الهام رئوفی فر؛ بازار: بعد از گرانی گوشت قرمز، مرغ گرم به عنوان پروتئینی در دسترس برای اقشار آسیب‌پذیر جامعه به شمار می‌رفت که آن هم در چند سال اخیر به واسطه وجود رانت‌هایی در استفاده از ارز دولتی برای واردات موارد اولیه این محصول مانند جوجه خوراک طیور، باعث شد تا خرید مرغ هم برای برخی طبقات جامعه، دور از دسترس شود. این موضوع دولت را برآن داشت تا با واردات مرغ منجمد بتواند علی رغم کنترل قیمت کالا در بازار، گوشت سفید را در سبد خانوار قرار دهد. با این حال گویی تلاش دولت در این بخش هم به نتیجه نرسیده چراکه شهروندان گلستان به رغم جستجوی این محصول در فروشگاه‌های پروتئینی، آن را نیافتند.
موضوعی که یک فعال اقتصادی و تولید کننده مرغ از آن به عنوان معضل همیشگی یاد می‌کند و می‌گوید: همیشه یک سری افراد از چنین شرایطی سود می‌برند؛ دلیل اینکه در چند سال اخیر تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی اصرار به حذف ارز دولتی دارند هم کوتاه شدن دست این افراد فرصت طلب است. در این گفتگو شروین اردلان رئیس هیئت مدیره زنجیره تولید گوشت مرغ پیگیر از چالش‌ها و معضلات تولید و راهکارهای خروج از این بحران برایمان می‌گوید.
*علی رغم اینکه دولت از توزیع مرغ منجمد در بازار خبر می‌دهد مردم از خرید این محصول بی‌بهره ماندند
بله؛ متاسفانه در شرایط بحرانی برخی افراد فرصت طلب سود می‌برند. به تبع توزیع مرغ منجمد نفعی برای تولیدکننده ندارد و فقط ضرر آن عاید این بخش می‌شود. این محصول با هدف حمایت از مصرف کننده به بازار تزریق می‌شود که می‌بینیم مردم هم از آن سودی نمی‌برند؛ در این بین تعداد معدودی فقط سود می‌برند.
این مشکل زمانی رخ داد که به ترجیح دولت، کالاهای اساسی با ارز دولتی وارد کشور شد درحالی که تولیدکنندگان علاقه‌ای به تداوم اجرای این سیاست ندارد زیرا از این بخش بسیار متضرر شده اند. با حذف ارز دولتی، تولیدکنندگان خودشان مرشتریان‌شان را پیدا می‌کنند؛ به عنوان مثال در گذشته ما مرغ، تخم مرغ، مرغ مادر و جوجه یک روزه صادر می‌کردیم درحالیکه دولت در حال حاضر به واسطه ارز دولتی که به ظن خودش به تولیدکننده اختصاص می‌دهد، تمام این بازارها را از واحدهای تولیدی مرغ گرفته است.
متاسفانه در شرایط بحرانی برخی افراد فرصت طلب سود می‌برند
ارزی که به نام چهار و ۲۰۰ است به دست تولید کننده، حدود هشت هزار تومان می‌رسد به عبارتی محصولی که در قالب ارز دولتی به دستم می‌رسد در مقایسه با قیمت جهانی ۸۰ درصد گرانتر است. که ارز دولتی برای دلالان، رانت خواران و شرکت‌هایی که از این طرح سود می‌برند بسیار لذت بخش است. ما به عنوان تولیدکنندگان از دولت خواستیم به جای تخصیص این مبلغ در واردات کالاهای اساسی، به جیب دهک‌های کم درآمد برود که مورد قبول واقع نشد.
