طرح چین در ادغام «مغز انسان و هوش مصنوعی»؛ پیشتازی پکن در تئوری، فناوری و کاربرد تا ۲۰۳۰

بازار؛ گروه بین الملل: چین موضوعی را دنبال می کند که رهبرانش آن را «مزیت محرک اول» در هوش مصنوعی (AI) می نامند. این موضوع مهم توسط یک برنامه دولتی با مدل سازی شناخت انسان در جهت دستیابی به پیشرفت هایی برجسته تسهیل می شود.

اگرچه این تحقیق منحصر به چین نیست، اما از آنجایی که سطح ایمنی هوش مصنوعی را بالا می برد، از تحقیقات در حال انجام ایالات متحده استفاده می کند و کمبودهای ایالات متحده در ردیابی تهدیدهای فناوری خارجی را آشکار می کند، جای نگرانی دارد.

بر همین اساس، تحلیلگران آشنا با برنامه‌های توسعه فنی چین می‌دانند که در چین همه چیز طبق برنامه اتفاق خواهد افتاد در حالی که چین در اعلام این برنامه‌ها نیز کوتاهی نمی‌کند. در هشتم ژوئیه ۲۰۱۷، شورای دولتی چین برنامه توسعه هوش مصنوعی نسل جدید خود را برای پیشبرد هوش مصنوعی چینی در سه مرحله منتشر کرد که در پایان آن، در سال ۲۰۳۰، چین در تئوری، فناوری و کاربردهای هوش مصنوعی در جهان پیشتاز خواهد بود.  

 این اعلامیه با توجه به هدف هژمونی جهانی این طرح، حمایت دولتی آن و این باور مستدل که چین در حال حاضر بازیگر اصلی هوش مصنوعی است، علاقه سوادآموزان فنی جهان را برانگیخت. اگرچه چین هنوز در طراحی نیمه هادی ها و تحقیقات اولیه هوش مصنوعی عقب است، اما در حال حرکت به سمت رسیدگی به این مشکلات یا دور زدن آن است تا به آرزوهای بلند مدت خود اعتبار بخشد.

 این طرح چینی در گفتگوهای غربی مدفون شده است؛ در حالی که موضوعی است که ما به عنوان جالب ترین و بالقوه ترین تحقیق آن کشور می توانیم شاهد باشیم؛ یعنی ایجاد برنامه ای به منظور ادغام مغز انسان و هوش مصنوعی. 

این تلاش‌ ها برای استفاده از علوم اعصاب در جهت اطلاع‌ رسانی به هوش مصنوعی و بالعکس، حداقل به سال ۱۹۹۶ برمی‌گردد که قبل از تمرکز چین بر هوش مصنوعی به عنوان یک رشته مستقل بوده است.

 در حالی که اولین ظهور هوش مصنوعی در اطلاعیه وزارتخانه در ژوئیه ۲۰۱۵ قابل مشاهده بود، پیش از این در سال ۲۰۰۶، برنامه توسعه ملی میان مدت و بلندمدت علم و تکنولوژی، علم و شناخت مغز را در اولویت های تحقیقاتی خود قرار داده بود.

از آنجایی که رشد سریع علم و فناوری در برنامه های پنج ساله سیزده گانه چین حیرت آور و غیر قابل تصور بوده است، در سال ۲۰۱۶، اعلان برنامه‌ های نوآوری ملی علم و تکنولوژی برای این برنامه پنج ساله به هوش مصنوعی اشاره کرده که البته جزء پروژه‌ های اصلی و هوش مغزی-کامپیوتری به حساب نیاورده شده است.

