بازار؛ گروه استانها: اشتغال و بیکاری از جمله موضوع های اساسی اقتصاد هر کشوری است به گونه ای که افزایش اشتغال و کاهش بیکاری به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع تلقی می شود.
در این میان نرخ بیکاری یکی از شاخص هایی است که برای ارزیابی شرایط اقتصادی کشور مورد استفاده قرار می گیرد؛ حال در این بین، آمارگیری هایی وجود دارد که نشان دهد هر استان در کشور طی دوره های آماری چه وضعیتی را پشت سر گذاشته است.
آمارهای اشتغال و بیکاری و البته نرخ مشارکت اقتصادی در استان همدان اگرچه این روزها وضعیت خوبی را نشان می دهند اما همواره محلی برای نقد مسئولین و کارشناسان بوده است.
طبق این آمارها می بینیم که شاخص های عمده بازار کار جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر در بهار ۱۴۰۰ در مقایسه با بهار ۱۳۹۹ در استان همدان بدین ترتیب چنین عنوان شده است: نرخ مشارکت اقتصادی در بهار ۱۴۰۰ در استان همدان برابر ۴۲.۴ درصد، نسبت اشتغال در بهار ۱۴۰۰ برابر ۴۰ درصد و در بهار ۱۳۹۹ برابر ۴۰.۴ درصد و در نهایت، برآورد نقطه ای نرخ بیکاری ۵.۶، فاصله اطمینان ۹۵ درصد برابر (۷.۱- ۴.۱) و نرخ بیکاری در بهار ۱۳۹۹ برابر ۷.۸ درصد است.
میزان بودجه ای که هرساله از سوی مرکز به استان ها تخصیص داده می شود بر اساس ضریب برخورداری و ارائه آمار اشتغال است
این آمارها نشان از روند نزولی بیکاری در همدان دارد اما به گفته کارشناسان اقتصادی این روند به سبب موقعیت کشاورزی همدان و برداشت زمین و باغ ها رخ داده یعنی به نوعی افزایش مشاغل فصلی در این روند نزولی موثر بوده است حال آنکه یکی از نمایندگان مردم همدان در مجلس شورای اسلامی نیز در این باره عنوان کرده است میزان بودجه ای که هرساله از سوی مرکز به استان ها تخصیص داده می شود بر اساس ضریب برخورداری و ارائه آمار اشتغال است.
حجت الاسلام احمد حسین فلاحی با بیان اینکه متاسفانه ارائه آمار غلط و ضد و نقیض اشتغال باعث شد امسال استان همدان در ردیف بودجه سراسری کمتر از استان های مجاور دیده شود به ارائه آمار بالای بیکاری و عدم اشتغال در استان همدان اشاره و عنوان کرد: ارائه آمار غلط در زمینه اشتغال باعث شد در میزان برخورداری از بودجه؛ استان و شهر همدان پایین تر از استان های دیگر قرار بگیرد.
اما به راستی این آمارهای اشتغال همدان تا چه حد واقعی و روند نزولی بیکاری در همدان تا چه حد جدی است؟
حال با این تفاسیر برآن شدیم تا پای صحبت های چند جوان همدانی بنشینیم که به گفته خود، این روزها را به سختی سپری می کنند و در ادامه، صحبت های مسئولین استانی در خصوص وضعیت اشتغال و مهارت را مورد بررسی قرار دادیم که متن این گفتگوها را در ادامه می خوانید:
مهارتی ندارم و کار خاصی جز کارگری بلد نیستم
مهدی احمدوند که یکی از جوانان همدانی است در گفتگو با خبرنگار بازار مطرح کرد: پیش از شیوع کرونا هم کسب و کار خوبی نداشتم و به نوعی در خیابان بوعلی بساط روسری فروشی پهن می کردم اما با محدودیت هایی که پیش آمد، این کسب و کار را نیز از دست دادم.