بازار بیمار | حذف ارز دولتی دست فرصت را طلبان کوتاه می کند " height="413" src="https://media.tahlilbazaar.com/d/2020/03/01/4/10647.jpg" width="620" />
*تزریق مرغ منجمد راهکار مناسبی برای کنترل بازار به نظر می‌رسد؟
نظارت جدی دولت در این بخش کمک می‌کند تا کالا به دست مصرف کننده واقعی برسد نه اینکه رستوران‌ها و کارخانجات سوسیس و کالباس از این کالا برای سود بیشتر بهره ببرند. قطعا رستورانی که از مرغ ۲۰ هزار تومانی برای سرو غذا استفاده می‌کند تغییر در قیمت غذاهایش نمی‌دهد و به این ترتیب باز هم مردم متضرر خواهند شد. از طرفی با توجه به فرهنگ مردم این منطقه مبنی بر استفاده تازه از مواد اولیه غذایی، اقبال عمومی از مصرف مرغ منجمد کم است با این حال دهک‌های کم درآمد از آن استقبال می‌کنند.
به لحاظ کنترل بازار شاید بین سه تا چهار کیلو مرغ منجمد، اثر کاهندگی برای یک کیلو مرغ تازه داشته باشد. به عبارتی اگر قرار است قیمت مرغ گرم را کم کنیم باید سه برابر مصرف قابل تصور منطقه، مرغ منجمد وارد کنیم. به جز اقشار کم درآمد یک سری از مصرف کنندگان مرغ بیمارستان‌ها و ارتش و سایر بخش‌هایی هستند که به یک سایز مشخص مرغ نیاز دارند و اتفاقا برای آن‌ها این محصول بهتر است.
نظارت جدی دولت در این بخش کمک می‌کند تا کالا به دست مصرف کننده واقعی برسد نه اینکه رستوران‌ها و کارخانجات سوسیس و کالباس از این کالا برای سود بیشتر بهره ببرند
از سویی استفاده این بخش‌ها از مرغ منجمد منجر به کاهش تقاضای مقدار مصرفی آن‌ها در بازار می‌شود. اما این موضوع را نیز نمی‌توان نادیده گرفت که دو محصول مرغ منجمد و مرغ گرم جدای از هم هستند مثل اینکه برای کنترل قیمت مرغ، بوقلمون به بازار عرضه کنند؛ تاثیر تزریق مرغ منجند در بازار بسیار ضعیف است اما وجود آن را نمی‌توان نادیده گرفت.
یک نکته را هم بگویم که این مرغ‌های منجمد در گذشته که درصورت نیاز به بازار عرضه می‌شد از ذخیره استراتژیک کشور بود و وارد نمی‌شد زیرا تولیدکنندگان مرغ همیشه در تولید، انجماد و ذخیره این کالا به دولت کمک می‌کردند اما نوسانات تولید در ماه‌های گذشته، وجود آسیب‌ها به اقتصاد سرمایه گذاران در دوران کرونا و مشکلات واردات ذرت و سویا دست به دست هم داد تا ذخیره این کالا به پایان برسد و دولت در چنین شرایطی ناچار به واردات شود.
* به نظرتان بهتر نبود نهاده‌های طیور را وارد می‌کرد تا این بخش از مشکل جدی تولیدکنندگان حل شود؟
واردات جوجه، تخم مرغ و دانه هیچ یک کمتر از ۳ ماه جواب نمی‌دهد به این ترتیب برای کاهش التهاب بازار دولت ناچار به واردات مرغ است بر این اساس واردات نهادها علاج چنین شرایطی نبود چراکه واردات آن و تولید مرغ پروسه‌ای زمان بر بود در حالیکه دولت در شرایط فعلی به ناچار برای رفع بحران، باید مرغ وارد می‌کرد تا التهاب بازار کم شود. اگر ۸ ماه پیش این سوال را می‌پرسیدید راه حل را واردات نهاده می‌دانستن اما در کشور ما معمولا مساله حل نمی‌شود، بلکه بحران حل می‌شود چراکه در کشور ما می‌گذاریم مساله تبدیل به
وقتی بحران ایجاد می‌شود به قدری اقدامات دستپاچگی دارد که اگر قرار است ۳۰ درصد تولید را افزایش دهند ۵۰ درصد افزایش می‌دهند و پس ازآن به بحران می‌خوریم که حالا اینهمه مرغ را چه کنیم پس صادر کنیم. همش در حال افراط و تفریط هستیم.
نظر شما