کانکتومیکس ( بررسی غیر تهاجمی ارتباطات و اتصلات عصبی در مغز) در خط مقدم علمی برای درک عملکرد مغز و کاوش بیشتر در ماهیت آگاهی است 

این جدول زمانی، تحقیقات مغزی هوش مصنوعی را به عنوان یک خط تحقیق در چین قبل از تبدیل شدن هوش مصنوعی به یک کلمه خانگی و کانون توجه دولت ها ایجاد می کند. در مارس ۲۰۱۶، پروژه مغز چین تصویب شد، تلاشی ۱۵ ساله که  هوش مصنوعی الهام گرفته از مغز را بر سایر رویکردها اولویت داد. 

از ارکان کلیدی آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

کانکتومیکس ( بررسی غیر تهاجمی ارتباطات و اتصلات عصبی در مغز) در خط مقدم علمی برای درک عملکرد مغز و کاوش بیشتر در ماهیت آگاهی است. اکتشاف در این زمینه نه تنها اهمیت علمی مهمی دارد، بلکه در پیشگیری و درمان بیماری‌های مغزی و توسعه فناوری هوشمند نقشی راهنماگونه ایفا می کند.

با در نظر گرفتن این شرایط، تعجب آور نیست که برنامه نسل جدید توسعه هوش مصنوعی در ۲۰۱۷ از کلمه مغز  ۲۷ بار و الهام گرفته از مغز یا محاسبات نورومورفیک یا محاسبات عصبی حدود ۲۰ بار استفاده می کند.

اهداف استراتژیک طرح ادغام مغز_هوش مصنوعی شامل پیشرفت های بزرگ در هوش الهام گرفته از مغز، هوش مستقل، هوش مختلط (انسان_مصنوعی)، هوش ازدحام و سایر زمینه ها است تا تاثیر مهمی در حوزه تحقیقات بین المللی هوش مصنوعی داشته باشد 

پردازش نورومورفیک می‌تواند هرچیزی را از برنامه‌ نویسی گرفته تا سخت‌افزارها در صنعت تکنولوژی دگرگون کند. همانطور که از نامش پیداست، پردازش نورومورفیک که به نام «محاسبات عصبی» نیز شناخته می‌شود، با استفاده از مدلی الهام‌گرفته از ساز و کار مغز انسان عمل می‌کند. مغز انسان بهترین مدل ممکن برای پردازش به حساب می‌آید.

اهداف استراتژیک این طرح شامل پیشرفت های بزرگ در هوش الهام گرفته از مغز، هوش مستقل، هوش مختلط (انسان_مصنوعی)، هوش ازدحام و سایر زمینه ها است تا تاثیر مهمی در حوزه تحقیقات بین المللی هوش مصنوعی داشته باشد و فرماندهی فناوری هوش مصنوعی را اشغال کند.

 این بیانیه در ادامه توضیح می دهد که تئوری محاسبات هوشمند مغز مانند، بر پیشرفت‌ هایی در نظریه‌ های کدگذاری، پردازش، حافظه، یادگیری و استدلال مغز تمرکز دارد. همچنین در رابطه با تشکیل سیستم های پیچیده مغز مانند، مباحثی مانند کنترل مغز مانند و سایر نظریه ها و روش ها در کنار ایجاد مدل های جدید محاسبات هوشمند مغز مانند در مقیاس بزرگ و مدل های محاسبات شناختی الهام گرفته از مغز قابل مشاهده است.

از نظر اولویت‌ها، «مغز_هوش مصنوعی» دو دسته از هشت دسته «نظریه پایه» این طرح را به خود اختصاص می‌دهد: « تئوری هوشمند پیشرفته ترکیبی» و «نظریه محاسبات هوشمند مغز» که به شرح زیر تعریف می‌شوند:

  تئوری هوشمند پیشرفته ترکیبی: بهبود رفتار همزیستی هوش انسان_رایانه و همکاری مغز و رایانه، استدلال بصری ماشین و مدل‌های علّی، مدل‌ های حافظه انجمنی و روش‌ های تکامل دانش، روش‌های یادگیری هوشمند ترکیبی برای داده‌ ها و وظایف پیچیده، روش‌ های محاسباتی مشترک ربات ابری، درک موقعیت در محیط‌ های دنیای واقعی و همکاری گروهی انسان و ماشین به کار می رود.