وی با بیان اینکه حالا همان طور که می بینید زیر نور آفتاب کنار خیابان می ایستم تا شاید فردی نیاز به کارگر ساختمانی داشته باشد و من را انتخاب کند، گفت: این وضعیت را دوست ندارم اما ناچار به سرپا ماندن و قبول این وضعیت هستم چراکه مهارتی ندارم و کار خاصی جز کارگری بلد نیستم.
آیا مسئولین این استان فکری برای جوانان ندارند؟ آیا چون تحصیلات خوبی نداریم و خیلی از کارهای خاص را بلد نیستیم که انجام دهیم، باید فراموش شده باشیم و کسی برای ما و زندگی ما برنامه ای نداشته باشد؟
این جوان همدانی با گلایه مندی ادامه داد: درست است که کرونا وضعیت بسیاری از کسب و کارها را با مشکل روبرو کرده اما به راستی آیا مسئولین این استان فکری برای جوانان ندارند؟ آیا چون تحصیلات خوبی نداریم و خیلی از کارهای خاص را بلد نیستیم که انجام دهیم، باید فراموش شده باشیم و کسی برای ما و زندگی ما برنامه ای نداشته باشد؟
محمد نراقی جوان دیگری است که به گفته خود هر روز ساعت ۶ صبح به همین مکان می آید تا شاید برای کارگری انتخاب و بتواند روزانه درآمدی کسب کند.
وی در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه دو فرزند خردسال دارد، نگاهی به کیسه برنجی که وسایلی در آن بود و در دست داشت، انداخت و گفت: هر روز با این کفش ها و لباس های خاکی که در دست دارم، اینجا می نشینم به امید اینکه دست خالی به خانه برنگردم، همسر و فرزندانم منتظرم هستند.
در شهرستان ما شغلی وجود نداشت و بسیاری از کسبه یا تعطیل شده اند یا به خاطر کرونا با مشکلات مالی روبرو بودند، من هم در مغازه ای مشغول به کار بودم اما من را جواب کردند و بیکار شدم
این جوان همدانی با بیان اینکه از یکی از شهرستان های همدان به مرکز استان آمده تا بتواند شغلی را پیدا کند، اظهار کرد: در حاشیه شهر همدان خانه ای اجاره کردم، در شهرستان ما شغلی وجود نداشت و بسیاری از کسبه یا تعطیل شده اند یا به خاطر کرونا با مشکلات مالی روبرو بودند من هم در مغازه ای مشغول به کار بودم اما من را جواب کردند و بیکار شدم.
وی با اشاره به اینکه بیمه ای نداشتم و تنها راهی که پیش رویم بود، کارگری بود؛ اظهار کرد: متاسفانه کار دیگری بلد نیستم و ماشینی هم نداشتم که وارد مسافرکشی و این موارد شوم بدین ترتیب، باید هر روز را در کنار خیابان منتظر بمانم تا شاید بتوانم به لقمه نانی برسم.
در این راستا در ادامه پای صحبت های دو تن از مسئولین استان همدان؛ سیداحمد توصیفیان، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان همدان و ظاهر پورمجاهد، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری همدان نشستیم که متن این گفتگوها را در ادامه می خوانید:
فعالیت ۱۹ مرکز کاریابی در استان همدان
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان همدان در گفتگو با خبرنگار بازار مطرح کرد: جویندگان کار در استان همدان بیشتر جوانان تحصیل کرده‌ای هستند که به دلیل فقدان مهارت کافی نمی توانند از فرصت های شغلی ایجاد شده بهره مند شوند.
سید احمد توصیفیان عنوان کرد: در این راستا با سازمان فنی و حرفه ای استان، برنامه ریزی های لازم برای توسعه آموزش های فنی و حرفه ای در سطح استان صورت گرفته تا جوانان با کسب مهارت های لازم برای تصدی فرصت های شغلی اقدام کنند.
