا خیر؟ افزود: بعضی ساختارها با وجود تصویب قوانین جدید برای زمان‌های خیلی دور است لذا چالش بعدی حوزه انرژی، ساختاری قدیمی است؛ بنابراین، بازنگری آنها اجتناب‌ناپذیر است.

بیات با بیان اینکه باید دیدگاه فرآیندمحوری داشته باشیم، گفت: براساس اصل ۴۴ اکنون می‌توان بسیاری از فعالیت‌ها از جمله ساخت نیروگاه و تولید برق را به بخش خصوصی واگذار کرد.

وی ادامه داد: انرژی ارزان مانع از حرکت به سمت بهره‌مندی از انرژی‌های تجدیدپذیر می‌شود. این در حالی است که در آینده وقتی منابع انرژی تجدیدناپذیر پایان یافت توان مالی برای حرکت به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر نیز از بین خواهد رفت، بنابراین، ورود به بازار جهانی انرژی‌های تجدیدپذیر از منظر اقتصادی با اهمیت است.

رئیس هیئت‌رئیسه صندوق‌های بازنشستگی صنعت نفت به عنوان مصداق به الگوی پیشنهادی برای توسعه پتروپالایشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: توسعه باید با رویکرد بازار باشد یعنی نگوییم باید پنج فرآورده اصلی پتروپالایشگاه تحویل دهیم بلکه باید بررسی کرد که تا چه مقدار می‌توان این تولیدات را در زنجیره استفاده کرد.

بیات به مسائل حوزه برق نیز اشاره و نسبت به آسیب‌شناسی حوزه مصارف آن تاکید کرد و دو پرسش مطرح کرد که آیا در شرایط بهینه هستیم؟ و آیا تکالیف بهینه‌سازی در این سال‌ها دنبال شده است.؟

وی در پایان بر آسیب‌شناسی تجارت انرژی در اندیشکده‌ها نیز تاکید کرد و نیمه خام‌فروشی را قابل تامل و توجه دانست.