نظریه‌ها و روش‌های پژوهشی ادراک مغز عبارتست از یادگیری مغز مانند، مکانیسم‌ های حافظه شبیه مغز و آمیختگی محاسباتی، سیستم‌های پیچیده مغز مانند و کنترل مغز مانند.

در مجموع، طرح نسل جدید هوش مصنوعی چین با هدف ایجاد اولین مزیت پیشرو در توسعه هوش مصنوعی برای چین، سناریوی خود راه انداز (self-bootstrapping) یعنی پایه اصلی ادبیات ایمنی هوش مصنوعی، توسعه اولیه هوش مصنوعی را دنبال می کند. مزیت هوش مصنوعی با اهرم پیشروی خود از نقطه ای که دیگران قادر به رقابت هستند، استفاده می شود.

تحقیقات آکادمیک ادغام مغز و هوش مصنوعی چین
سال ۲۰۱۶ از نظر بورسیه تحصیلی هوش مصنوعی در چین، سالی پربار بود. یک گروه اصلی متشکل از شش مقاله شناسایی شد که در آن سال توسط محققان برجسته چینی منتشر گردید در حالی که رویکرد چین به این منطقه ترکیبی را تعریف کرد و نشانه پذیرش پارادایم است.

 نگاه به گذشته و چشم انداز تحقیقات هوش الهام گرفته از مغز 

علم مغز و فناوری هوش الهام گرفته از مغز - یک مرور کلی 

پیشرفت و چشم انداز برنامه تحقیقاتی استراتژیک مبنی بر نقشه گذاری ارتباطات عملکردی مغز و فناوری هوشمند  

علوم اعصاب و هوش مصنوعی الهام گرفته از مغز: چالش ها و فرصت ها 

 پروژه مغز چین: علوم اعصاب پایه، بیماری های مغز و محاسبات الهام گرفته از مغز 

محتوای این  تحقیقات و سایر مطالعات کلیدی در بررسی فنی، از برنامه مغز _ هوش مصنوعی چین توضیح داده شده است.

سال ۲۰۱۶، شاهد آغاز روند صعودی تعداد مقالات دانشمندان چینی در مورد هوش مصنوعی الهام گرفته از مغز بود که یکی از سه عنصر تعیین کننده این رشته بوده است.

در همین حال، بنیاد ملی علوم طبیعی چین (NNSF)، حامی اصلی کمک های مالی دولتی به دانش پژوهان، در آگوست ۲۰۱۷ پیشنهادهایی را برای ۲۵ پروژه هوش مصنوعی، که بیشتر آنها مربوط به مغز هستند، در ده حوزه تحقیقاتی تایید شده زیر درخواست کرد:

درک متقابل دامنه کارآمد چندوجهی و هوش افزوده

درک ماشینی از ادراک و رفتار در شرایط نامشخص
روش های جدید برای برنامه ریزی و استدلال وظایف پیچیده
نظریه و روش‌ های یادگیری ماشین مبتنی بر مکانیسم‌های جدید (یادگیری تقویتی عمیق، یادگیری مخالف، یادگیری شبیه مغز/طبیعی)

معماری ها و روش های محاسباتی جدید با الهام از مغز

روش های جدید هوش ترکیبی انسان و ماشین

محاسبات معنایی چینی و درک عمیق (درک خواندن ماشینی و ایجاد متن چینی، گفتگوی انسان و کامپیوتر و غیره)

دستگاه ها و تراشه های محاسباتی جدید برای هوش مصنوعی

روش‌های پردازش موازی چند هسته‌ای ناهمگن و پلتفرم‌های محاسباتی هوشمند

مدل‌ های تست هوش ماشین و روش‌های ارزیابی.