وی با اشاره به فعالیت ۱۹ مرکز کاریابی در استان همدان، مطرح کرد: در چهار ماه ابتدای سال جاری، تعداد یک هزار و ۳۶۹ نفر از جویندگان کار در مراکز خدمات اشتغال و کاریابی استان ثبت نام کرده اند.
از تعداد یک هزار و ۳۶۹ نفر جوینده کار، تعداد ۱۶۸ نفر دارای مهارت و یک هزار و ۲۰۱ نفر فاقد مهارت بوده اند
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان همدان با بیان اینکه از تعداد جویندگان ثبت نام شده، تعداد ۷۸۰ نفر آقای و تعداد ۵۸۹ نفر خانم بوده اند، مطرح کرد: از این تعداد، تعداد ۱۶۸ دارای مهارت و یک هزار و ۲۰۱ نفر فاقد مهارت بوده اند که این مهم، ضرورت توجه بیش از پیش جوانان جویای کار به امر مهارت آموزی را نشان می دهد.
تعریف ۲۸ شاخص برای بهبود فضای کسب و کار استان همدان
ظاهر پورمجاهد نیز در این زمینه در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، استان همدان در سه ماهه نخست امسال با نرخ بیکاری ۵.۶ درصد، استان برتر کشور به لحاظ کاهش نرخ بیکاری است، اظهار کرد: استان همدان با ۴۲ درصد شاغلین در بخش خدمات و گردشگری رتبه اول کشور در نرخ مشارکت اقتصادی را کسب کرده است.
وی با تاکید بر گره گشایی بیشتر مدیران این کمیته از محیط های کسب و کار و تلاش برای ایجاد سرمایه گذاری های جدید، اظهار کرد: با توجه به شرایط حاکم بر کشور از جمله تحریم و همه گیری ویروس کرونا، حوزه کسب و کار نیاز به مراقبت ویژه ای دارد.
پورمجاهد بر تشکیل گروه کارشناسی این کمیته تاکید کرد و گفت: شاخص های کسب و کار با جزییات بیشتر باید بررسی و در حوزه بانکی و تامین منابع مالی واحدهای کسب و کار گزارش تحلیلی سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸ ارائه شود.
وی در ادامه صحبت های خود با تاکید بر استقرار پنجره واحد سرمایه گذاری در محل اداره کل دارایی استان همدان، افزود: پنجره واحد سرمایه گذاری به منظور تسریع در فرآیند جذب سرمایه گذاری و کاهش زمان رسیدگی به درخواست های سرمایه گذاری در حوزه ثبت شرکت ها و موسسات کمک شایانی خواهد کرد.
با توجه به سیمای اقتصادی استان، رتبه کسب و کار سال ۹۹ نسبت به قبل از آن، ۲ پله رشد داشته و از ۱۲ به ۱۰ رسیده است
پورمجاهد با بیان اینکه این کارگروه به منظور تسهیل در سرمایه‌گذاری و شناسایی و انعکاس مقررات مخل در استان تشکیل شده است، تصریح کرد: ۲۸ شاخص برای بهبود فضای کسب و کار تعریف شده که با توجه به سیمای اقتصادی استان، رتبه کسب و کار سال ۹۹ نسبت به قبل از آن، ۲ پله رشد داشته و از ۱۲ به ۱۰ رسیده است.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری همدان افزود: ۵۵ مورد از مقررات دست و پاگیر طی سال جاری در استان همدان شناسایی و به هیئت مقررات زدایی کشور ارسال شده که رفع هشت مورد از آن ها مصوب و مابقی جزو وظایف استان شناخته شده است.
مدیرکل تامین اجتماعی استان همدان نیز به وضعیت شیوع ویروس کرونا و تاثیرات آن بر تعطیلی کارگاه ها و از بین رفتن مشاغل در استان اشاره کرد و در گفتگو با خبرنگار بازار مطرح کرد: در دوران شیوع ویروس کرونا اگرچه کارگاه ها و وضعیت تولیدی ها با مشکلاتی روبرو شد، اما میزان تعطیلی های کارگاه ها چشمگیر نبوده است.
هم اکنون در استان همدان ۲۴ هزار و ۴۵۴ کارگاه فعال وجود دارد و بیشتر تعطیلی ها مربوط به بخش گردشگری بوده است
شهناز حمزه لوی در این راستا عنوان کرد: هم اکنون در استان همدان ۲۴ هزار و ۴۵۴ کارگاه فعال وجود دارد و بیشتر تعطیلی ها مربوط به بخش گردشگری بوده و کارگاه های فعال در این عرصه به سبب تعطیلی های کرونا و محدودیت های سفر و تعطیلی هتل ها و مراکز گردشگری به ویژه در شهرستان همدان و لالجین با مشکلاتی روبرو شدند.
مدیرکل تامین اجتماعی استان همدان در خصوص پرداختی های بیمه بیکاری در استان نیز مطرح کرد: بالغ بر دو هزار و ۵۱۷ مقرری بگیر بیمه بیکاری در استان همدان تا پایان سال ۹۹ داشتیم که به این افراد بالغ بر ۶۶ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان در قالب مقرری بیمه بیکاری پرداخت شده است.
حمزه لویی اظهار کرد: تعداد ۸۰۰ نفر در قالب بیمه بیکاری کرونا به سبب تعطیلی کارگاه هایشان از خدمات مربوطه بهره مند شده اند.
به راستی باید گفت؛ در وضعیتی که آمارهای اشتغال خبر از روند کاهشی بیکاری در استان همدان دارند، اما همچنان با خیل عِظیمی از جوانان همدانی بیکار شده از کار روبرو هستیم، روزگاری که درآن نه خبری از مهارت هست و نه اشتغال...
با شیوع ویروس کرونا خیل عظیمی از این جوانان که گاه از شهرستان ها و حتی استان های دیگر به همدان آمده بودند، روانه بازار کار دیگری شدند ... یعنی شغل های فصلی و کارگری!
خیابان های بوعلی و اکباتان در شهرستان همدان اگرچه با رویکردهای شهری و انسان گرایی تبدیل به پیاده راه شده بودند اما مامنی برای جوانانی بودند که شغلی نداشتند به نوعی که این پیاده راه ها تبدیل به بازارهای شبانه و عصرانه ای شده بودند که در دل خود مشاغل کاذب و دستفروشی را جای داده بودند اما با شیوع ویروس کرونا خیل عظیمی از این جوانان که گاه از شهرستان ها و حتی استان های دیگر به همدان آمده بودند، روانه بازار کار دیگری شدند ... یعنی شغل های فصلی و کارگری!
و حال، از مسئولین می شنویم که تخصص و مهارت ندارند که بیکار مانده اند، اما به راستی باید گفت چه کسی جز همین مسئولین بایستی این خلا را پر کند؟ تاکنون چه قدم هایی برای مهارت این جوانان و زمینه سازی آن ها برای ورود به عرصه اشتغال مهیّا شده است؟ از سویی، آیا آمارهای نزولی بیکاری همدان با این سیل کارگران و جوانان مستاصل در میادین اصلی شهر و رشد حاشیه نشینی و دیگر مسائل اقتصادی همخوانی دارد؟
و اما به عنوان بحث آخر باید به مسئولین استان همدان گفت، در این آمارگیری ها، افراد ۱۵ ساله و بیشتر که در طول هفته مرجع، طبق تعریف کار حداقل یک ساعت کار کرده و بنا به دلایلی به طور موقت کار خود را ترک کرده اند و حتی محصلان و کارآموزان و سربازان وظیفه از جمله افراد شاغل محسوب می شوند؛ بدین سان، نمی توان روی این آمارهای بیکاری و اشتغال ارائه شده چندان حساب کرد و بدون شفاف سازی دم از توسعه اشتغال و زمینه سازی برای ورود جوانان به این عرصه زد.
نظر شما